Józef Jakubowski (1899–1984)—activist in scout, community, and émigré organisations in the light of Polishand French archival resources

Abstrakt

Głównym celem artykułu jest ukazanie życia, działalności oraz zachowanej spuścizny archiwalnej Józefa Jakubowskiego (1899–1984), którego praca na rzecz emigrantów polskich przebywających we Francji w okresie II wojny światowej zasługuje na najwyższe uznanie i szacunek. Jakubowski urodził się w Warszawie, tutaj spędził dzieciństwo, ukończył szkoły podstawową i średnią—liceum ogólnokształcące, a następnie w 1917 roku rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, aktywnie działał w harcerstwie. Ze względu na udział w wojnie polsko-bolszewickiej przerwał studia. Ukończył je później w 1924 roku w innej uczelni, w Wyższej Szkole Handlowej. W Warszawie rozpoczął aktywność zawodową. Do 1939 roku pracował w Stowarzyszeniu Kupców Polskich. Jego dotychczasowe życie przerwała II wojna światowa, zdecydował się udać na emigrację najpierw do Szwajcarii, a potem do Francji. W tym okresie życia zaangażował się początkowo w pracę w Polskim Czerwonym Krzyżu. Zajmował się przede wszystkim wypracowaniem form pomocy oraz organizacją wsparcia dla Polaków na terytorium Francji. Po uniemożliwieniu PCK dalszych działań pracował w utworzonym Towarzystwie Opieki nad Polakami we Francji. Współpracował z Polskim Ruchem Oporu we Francji oraz z władzami wojskowymi w ewakuacji polskich sił zbrojnych do Anglii, a także z wieloma instytucjami, m.in. z Francuskim Czerwonym Krzyżem, Wydziałem Opieki Społecznej dla Obcokrajowców, Międzynarodową Organizacją Uchodźców, czy też Stowarzyszeniem Polskich Kombatantów. Pozostawione dokumenty archiwalne dotyczące osoby Jakubowskiego dostępne w Archiwum Akt Nowych w Warszawie oraz w Bibliotece Polskiej w Paryżu pozwalają nie tylko odtworzyć fakty z jego życia, ale umożliwiają usystematyzowanie wydarzeń związanych z funkcjonowaniem instytucji, organizacji, czy stowarzyszeń, w których pracował.