The Romanesque Bronze Doors at Gniezno Cathedral Church: Some New Remarks
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.2209Klíčová slova:
sculpture, Bronze door, Gniezno Metropolitan Cathedral ChurchAbstrakt
Among many Romanesque bronze doors in Europe the old entrance doors of the metropolitan cathedral in Gniezno, in the North Poland, are exceptional. For over a century many historians and historians of art have been trying to understand and explain its iconographic phenomenon. The Polish, Czech and German scholars have so far been unable to identify with any conviction, either the iconographic models or artistic provenance of the workshop. There were suggested some connections of the alleged bishop patrons to France and there were emphasizes technological possibilities of foundry workshops at the Meuse Valley. This “Meuse hypothesis” based mainly on historical suggestions became established as a certainty. However, it is important to emphasize the significant difference between the creator of the composition and of the craftsman who cast the bronze door. Years ago only Lech Kalinowski pointed out some general formal similarities to the North Italian sculpture. The purpose of this paper is to develop Kalinowski’s suggestions and to emphasise the puzzling similarities between details of Gniezno doors and some Emilian works executed by Master Wiligelmo da Modena and Master Nicolò. The concept of Italian relationship from Emilia province seems to be better for the comparative analysis than relationship with Meuse Valley based mostly on historical context. Crucial here is the additional, parallel analysis of the portal decoration in Czerwinsk Abbey.
Reference
P. Černy, Das Leben des hl. Adalbert von Prag auf der Bronzetur zu Gnesnen, [in:] Tausend Jahre Benediktiner in den Kloster Břevnov, Braunau und Rohr, Hg. P. J. Hofmann, St. Ottilien 1993, pp. 157–216.
T. Dobrzeniecki, Drzwi Gnieźnieńskie, Warszawa 1953.
Drzwi Gnieźnieńskie, red. M. Walicki, t. I–III, Wrocław 1956–1959.
Ch. Frugoni, Wiligelmo. Le sculture del Duomo di Modena, Modena 1996. R. Grzesik, Literackie wzorce ikonografii Drzwi Gnieźnieńskich, „Studia Źródłoznawcze” 36 (1997), pp. 1–7.
E. Kain, The sculpture of Nicholaus and the development of a North Italian romanesque workshop, Wien 1986.
L. Kalinowski, Speculum artis. Treści dzieła sztuki Średniowiecza i Renesansu, Warszawa 1989.
L. Kalinowski, Treści ideowe i estetyczne Drzwi Gnieźnieńskich, [in:] Drzwi Gnieźnieńskie, red. M. Walicki, Wrocław 1959, t. II, pp. 7–160.
Z. Kępiński, Symbolika Drzwi Gnieźnieńskich, [in:] Drzwi Gnieźnieńskie, red. M. Walicki, Wrocław 1959, t. II, pp. 161–384.
A. Labuda, Czytanie Drzwi Gnieźnieńskich. Przekaz i język obrazu, [in:] Tropami Świętego Wojciecha, red. Z. Kurnatowska, Poznań 1999, 235–256.
G. Labuda, Reminiscencje Pasji Św. Wojciecha z Tegernsee (około 1025) w scenach jego żywotu na Drzwiach Gnieźnieńskich (około 1180), [in:] Homines et Societas. Czasy Piastow i Jagiellonow. Studia historyczne ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, Poznań 1997, pp. 53–63.
La datazione dell opera di Wiligelmo nella cattedrale di Modena, [in:] Medioevo nordico e medioevo mediterraneo: Raccolta di scritti 1934–1985, ed. M. Salvini, vol. I, Firenze 1987, pp. 299–311.
J. Lelewel, Drzwi kościelne płockie i gnieźnieńskie (z lat 1133, 1155), [in:] Polska wiekow średnich, czyli Joachima Lelewela w dziejach narodowych polskich postrzeżenia, t. IV, Poznań 1851, pp. 261–329.
