Harmonia i synapsis w rozumieniu Heraklita
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1798Słowa kluczowe:
zgodność, zespolenie, spotykające się, różniące się, odwrócony, przeciwne, łuk, porządek, cały, współbrzmiące, różnie brzmiące, jedno, wszystko, słowoAbstrakt
Artykuł jest próbą wyjaśnienia znaczenia terminów harmonie i synapsis. Podjęcie tej próby jest podyktowane zastosowaniem wobec obu terminów określeń, jakimi są sympheron i diapheron. Wydawać by się mogło, że zastosowanie podobnych określeń sugeruje podobne znaczenie. Jednakże w toku przeprowadzonych analiz można dostrzec, że Heraklit odnosi te terminy do różnych zdarzeń. W przypadku harmonie jest to zgodność dwóch radykalnie przeciwnych sobie elementów, których naturę wyraża stwierdzenie ze zdania B 8, czyli to antiksun. W przypadku synapsis jest to połączenie dwóch przedmiotów, czyli jakiś wspólny element, np. wspólna granica. Zastosowanie do obu terminów podobnych określeń sympheron i diapheron może być podyktowane poszukiwaniem przez Heraklita reguły (gnome), która rządzi wszystkim. Może świadczyć o tym możliwość pośredniego odwoływania się do logosu.Bibliografia
Aristoteles graece, ed. I. Bekker, vol. 1 i 2, Berolini 1831. Editio altera quam curavit Olof Gigon, Berolini 1960.
Colli G., La sagesse grecque, t. 3, Combas 1992.
Diels H., Kranz W., Die Fragmente der Vorsokratiker, Weidmann 1989.
Emlyn‑Jones C. J., Heraclitus and the identity of opposites, „Phronesis” 21 (1976), s. 89–114.
Kahn Ch. H., II. A new look at Heraclitus, “American Philological Quarterly” 1 (1964) no. 3, s. 189–203.
Homeri Odyssea, eds. W. Dindorf, C. Hentze, pars I, Lipsiea 1931.
Kirk G. S., Raven J. E., Schofield M., Filozofia przedsokratejska, przekł. J. Lang, Warszawa 1999.
Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000.
Marcovich M., Heraclitus: Greek text with a short commentary, Merida 1967.
Mrówka K., Heraklit, Warszawa 2004.
Platonis dialogi, ed. I. Bekker, p. II, vol. 1, Berolini 1817.
Plutarchi Chaeronensis Scripta moralia, ed. A. F. Didot, Parisiis 1841.
Porphyrius De Antro Nympharum, ed. C. Gesner, Traiecti ad Rhenum 1765.
Poster C., The task of the bow: Heraclitus’ rhetorical critique of epic language, “Philosophy & Rhetoric” 39 (2006), s. 1–21.
Shipton K. M. W., Heraclitus fr. 10: a musical interpretation, „Phronesis” 30 (1985) issue 2, s. 111–130.
Snell B., Heraklits Fragment 10, „Hermes” 76 (1941), s. 84–87.
Snyder J. M., The harmonia of bow and lyre in Heraclitus Fr. 51 (DK), „Phronesis” 29 (1984), s. 91–95.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).