„Weź swój krzyż i idź za Jezusem…”. Wizerunek człowieka niosącego krzyż jako alegoria życia zakonnego
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.2078Słowa kluczowe:
krzyż, Jezus Chrystus, alegoria, życie zakonne, męka PańskaAbstrakt
Artykuł jest przyczynkiem do badań nad ideą naśladowania Chrystusa, wyrażoną w ikonografii chrześcijańskiej za pomocą obrazowej metafory dźwigania krzyża wespół z Chrystusem. „Kto nie bierze swojego krzyża, a idzie za mną, nie jest mnie godzien” (Mt 10, 38) – z mocą nauczał Chrystus. „Kto chce pójść za mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie swój krzyż i niech mnie naśladuje” (Mk 8, 34, par. Mt 16, 24). Wierni temu przesłaniu komentatorzy tekstów biblijnych, egzegeci, teologowie i mistycy przez kolejne wieki rozwijali, pogłębiali, komentowali i objaśniali ideę naśladowania Chrystusa, posługując się chętnie także biblijną metaforą „wzięcia krzyża na swoje ramiona”.Bibliografia
Alltag und Frömmigkeit am Vorabend der Reformation in Mitteldeutschland. Katalog zur Ausstellung „Umsonst ist der Tod”, Hrsg. H. Kühne, E. Bünz, Th. T. Müller, Petersberg 2013.
Brückner W., Bildkatechese und Seelentraining. Geistliche Hände in der religiösen Unterweisungspraxis seit dem Spätmittelalter, „Anzeiger des Germanischen Nationalmuseums Nürnberg” (1978), s. 35–70.
Büttner F. O., Imitatio pietatis. Motive der christlichen Ikonographie als Modelle zur Verähnlichung, Berlin 1983.
Chrzanowski T., Maciejewski T., Graduał karmelitański z 1644 roku o. Stanisława ze Stolca, Warszawa 1976.
Czerwińska A. E., Adama Swacha portret własny – czyli kilka uwag o sygnaturach i autoportretach barokowego artysty, [w:] Architektura znaczeń. Studia ofiarowane prof. Zbigniewowi Bani w 65. rocznicę urodzin i w 40-lecie pracy dydaktycznej, red. A. S. Czyż, M. Wiraszka, Warszawa 2011, s. 424–439.
Frugoni Ch., Manzari F., Immagini di san Francesco in uno Speculum humanae salvationis del Trecento, Padova 2006.
Hans Baldung Grien. Das graphische Werk. Vollständiger Bildkatalog der Einzelholzschnitte, Buchillustrationen und Kupferstiche, bearb. M. Mende, Unterschneidheim 1978.
Kempis T., Naśladowanie Chrystusa, tłum. S. Kuczkowski SJ, Kraków 1999.
Kubiak E., Krzyż jako droga do zbawienia – analiza obrazu z klasztoru bernardynów w Kole „Chrystus niosący krzyż” na tle innych przedstawień z epoki, [w:] Sztuka nowożytna i nowoczesna, Łódź 2010, s. 27–48 (Studia Polski Środkowej, 4).
Mastacchi R., Pater noster. La raffigurazione della Preghiera del Signore nelle stampe, Siena 2012.
Moisan-Jabłońska K., Obrazowanie walki dobra ze złem, Kraków 2002.
Nowiński J., Ląd nad Wartą, Warszawa 2009.
Walczak M., „Alter Christus”. Studia nad obrazowaniem świętości w sztuce średniowiecznej na przykładzie św. Tomasza Becketa, Kraków 2001 (Ars Vetus et Nova, t. 5).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