U. Mende, Die Bronzeturen des Mittelalters, 800–1200, Munchen 1983.
B. Mohnhaupt, Typologish strukturiete Heiligenzyklen. Die Adalbertsvita der Gnesener Bronzetur [in:] Hagiographie und Kunst. Der Heiligenkult in Schrift, Bild und Architektur, Hg. G. Kerscher, Berlin 1993, pp. 357–368.
M. Morelowski, Drzwi Gnieźnieńskie a miniatury rękopisow leodyjskich w Berlinie i Brukseli, „Prace i Materiały Sprawozdawcze Sekcji Historii Sztuki Towarzystwa Przyjacioł Nauk w Wilnie”, II (1935), pp. 407–465.
M. Morelowski, Drzwi Gnieźnieńskie, ich związki ze sztuką obcą a problem rodzimości, [in:] Drzwi Gnieźnieńskie, red. M. Walicki, t. I, Wrocław 1956, pp. 42–100.
T. Mroczko, Polska sztuka romańska i przedromańska, Warszawa 1988.
T. Mroczko, Czerwińsk romański, Warszawa 1972.
T. Mroczko, Czerwiński uczeń Wiligelma, „Biuletyn Historii Sztuki” XXXIII (1971), pp. 215–226.
Nicholaus e l’arte del suo tempo. Atti del convegno Ferrara 1981, ed. A. M. Romanini, 3 voll., Ferrara, 1985.
R. Quirini-Popławski, Rzeźba przedromańska i romańska w Polsce wobec sztuki włoskiej, Krakow 2006.
P. Skubiszewski, L’art mosan et la Pologne a l’epoque romane. Problematique des recherches, [in:] Rapports historiques et artistiques entre les Pays mosan et la Pologne, du XIe au debut du XIIIe siecle, Liege 1981, pp. 27–81.
P. Skubiszewski, Sztuka romańska w Czerwińsku nad Wisłą, „Nowe Książki” 2/550, (1973), pp. 68–70.
J. Stiennon, La Pologne et les Pays mosan au moyen-age. A propos sur la porte de Gniezno, ≪ Cahiers de Civilisation Medievale ≫ 4 (1961), pp. 457–473.
Z. Świechowski, Quelques sculptures du XIIe siecle en Pologne et leurs rapports avec la sculpture romane en France, ≪ Bulletin de la Societe de l’Histoire de l’Art Francais ≫ 1973 1974, pp. 1–10.
Ch. Verzar-Bornstein, Portals and politics in the early Italian city-state. The sculpture of Nicholaus in context, Parma, 1988.
T. Węcławowicz, Drzwi Gnieźnieńskie. Rozważania na temat symboliki przejścia i warstw znaczeniowych, [in:] Tropami Świętego Wojciecha, red. Z. Kurnatowska, Poznań 1999, pp. 257–283.
Stažení
Publikováno
Číslo
Sekce
Licence
Autor prohlašuje, že mu přináleží autorská práva k dílu a že nejsou omezena v rozsahu spadajícím pod toto prohlášení a že je dílo originální a nenarušuje autorská práva jiných osob.
Autor povoluje Papežské univerzitě Jana Pavla II. v Krakově bezplatné, nevýhradní a časově neomezené využívání díla, tedy:
- záznam a reprodukci: vytváření exemplářů díla tiskařskou, reprografickou technikou, magnetickým záznamem a digitální technikou;
- obchodování s originálem nebo exempláři, na nichž bylo dílo zaznamenáno (uvedení do obratu, zapůjčení nebo nájem originálu nebo exemplářů, veřejné vystavování, zobrazování a také veřejné zpřístupňování díla tak, aby k němu mohl mít každý přístup na místě a v čase, který si vybere);
- začlenění díla do kolektivního díla;
- poskytnutí sublicence Papežskou univerzitou Jana Pavla II. v Krakově Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Papežská univerzita Jana Pavla II. v Krakově zpřístupňuje dílo na platformě časopisu patřící vysoké škole, na základě licence Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tím také opravňuje všechny zájemce k využití díla za následujících podmínek:
- bude uveden autor a název díla,
- bude uvedeno místo publikování (název časopisu a internetová adresa na původně publikované dílo),
