Spór o zawarcie konkordatu ze Stolicą Apostolską w debacie konstytucyjnej Sejmu Ustawodawczego z lat 1919–1921
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.3309Słowa kluczowe:
II Rzeczpospolita, konkordat, Sejm Ustawodawczy 1919–1922, debata konstytucyjnaAbstrakt
Artykuł przedstawia w sposób kompleksowymało dotychczas znaną debatę nad kwestią zawarcia przez II Rzeczpospolitą konkordatu ze Stolicą Apostolską, która toczyła się w Sejmie Ustawodawczymw latach 1919–1921, w ramach parlamentarnych prac nad konstytucją odrodzonego państwa. W odróżnieniu od szeroko dotąd omawianej dyskusji parlamentarnej z 1925 r. nad ratyfikacją podpisanego już konkordatu, przeprowadzonej w Sejmie I kadencji, ta pierwsza debata z okresu prac konstytuanty dotyczyła jedynie umocowania samej zapowiedzi zawarcia konkordatu w treści przyszłej konstytucji, była niejako debatą „na przedpolu”, która przesądzić miała o formie prawnej przyszłego ułożenia szczegółowych stosunków przez państwo z poszczególnymi związkami wyznaniowymi, a zwłaszcza z Kościołem katolickim. Tytułowe zagadnienie przedstawiono z zastosowaniem kryterium chronologicznego, oddając w ten sposób zasadniczy porządek prowadzonych w sejmie prac konstytucyjnych. Opracowanie przygotowano głównie w oparciu o źródła parlamentarne, w postaci stenogramów i druków Sejmu Ustawodawczego, które pozwoliły odtworzyć dyskusję poselską nad kwestią konkordatu, toczącą się wówczas na sali sejmowej.Bibliografia
Dębiński J., O konkordacie polskim z 1925 roku, „SaeculumChristianum”, 1 (2007).
Dyjakowska M., Privilegiumodiosum. O znaczeniu kontekstu w przekładzie terminologii prawniczej, „Roczniki Humanistyczne”, 61/8 (2013).
Krasowski K.,Konkordat polski z 1925 roku.Geneza – postanowienia – wykonanie, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, 59/2(2007).
Krasowski K., Między Warszawą a Watykanem. Episkopat Polski wobec rządu i Stolicy Apostolskiej 1918–1939, [w:] Szkice z dziejów papiestwa, red. t. 1, I. Koberdowa, J. Tazbir, Warszawa 1989.
Krukowski S., Geneza konstytucji z 17 marca 1921 r., Warszawa 1977.
Michałowski S., Religia i Kościół rzymskokatolicki w myśli politycznej Polskiej Partii Socjalistycznej 1918–1939, [w:] Religia i Kościół rzymskokatolicki w polskiej myśli politycznej 1919–1993, red. J. Jachymek, Lublin 1995.
Rudnicki Sz., Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004.
Rzepecki T., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku, Poznań 1920.
Sawicki J., Studia nad położeniem prawnym mniejszości religijnych w państwie polskim, Warszawa 1937.
Wilk S., Episkopat Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918–1939, Warszawa 1992.
Wisłocki J.,Konkordat polski z 1925 roku. Zagadnienia prawno-polityczne, Poznań 1977.
Wójcik W., Konkordat polski z 1925 roku.Próba oceny, [w:] Kościół w II Rzeczypospolitej, red. Z. Zieliński, S. Wilk, Lublin 1980.
Wyczawski H.E.,Kościół w odrodzonym państwie polskim (1918–1939), [w:] Historia Kościoła w Polsce, t. II, cz. 2, red. B. Kumor, Z. Obertyński, Poznań–Warszawa 1979.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Paweł Magiera
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
