What is a “Healthy National Feeling”? Serge Bulgakov’s Response to Chaadaev’s Despair
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1968Słowa kluczowe:
Sergiusz Bułgakow, nacjonalizm, mesjanizm, prawosławie, naród rosyjski, kultura, Włodzimierz SołowjowAbstrakt
Według Sergiusza Bułgakowa „rozpacz Czaadajewa” jest związana z poszukiwaniem przez Rosję właściwej misji. „Zwrot narodowy” Bułgakowa po pierwszej rewolucji rosyjskiej był oparty na „patriotyzmie kulturowym” i miał na celu dostarczenie alternatywy dla „wojującego nacjonalizmu” epoki. Zdaniem Bułgakowa powrót do prawosławia jest zarówno odpowiednim lekiem dla jego chorego kraju, jak i misji narodu rosyjskiego w historii świata. W artykule dokonano krytycznej analizy zmiany w myśleniu Bułgakowa na temat „narodu” w historycznym kontekście jego czasów.Bibliografia
Aizlewood R., Chaadaev and Vekhi, in: Landmarks Revisited. The Vekhi Symposium 100 Years On, eds. by R. Aizlewood, R. Coates, Boston 2013, p. 171–191.
Bulgakov S. N., Heroism and Asceticism. Reflections on the Religious Nature of the Russian Intelligentsia, in: Vekhi: Landmarks: a Collection of Articles about the Russian Intelligentsia, eds. by M. S. Shatz, J. E. Zimmermann, London 1994, p. 17–49.
Bulgakov S. N., Judas or Saul?, «The Slavonic and East European Review» 27 (1931) 12, p. 525–535.
Bulgakov S. N., Karl Marx as a Religious Type: his Relation to the Religion of Anthropotheism of L. Feuerbach, Belmont Mass. 1979.
Evtuhov C., The Cross and the Sickle. Sergei Bulgakov and the Fate of Russian Religious Philosophy, Ithaca 1997.
Gaut G., Can A Christian Be a Nationalist?, «Slavic Review» 57 (1998) 1, p. 77–94.
Kappeler A., The Russian Empire: A Multiethnic History, London–New York 2001.
Mohrenschildt D. von, Mikhail Dragomanov: Russian‑Ukrainian Federalist, in: Toward a United State of Russia, ed. by D. von Mohrenschildt, Toronto 1981, p. 131–165.
Offord D., The People, in: A History of Russian Thought, eds. by W. J. Leatherbarrow, D. Offord, Cambridge 2010, p. 241–262.
Plotnikov N. S., M. A. Kolerov, “Den inneren Deutschen besiegen.” Nationalliberale Kriegsphilosophie in Russland 1914–1917, in: Verführungen der Gewalt. Russen und Deutsche im Ersten und Zweiten Weltkrieg, Hrsg. K. Eimermacher, A. Volpert, München 2005, p. 31–70.
Rabow‑Edling S., Slavophile Thought and the Politics of Cultural Nationalism, New York 2006.
Strickland J., The Making of Holy Russia. The Orthodox Church and Russian Nationalism before the Revolution, New York 2013.
Stroop C., Nationalist War Commentary as Russian Religious Thought: The Religious Intelligentsia’s Politics of Providentialism, «The Russian Review» 72 (2013) 1, р. 94–115.
Stroop C., Thinking the Nation through Times of Trial: Russian Philosophy in War and Revolution, in: Russian Culture in War and Revolution, 1914–22, eds. by M. Frame, B. Kolonitskii, S. G. Marks et al., Book 2: Political Culture, Identities, Mentalities, and Memory, Bloomington 2014, p. 199–220.
Werth P. W., The Tsar’s Foreign Faiths. Toleration and the Fate of Religious Freedom in Imperial Russia, Oxford 2014.
Wiederkehr S., Die eurasische Bewegung: Wissenschaft und Politik in der russischen Emigration der Zwischenkriegszeit und im postsowjetischen Russland, Cologne 2006.
Zwahlen R. M., Different Concepts of Personality: Nikolai Berdiaev and Sergei Bulgakov, «Studies in East European Thought» 64 (2012) 3–4, p. 183–204.
Zweerde E. van der, The Rise of the People and the Political Philosophy of the Vekhi Authors, in: Landmarks Revisited. The Vekhi Symposium 100 Years On, eds. by R. Aizlewood, R. Coates, Boston 2013, p. 104–127.
Братство Святой Софии: Материалы и документы 1923–1939, ред. Н. A. Струве, Москва–Париж 2000.
Булгаков С. Н., Война и русское самосознание, в: С. Н. Булгаков, Труды по социологии и теологии, т. 2, Москва 1997, с. 143–171.
Булгаков С. Н., Душевная драма Герцена, в: С. Н. Булгаков, Сочинения в двух томах, т. 2, Москва 1993, с. 95–130.
Булгаков С. Н., Из «дневника», в: С. Н. Булгаков. Pro et contra, ред. И. И. Евлампиев, Санкт‑Петербург 2003, с. 144–158.
Булгаков С. Н., На пиру богов: Pro i contra: Современные диалоги, в: Вехи. Из глубины, ред. A. A. Яковлев, Москва 1991, с. 290–353.
Булгаков С. Н., Нация и человечество, в: С. Н. Булгаков, Cочнения в двух томах, т. 2, Москва 1993, с. 644–653.
Булгаков С. Н., Размышления о национальности, в: С. Н. Булгаков, Два Града. Исследования o природе общественных идеалов, т. 2, Москва 1911, с. 278–303.
Булгаков С. Н., Расизм и христианство, в: С. Н. Булгаков, Труды по социологии и теологии, т. 2, Москва 1997, с. 582–649.
Герцык E. K., Николай Бердяев, в: Н. A. Бердяев, Самопознание, Москва 1991, с. 354–371.
Иванцова O. K., Сергей Николаевич Булгаков, в: С. Н. Булгаков, Избранное, Москва 2010, с. 5–36.
Колеров M. A., Братство св. Софии: «Веховцы» и евразийцы (1921–1925), «Вопросы философии» (1994) 10, с. 143–166.
Колеров M. A., Национализм. Полемика 1909–1917. Сборник статей, Москва 2000.
Сергеев С. M., Русский национализм и империализм начала XX века, http://www.portal‑slovo.ru/history/39051.php?ELEMENT_ID=39051&SHOWALL_1=1.
Усачева Ю. С., Проблемы национализма и патриотизма в трудах П. Б. Струве, «Вестник Санкт‑петербургского университета. Серия 2» (2011) 2, с. 72–78.
Филимонов С. Б., Религиозно‑философские общества в Крыму. Новые материалы о С. Н. Булгакове, «Вестник РХД» 185 (2003) 1, с. 120–143.
Цвален Р., Право как путь к правде. Размышления о праве и справедливости С. Н. Булгакова, в: «Правда». Дискурсы справедливости в русской интеллектуальной истории, ред. Н. Плотников, Москва 2011, с. 264–275.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).