Чаадаев и Печерин: одно время – две креативные эпохи
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1970Słowa kluczowe:
Piotr Czaadajew, Włodzimierz Peczerin, twórczość, opozycja, dysydenctwo, problem szaleństwa, dialog z autorytetem, bezkompromisowośćAbstrakt
Piotr Czaadajew (1794–1856) i Włodzimierz Peczerin (1807–1885) utorowali grunt dla dwóch ścieżek dysydenckiej myśli w Rosji: na oddziale psychiatrycznym i emigracji odpowiednio. Podczas gdy Czaadajew, prototyp Oniegina, później stał się symbolem ery Puszkina, Peczerin reprezentował erę Lermontowa z rozpaczą i sceptycyzmem. Peczerin nie tylko dał Lermontowowi imię „Bohatera naszych czasów”, ale także niektóre cechy jego charakteru. Co ciekawe, Peczerin został za granicą w 1836 roku, w tym samym roku, kiedy zostały opublikowane Listy filozoficzne. Jednak podczas gdy dla Czaadajewa Zachód był „intelektualną mekką”, dla Peczerina – miejscem posługi. To tu zdobył swoją reputację jako mówca i kaznodzieja. Czaadajew nigdy nie badał poznania świata od wewnątrz, natomiast Peczerin poświęcił nań swoje życie. Nawet jego pseudonim, „Fussgänger” (dosłownie „pieszy” lub „wędrowca”), odzwierciedla chęć nadania jego ideom praktycznego znaczenia.Bibliografia
Автобиография В. С. Печерина, в: Русские пропилеи, т. 1: Материалы по истории русской мысли и литературы, ред. М. Гершензон, Москва 1915, с. 94–157.
Валицкий А., Россия, католичество и польский вопрос, пер. Е. Твердисловой, Москва 2012.
Герцен А. И., Письма из Франции и Италии, в: А. И. Герцен, Собрание сочинений в 9-ти тт., т. 3, Москва 1956.
Гершензон М. О., Чаадаев, Москва 2000.
Гофман Э., Представление себя другим в повседневной жизни, пер. А. Д. Ковалева, Москва 2000.
Дмитриев М. А., Воспоминания, Рукописное отделение Всесоюзной государственной библиотеки им. Ленина, шифр М. 8184/2.
Лебедев А., Чаадаев, Москва 1965.
Мандельштам О. Э., Петр Чаадаев, в: О. Э. Мандельштам, Собрание сочинений в 4 тт., т. 2, Москва 1991.
Местергази Е. Г., В. С. Печерин как персонаж русской культуры, Москва 2013.
Первухина‑Камышникова Н. М., В. С. Печерин: Эмигрант на все времена, Москва 2006.
Переписка Ивана Грозного с Андреем Курбским, ред. И. С. Лурье, Ю. Д. Рыков, Москва 1981.
Печерин В. С., Apologia pro vita mea. Жизнь и приключения русского католика, рассказанная им самим, ред. С. Л. Чернов, Санкт‑Петербург 2011.
Пушкин А., Евгений Онегин, Роман в стихах, в: А. Пушкин, Полное собрание сочинений в 10 тт., т. 5, Ленинград 1978, с. 5–164.
Чаадаев П. Я., Апология сумасшедшего, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 523–538.
Штейнберг А. А., Пушкин и Е. Д. Панова, http://feb‑web.ru/feb/pushkin/serial/v68/v68-045-.htm.
Walicki A., W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa, Warszawa 1964.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
