Kryzys nadziei i zadanie filozofii w myśli Józefa Tischnera
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.59108Słowa kluczowe:
kryzys, nadzieja, Tischner, filozofia dramatu, agatologia, łaska, BógAbstrakt
Kryzys nowoczesności jest kryzysem fundamentalnym, jest bowiem, jak uważa Józef Tischner, kryzysem nadziei. Zadaniem współczesnego człowieka jest przezwyciężenie tego kryzysu, a filozofia może w tym dopomóc – ponieważ myśl może sięgnąć do źródłowego doświadczenia nadziei, może odnaleźć te pokłady rzeczywistości, które umożliwiają odnowienie nadziei. W takiej perspektywie Tischnerowska filozofia dramatu i agatologia – a więc myślenie skupione na analizie i interpretacji dramatu ocalenia i zguby, a także na ujawieniu swoistej logiki tego, co ponad bytem i byciem – prowadzą do możliwości przezwyciężenia naznaczonej kryzysem sytuacji współczesnego człowieka. W rzeczywistości wydaje się nieusuwalnie tkwić nieredukowalny element dobra.
Bibliografia
Glinkowski W., Wolność ku nadziei. Spotkanie z myślą ks. Józefa Tischnera, Łódź 2004.
Husserl E., Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna, przeł. S. Walczewska, Toruń 1999.
Levinas E., Bóg i filozofia, w: O Bogu, który nawiedza myśl, przeł. M. Kowalska, Kraków 1994, s. 113–143.
Levinas E., Etyka i nieskończony, przeł. B. Opolska-Kokoszka, Kraków 1985.
Ponikło T., Tischner. Nadzieja na miarę próby. Ostatnie słowa, Kraków 2020.
Tarnowski K., Bóg u Levinasa i Tischnera, w: Tropy myślenia religijnego, Kraków 2009, s. 367–384.
Tischner J., Czym jest filozofia, którą uprawiam, w: Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 5–10.
Tischner J., Filozofia dramatu, Kraków 1998.
Tischner J., Impresje aksjologiczne, w: Świat ludzkiej nadziei. Wybór szkiców filozoficznych 1966–1975, Kraków 1992, s. 162–182.
Tischner J., Inny. Eseje o spotkaniu, Kraków 2017.
Tischner J., Kryzys myślenia, w: O kryzysie, red. J. Białostocki i K. Michalski, przeł. A. Kluba, Wiedeń 1990, s. 85–94
Tischner J., Myślenie religijne, w: Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 370–396.
Tischner J., Myślenie z wnętrza metafory, w: Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 510–526.
Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 2012.
Tischner J., Studia z filozofii świadomości, Kraków 2006.
Tischner J., Wiązania nadziei, w: Świat ludzkiej nadziei, Kraków 1992, s. 294–310.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
