Чаадаев и Печерин: одно время – две креативные эпохи
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1970Słowa kluczowe:
Piotr Czaadajew, Włodzimierz Peczerin, twórczość, opozycja, dysydenctwo, problem szaleństwa, dialog z autorytetem, bezkompromisowośćAbstrakt
Piotr Czaadajew (1794–1856) i Włodzimierz Peczerin (1807–1885) utorowali grunt dla dwóch ścieżek dysydenckiej myśli w Rosji: na oddziale psychiatrycznym i emigracji odpowiednio. Podczas gdy Czaadajew, prototyp Oniegina, później stał się symbolem ery Puszkina, Peczerin reprezentował erę Lermontowa z rozpaczą i sceptycyzmem. Peczerin nie tylko dał Lermontowowi imię „Bohatera naszych czasów”, ale także niektóre cechy jego charakteru. Co ciekawe, Peczerin został za granicą w 1836 roku, w tym samym roku, kiedy zostały opublikowane Listy filozoficzne. Jednak podczas gdy dla Czaadajewa Zachód był „intelektualną mekką”, dla Peczerina – miejscem posługi. To tu zdobył swoją reputację jako mówca i kaznodzieja. Czaadajew nigdy nie badał poznania świata od wewnątrz, natomiast Peczerin poświęcił nań swoje życie. Nawet jego pseudonim, „Fussgänger” (dosłownie „pieszy” lub „wędrowca”), odzwierciedla chęć nadania jego ideom praktycznego znaczenia.Bibliografia
Автобиография В. С. Печерина, в: Русские пропилеи, т. 1: Материалы по истории русской мысли и литературы, ред. М. Гершензон, Москва 1915, с. 94–157.
Валицкий А., Россия, католичество и польский вопрос, пер. Е. Твердисловой, Москва 2012.
Герцен А. И., Письма из Франции и Италии, в: А. И. Герцен, Собрание сочинений в 9-ти тт., т. 3, Москва 1956.
Гершензон М. О., Чаадаев, Москва 2000.
Гофман Э., Представление себя другим в повседневной жизни, пер. А. Д. Ковалева, Москва 2000.
Дмитриев М. А., Воспоминания, Рукописное отделение Всесоюзной государственной библиотеки им. Ленина, шифр М. 8184/2.
Лебедев А., Чаадаев, Москва 1965.
Мандельштам О. Э., Петр Чаадаев, в: О. Э. Мандельштам, Собрание сочинений в 4 тт., т. 2, Москва 1991.
Местергази Е. Г., В. С. Печерин как персонаж русской культуры, Москва 2013.
Первухина‑Камышникова Н. М., В. С. Печерин: Эмигрант на все времена, Москва 2006.
Переписка Ивана Грозного с Андреем Курбским, ред. И. С. Лурье, Ю. Д. Рыков, Москва 1981.
Печерин В. С., Apologia pro vita mea. Жизнь и приключения русского католика, рассказанная им самим, ред. С. Л. Чернов, Санкт‑Петербург 2011.
Пушкин А., Евгений Онегин, Роман в стихах, в: А. Пушкин, Полное собрание сочинений в 10 тт., т. 5, Ленинград 1978, с. 5–164.
Чаадаев П. Я., Апология сумасшедшего, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 523–538.
Штейнберг А. А., Пушкин и Е. Д. Панова, http://feb‑web.ru/feb/pushkin/serial/v68/v68-045-.htm.
Walicki A., W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa, Warszawa 1964.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
