Przedmiot poznania w filozofii Emila Laska
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1800Słowa kluczowe:
wartość, Lask, epistemologia, Rickert, neokantyzmAbstrakt
Artykuł przedstawia problem poznania w kontekście filozofii wartości. Nasze badania kierują się tutaj przede wszystkim na teorię kategorii w ujęciu Emila Laska. Przeciwstawia się on w niej formalizmowi Heinricha Rickerta i wbrew niemu uważa, że prawdą poznania jest relacja formy i materii. Zdaniem Laska nie mamy możliwości poznawczych, aby wartości ujmować w sposób absolutny.Bibliografia
Fichte J. G., Teoria wiedzy, t. 1, tłum. M. J. Siemek, Warszawa 1996.
Hanser C., Das Wahrheitsproblem bei Lotze in problemgeschichtlich Zusammenhang, Wernigerode 1928.
Hartmann N., Der Aufbau der realen Welt. Grundriss der allgemeinen Kategorienlehre, Berlin 19643.
Hartmann N., Zarys metafizyki poznania, tłum. E. Drzazgowska, P. Piszczatowski, Warszawa 2007.
Herrschaft L., Theoretische Geltung. Zur Geschichte eines philosophischen Paradigmas, Würzburg 1995.
Krijnen Ch., Philosophie als System. Priznzipientheoretische Untersuchungen zum Systemgedanken bei Hegel, im Neukantianismus und in der Gegenwartphilosophie, Würzburg 2008.
Kubalica T., Prymat rozumu praktycznego w logice. Teoria prady w neokantowskiej szkole badeskiej, Katowice 2009.
Lask E., Die Logik der Philosophie und die Kategorienlehre, Tübingen 1911.
Lask E., Die Lehre vom Urteil, Tübingen 1912.
Lask E., Czy istnieje „prymat rozumu praktycznego” w logice?, tłum. A. J. Noras, [w:] Neokantyzm badeński i marburski. Antologia tekstów, red. A. J. Noras, T. Kubalica, Katowice 2011, s. 153–159.
Liebert A., Das Problem der Geltung, Leipzig 1920.
Nachtsheim S., Emil Lasks Grundlehre, Tübingen 1992.
Nachtsheim S., Zum Begründungsprogramm bei Emil Lask, [w:] Neukantianismus: Probleme und Perspektiven, Hrsg. H. Holzhey, E. W. Orth, Würzburg 1994, s. 501–518.
Noras A., Historia neokantyzmu, Katowice 2012.
Pietras A., W stronę ontologii. Nicolaia Hartmanna i Martina Heideggera postneokantowskie projekty filozofii, Kraków 2012.
Przyłębski A., Emila Laska logika filozofii, Poznań 1990.
Rickert H., Das Eine, die Einheit und die Eins, Tübungen 1924.
Rickert H., Der Gegenstand der Erkenntnis. Einführung in die Transzendentalphilosophie, Tübingen 1928.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
