Próba interpretacji fenomenu wojny w świetle wybranych koncepcji filozoficznych Józefa Tischnera
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.60211Słowa kluczowe:
wojna, Józef Tischner, filozofia dramatu, zło, dialogAbstrakt
Celem artykułu jest podjęcie próby interpretacji fenomenu wojny, wykorzystując wybrane koncepcje filozoficzne Józefa Tischnera. Interpretacja prowadzi do wniosków, że: (1) źródłowym casus belli jest odmowa drugiemu prawa do istnienia, (2) zło wojny polega na zaburzeniu relacji dialogicznej i w konsekwencji na emanacji zła na ziemię jako scenę dramatu, (3) zakończenie działań wojennych na scenie dramatu nie gwarantuje trwałego pokoju – potrzeba jeszcze odbudować relację dialogiczną.
Bibliografia
Arystoteles, Polityka, tłum. L. Piotrowicz, Warszawa 2011.
Byli chłopcy byli (2005), Studio filmowe Ratujmy Wspomnienia, https://www.youtube.com/watch?v=FuyyQKXYNHA (01.09.2022).
Hobbes T., Lewiatan, tłum. C. Znamierowski, Warszawa 2009.
Kant I., O wiecznym pokoju, tłum. F. Przybylak, Wrocław 1995.
Konwencje o ochronie ofiar wojny, podpisane w Genewie dnia 12 sierpnia 1949 roku, Dz. U. z 1956 roku Nr 38 poz. 71.
Listkowska B., Przeciwdziałanie postawom agresji. Pedagogiczne implikacje filozofii Józefa Tischnera, „Przegląd Pedagogiczny” (2020) nr 1, s. 85–99.
Machiavelli N., Książę, tłum. C. Nanke, Kęty 2018.
Pala A., Dynamizm człowieka w ujęciu filozoficznym Karola Wojtyły i Józefa Tischnera, Kraków 2019.
Platon, Państwo z dodatkiem siedmiu ksiąg „Praw”, t. 1, tłum. W. Witwicki, Warszawa 1958.
Sun Zi, Sztuka wojenna, tłum. R. Stiller, Kraków 2019.
Tischner J., Alfabet Tischnera, wybrał i opracował W. Bonowicz, Kraków 2012.
Tischner J., „Etyka solidarności” oraz „Homo sovieticus”, Kraków 2005.
Tischner J., Filozofia dramatu, Kraków 2012.
Tischner J., Kłoczowski J. A., Wobec wartości, Poznań 2001.
Tischner J., Myślenie w żywiole piękna, Kraków 2013.
Tischner J., Nieszczęsny dar wolności, Kraków 2015.
Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 2012.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).