Konsumpcjonizm jako błąd mentalny

Autor

  • Joanna Mysona Byrska Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.2342

Słowa kluczowe:

konsumpcjonizm, świat konsumpcji, umiar

Abstrakt

Konsumpcjonizm to niewłaściwy stosunek do przedmiotów i niewłaściwy sposób ich używania. Dla Jana Pawła II to przykład mentalnego błędu. Człowiek jest i zawsze będzie konsumentem – konsumpcja jest wpisana w istotę bycia człowiekiem. Problem polega na właściwym stosunku do rzeczy i nadawaniu właściwej miary znaczeniu przedmiotów, które człowieka otaczają. Człowiek popada w konsumpcjonizm, gdy podporządkowuje swoje życie dobrom materialnym tak, że one zaczynają nadawać sens jego życiu. Odwraca się wówczas porządek uznawany przez Jana Pawła II za właściwy – w miejsce człowieka panującego nad przedmiotami to one zaczynają nim władać i kierować jego życiem. Przeciwdziałać temu można przez praktykowanie cnoty umiaru i roztropności.

Biogram autora

  • Joanna Mysona Byrska - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Joanna Mysona Byrska – prof. UPJPII, dr hab., kierownik Katedry Filozofii Społecznej i Poli­tyki, Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Pa­pies­kiego Jana Pawła II w Krakowie. Zain­te­re­so­wania: filozofia społeczna, filozofia polityki, etyka stosowana. Publikacje: Etyczne aspekty demokracji, Kraków 2012, Wykłady z etyki ogólnej, Kraków 2015, O polityce polityczności i antypolityce, Kraków 2016.

Bibliografia

Bakan J., Dzieciństwo w stanie oblężenia. Łatwy cel wielkiego biznesu, Warszawa 2013.

Baudrillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, Warszawa 2006.

Bauman Z., Straty uboczne: nierówności społeczne w epoce globalizacji, przeł. J. Hunia, Kraków 2012.

Baumann Z., Życie na przemiał, Kraków 2005.

Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, 1979.

Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis, 1987.

Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, przeł. M. Wartenberg, Warszawa 1984.

Lindstrom M., Zakupologia: prawda i kłamstwa o tym, dlaczego kupujemy, przeł. M. Zie­lińska, Kraków 2009.

Mysona Byrska J., The Promotion of the Infantilism Ethos in Consumer Society, „Ethics & Bioethics (in Central Europe)” 5 (2015) issue 1–2, s. 59–66.

Mysona Byrska J., Zbywatele, prekariusze i praca w świecie konsumpcji, „Filo­‑Sofija” 15 (2015) nr 29 (2/II): Z problemów współczesnej filozofii, s. 205–217.

Ritzer G., Magiczny świat konsumpcji, przeł. H. Jankowska, Warszawa 2009.

Sandel M., Czego nie można kupić za pieniądze: moralne granice rynku, przeł. A. Chromik, T. Sikora, Warszawa 2013.

Swift A., Wprowadzenie do filozofii politycznej, przeł. A. Krzynówek, Kraków 2010.

Walotek­‑Ściańska K., Homo Consumens, http://www.sbc.org.pl/Content/134276/Walotek-%C5%9Acia%C5%84ska.pdf (25.04.2017).

Żmuda B., Pułapka szczęścia współczesnego człowieka, „Logos i Ethos” 2016 nr 40 (numer specjalny), s. 41–50.

Pobrania

Opublikowane

2018-02-01

Numer

Tom 23 (2017): Umiar i rozsądek w sferze społecznej

Dział

Artykuły

Licencja

W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:

1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)

3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).