Volunteering as a form of employment by parishes on the example of church musician

Authors

  • Aleksandra Nieczarowska Uniwersytet Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/acan.3924

Keywords:

volunteerism, parish, public benefit, organist

Abstract

This article attempts to face the legal assessment of the practice of employing volunteers for the position of church musician (organist) by Roman Catholic parishes in Poland. Formally, such contracts assume that an obvious fiction boiling down to unreal statement that a full-time organist in a parish church as a volunteer does not receive any remuneration either from the parish or any third parties. What is important, the volunteering contract allows parishes to significantly limit fixed labour costs related to withholding income tax or social security/health insurance contributions, which makes it quite an attractive form of cooperation from the parish’s perspective. The legislation of the Public Benefit and Volunteer Work Act lays down that a Roman Catholic parish may be a beneficiary of volunteer work, but it is mandatory for the said parish to hold the status determining as one of its aims also public benefit activity. From the canon and secular laws’ perspectives, formation of a parish does not depend on the fact if it holds a statute regulating the functioning of this church legal entity. In the tradition of the Catholic church in Poland, as a rule parishes are not granted statutes (as of 5th February 2019, the National Court Register lists only one Roman Catholic parish submitted as a public benefit organisation), which leads to the conclusion that this circumstance is a determinant of lack of possibility to employ volunteers. Due to the above, in order for a parish to benefit from volunteers’ work it is necessary to enact a statute providing for public benefit activity beside pastoral work. However, eliminating the subjective obstacle related to the status of a parish as an entity entitled to benefit from volunteering work does not exclude obstacles related to the substance of voluntarism narrowing down to unpaid work of a volunteer. Concluding from the above, employment of volunteers by parishes to perform regular job activities on the position of an organist in a parish church has to be deemed non-compliant with the ­legislation of the generally applicable state and canon laws.

References

Blicharz J., Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Ustawa o spółdzielniach socjalnych. Komentarz (online), Lex 2012.

Chrapkowski A., Krzywda J., Instytuty życia konsekrowanego, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 2/2: Księga II: Lud Boży. Część III: Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego, red. J. Krukowski, Poznań 2006, s. 7–144.

Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus (25.01.1983), „Acta Apostolicae Sedis” 75 (1983), pars 2, s. 1–324, tekst polski: Kodeks prawa kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań 1984.

Domaszk A., Dobra doczesne Kościoła, Warszawa 2016.

Izdebski H., Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz, Warszawa 2003, http://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl/download/files/pozytek/komentarz_do_ustawy_o_dzialanosci_pozytku.pdf (19.01.2019).

Kaleta P., Prawne aspekty zarządzania dobrami kościelnymi, Lublin 2017.

Kaleta P., Statuty parafii, „Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich” 29 (2016), s. 71–89.

Konferencja Episkopatu Polski, Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski o muzyce kościelnej (14.10.2017), zatwierdzona na 377. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w Lublinie, https://episkopat.pl/instrukcja-konferencji-episkopatu-polski-o-muzyce-koscielnej/ (9.01.2019).

Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie w dniu 28 lipca 1993 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318).

Kościelna Komisja Konkordatowa, Rządowa Komisja Konkordatowa, Instrukcja dotycząca sposobu powiadamiania organów państwowych o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucje kościelne terytorialne i personalne (art. 4 ust. 2 Konkordatu) oraz powiadamiania o powoływaniu i odwoływaniu osoby sprawującej funkcję organu osoby prawnej, Warszawa 2014, https://episkopat.pl/wp-content/uploads/2016/04/instrukcja_powiadamianie_organow_panstwowych_o_uzys_kaniu_osobowosci_prawnej_przez_instytucje_koscielne_z.pdf (19.01.2019).

Kroczek P., Parafia w optyce katolickiej i luterańskiej. Studium teologiczno-

-prawne, Kraków 2017.

Krukowski J., Święci szafarze, czyli duchowni, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 2/1: Księga II: Lud Boży. Część I: Wierni chrześcijanie. Część II: Ustrój hierarchiczny Kościoła, red. J. Krukowski, Warszawa 2005, s. 54–174.

Olejniczak A., Zakres wymogów formalnoprawnych współpracy z wolontariuszami, w: Standardy i procedury w organizacjach pozarządowych. Dokumentacja stanowiąca narzędzie skutecznej i zgodnej z prawem działalności, red. A. Olejniczak, R. Barański, (online) Legalis 2013.

Pawlak I., Muzyka liturgiczna po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła, Lublin 2000.

Pawluk T., Prawo kanoniczne według kodeksu Jana Pawła II, t. 2: Lud Boży, jego nauczanie i uświęcanie, Olsztyn 2010.

Pawluk T., Prawo kanoniczne według kodeksu Jana Pawła II, t. 4: Doczesne dobra Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy, Olsztyn 2009.

Płonka-Bielenin K., Charakter prawny podmiotowości non-profit, „Administracja” 4 (2010), s. 45–70.

Regulamin organistów archidiecezji krakowskiej (23.06.2011), https://diecezja.pl/wp-content/uploads/2018/01/Regulamin-Organistow-AK.pdf (19.01.2019).

Regulamin Parafialny uchwalony przez Radę Synodalną Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP w dniu 18 lutego 2000 r. (t.j. z dnia 24 czerwca 2015 r.), https://bik.luteranie.pl/files/Prawo/2015-06-24RegulaminParafialnytekstjednolityBIK.pdf (19.01.2019).

Sobański R., Normy ogólne, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 1: Księga I: Normy ogólne, red. J. Krukowski, Poznań 2003, s. 43–93.

Sobczyk A., Art. 22, w: Kodeks pracy. Komentarz, wyd. 4, Legalis 2018.

Staszczyk P., Art. 3, w: Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz, Warszawa 2014.

Statut Organizacji Pożytku Publicznego Parafii Rzymskokatolickiej pod wezwaniem św. Jadwigi Królowej w Bojanie (15.06.2004), https://bojano.diecezja.gda.pl/bip (20.01.2019).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz.1740).

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1320).

Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1347).

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1057).

Wąsowski K., Czy w parafii potrzebne są umowy z wolontariuszami?, „Kwartalnik Prawny Proboszcza” 2 (2017), s. 15–18.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2009 r., sygn. I PK 123/09, OSNP 2011/11-12/152.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2009 r., sygn. I PK 108/09, Lex nr 564760.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2017 r., sygn. I PK 358/16, Lex nr 2433081.

Żołędowska M., Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Praktyczny komentarz, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 2011, https://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl/download/files/Prawo/ustawa/komentarz_ustawa_MZ.pdf (19.01.2019).

Downloads

Published

2021-05-31

Issue

Section

Artykuły

Similar Articles

11-20 of 27

You may also start an advanced similarity search for this article.