The significance of the preamble to the Concordat 1993 for the interpreter
DOI:
https://doi.org/10.15633/acan.2776Keywords:
Concordat 1993, Holy See, Republic of Poland, preamble, legal interpretation, international lawAbstract
The Concordat between the Holy See and the Republic of Poland from 1993 has a preamble. The purpose of this paper is to answer the question whether in the specific case of the Polish concordat, the general principle, which states that the preamble to law helps to interpret it, is working. To consider the matter, some points are discussed which refer mainly to the subject matter of the preamble. The conclusion is ambivalent. The preamble in question may be helpful in explaining the meaning of the provisions of the fundamental part of the concordat. However, due to the editorial shortcomings or vague wording of the preamble, it may make the process of interpretation more difficult.References
Bierzanek R., Symonides J., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2005.
Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, 18.10.1990, „Acta Apostolicae Sedis” 82 (1990), s. 1045–1353; tekst łacińsko-polski: Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, Kodeks kanonów Kościołów wschodnich. Promulgowany przez papieża Jana Pawła II, wydanie łacińsko-polskie, Lublin 2002.
Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, 25.01.1983, „Acta Apostolicae Sedis” 75 (1983) pars II, s. 1–301; tekst łacińsko-polski: Kodeks prawa kanonicznego, przekład zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań 1984.
Ehrlich L., Interpretacja traktatów, Warszawa 1957.
Główny Urząd Statystyczny, Wyznania religijne, stowarzyszenia narodowościowe i etniczne w Polsce 2009–2011, Warszawa 2013.
Góralczyk W., Sawicki S., Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, Warszawa 2009.
Joannes Paulus PP. II, Apostolicis Litteris Totus Tuus Poloniae populus nova Polonicarum circumscriptionum ecclesiasticarum compositio, „Acta Apostolicae Sedis” 84 (1992), s. 1099–1112; tekst polski: http://episkopat.pl/bulla-totus-tuus-poloniae-populas (27.03.2017).
Jamróz A., Kilka uwag o wartości normatywnej preambuł konstytucyjnych, w: Prawo. Administracja. Obywatele. Profesorowi Eugeniuszowi Smoktunowiczowi, Białystok 1997, s. 103–109.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską (Dz.U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318).
Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284).
Konwencja wiedeńska o prawie traktatów, sporządzona w Wiedniu dnia 23 maja 1969 r. (Dz.U. z 1990 r. Nr 74, poz. 439).
Kozłowski A., Interpretacja traktatu międzynarodowego w świetle jego kontekstu, Warszawa 2002.
Kroczek P., Co prawodawca miał na myśli? – czyli czym jest „mens legislatoris” i gdzie jej szukać?, „Annales Canonici” 3 (2007), s. 187–198.
Kroczek P., Skonieczny P., Preamble of Law: Perspective of Legislator and Interpreter, „Angelicum” 90 (2013) fasc. 4, s. 869–888.
Kroczek P., The Art of Legislation: the Principles of Lawgiving in the Church, Kraków 2012.
Kroczek P., Prawny wymiar troski Kościoła o rozwój człowieka i społeczeństwa, w: Rozwój i dobro wspólne. Dyskurs w 25-lecie encykliki „Sollicitudo rei socialis” Jana Pawła II, red. J. Mazur, Kraków 2012, s. 71–87.
Krukowski J., Konkordat polski. Znaczenie i realizacja, Lublin 1999.
Krukowski J., Konkordaty współczesne. Doktryna. Teksty (1964–1994), Warszawa 1995.
Krukowski J., Sobański R., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 1, Księga I, Normy ogólne, Poznań 2003.
Lewandowski S., Charakter normatywny preambuły, „Studia Iuridica” 36 (1998), s. 113–136.
Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167).
Mik C., Metodologia interpretacji traktatów z dziedziny ochrony praw człowieka, „Toruński Rocznik Praw Człowieka i Pokoju” (1993) z. 1, s. 11–35.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 1928 r. (I C 592/26), LEX nr 917828..
Pawluk T., Prawo Kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. 1, Olsztyn 1985.
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 283).
Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Constitutio dogmatica Lumen gentium de Ecclesia, 21.11.1964, „Acta Apostolicae Sedis” 57 (1965), s. 5–75; tekst łacińsko-polski: Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2008, s. 144–263.
Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Constitutio pastoralis Gaudium et spes de Ecclesia in mundo huius temporis, 7.12.1965, „Acta Apostolicae Sedis” 58 (1966), s. 1025–1115; tekst łacińsko-polski: Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2008, s. 824–981.
Sacrosanctum Concilium Oecumnicum Vaticanum II, Declaratio Dignitatis humanae de libertate religiosa, 7.12.1965, „Acta Apostolicae Sedis” 58 (1966), s. 929–941; tekst łacińsko-polski: Sobór Watykański II, Deklaracja Dignitatis humanae o wolności religijnej, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2008, s. 638–661.
Stefaniuk M., Preambuła Aktu Normatywnego. W doktrynie oraz procesie stanowienia i stosowania polskiego prawa w latach 1989–2007, Lublin 2007.
Układ pomiędzy Stolicą Apostolską i Argentyną z dnia 10.10.1966, „Acta Apostolicae Sedis” 59 (1967), s. 127–130.
Konkordat między Stolicą Apostolską i Republiką Kolumbii z dnia 12.07.1973 r., „Acta Apostolicae Sedis” 67 (1975), s. 421–434.
Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224 z późn. zm.).
Wyrok Trybunał Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2005 r. (K 18/04), (Dz.U. z 2005 r. Nr 86, poz. 744).
Wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2007 r. (K 2/07), (Dz.U. z 2007 r. Nr 85, poz. 571).
Wyrozumska A., Umowy międzynarodowe. Teoria i praktyka, Warszawa 2006.
Zamkowski W., Konstytucja okołokonkordatowa [1], http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,3017 (21.03.2018).
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki, Warszawa 2002.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2019 Piotr Kroczek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).