«Жаль только, что его философические письма обращены к даме»… Письма к даме как философский жанр
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1969Słowa kluczowe:
Piotr Czaadajew, listy filozoficzne, dialog, filozofia rosyjskaAbstrakt
Gdy Czaadajew odnosi się w Listach filozoficznych do „Pani”, wpisuje się w już ugruntowaną tradycję. W historii myśli rosyjskiej możemy przywołać filozoficzne listy Dmitriego Wenewitinowa do „Hrabiny NN” (w rzeczywistości księżny Trubieckiej) lub korespondencję Katarzyny Wielkiej z Wolterem i Diderotem. „Pani” jako cel lub, wręcz przeciwnie, jako nadawca wiadomości filozoficznych stawia uczestników dialogu w sytuacji, w której nie oczekuje się debaty. Rzeczywiście, w publiczną debatę z Czaadajewem zostali wciągnięci nie pani Panowa, lecz Puszkin i Chomiakow. Jednak tradycja dialogu między filozofem i Panią jest o wiele starsza: już Sokrates z szacunkiem nasłuchiwał Diotymy… W artykule przeanalizowano specyfikę, sens i znaczenie tej sytuacji dialogicznej.Bibliografia
Булгаков С. Н., Апокалиптика и социализм, в: С. Н. Булгаков, Сочинения в 2 томах, т. 2, Москва 1993, с. 368–434.
Веневитинов Д. В., Письма к графине NN, в: Д. В. Веневитинов, Полное собрание сочинений, Санкт‑Петербург 1862, с. 174–181.
Вильде H. H., Корреспондентка Чаадаева, «Голос Москвы» № 94, 24 апреля 1913.
Гершензон М., П. Я. Чаадаев. Жизнь и мышление, Санкт‑Петербург 1908.
Лукьянов С. М., О Вл. С. Соловьеве в его молодые годы. Материалы к биографии, кн. 1, Петроград 1916.
Письма разных лиц к П. Я. Чаадаеву (1828–1832), в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 2, Москва 1991, с. 413–523.
Письма Владимира Сергеевича Соловьева, т. 3, Санкт‑Петербург 1911.
Тарасов Б. Н., Чаадаев, Москва 1986.
Трубецкой Е. Н., Миросозерцание В. С. Соловьева, т. 1, Москва 1995.
Улыбышев А. Д., Сон, в: Сильфида: Фантастические повести русских романтиков, Москва 1988, с. 216–222.
Хомяков А. С., Несколько слов о философическом письме (напечатанном в 15 книжке «Телескопа»), в: А. С. Хомяков, Сочинения в 2 томах, т. 1, Москва 1994, с. 449–455.
Чаадаев П. Я., Письма, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 2, Москва 1991, с. 6–289.
Чаадаев П. Я., Философические письма, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 320–440.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
