Wkład chrześcijaństwa w formowanie idei wolności w kulturze europejskiej na tle wybranych poglądów starożytnych i nowożytnych
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.2783Słowa kluczowe:
wolność, chrześcijaństwo, fatum, przeznaczenie, starożytność, średniowiecze, nowożytnośćAbstrakt
Artykuł omawia rozwój pojęcia wolności w kulturze zachodniej. Istotnym motywem jest uwzględnienie pozytywnego wpływu chrześcijaństwa na rozwój idei wolności w obrębie myśli europejskiej. Chrześcijaństwo umożliwia (1) odrzucenie wszechobecnego fatum, (2) przezwyciężenie niewolnictwa, (3) przywrócenie równości kobiety i mężczyzny, (4) zbudowanie bardziej adekwatnej antropologii w oparciu o nowe rozumienie Boga i religii. Kultura europejska doszła do najpełniejszego rozumienia wolności dzięki inspiracjom płynącym z objawienia chrześcijańskiego, a sformułowanie liberalnych koncepcji wolności – nawet gdy stawały w opozycji do ujęcia chrześcijańskiego – było możliwe tylko dzięki pojęciom odkrytym za sprawą chrześcijaństwa.
Bibliografia
Arystoteles, Etyka Nikomachejska, przeł. D. Gromska, Warszawa 1956.
Arystoteles, Polityka, przeł. L. Piotrowicz, Warszawa 2004.
Bartoś T., Bielawski K., Ścieżki wolności, Kraków 2007.
Boecjusz, Przeciw Eutychesowi i Nestoriuszowi: O dwóch naturach, w: Boecjusz, Traktaty teologiczne, przeł. R. Bielak, A. Kijewska, Kęty 2000, s. 66–84.
Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, przeł. K. Leśniak, Warszawa 1982.
Godineau D., Kobieta, w: M. Vovelle, Człowiek oświecenia, przeł. J. Mieszalska, Warszawa 2001.
Hobbes T., Lewiatan, cz. 2, przeł. C. Znamierowski, Warszawa 1954.
Kasia A., Platona ideał wolności ascetycznej, w: Antynomie wolności. Z dziejów filozofii wolności, red. M. Drużkowski, K. Sokół, Warszawa 1966, s. 9–34.
Locke J., Dwa traktaty o rządzie, przeł. Z. Rau, Warszawa 1992.
Marek Aureliusz, Rozmyślania, przeł. M. Reiter, Warszawa 1988.
Monteskiusz, O duchu praw, przeł. T. Boy-Żeleński, Warszawa 1957.
Owidiusz, Metamorfozy, t. 2, przeł. A. Kamieńska, S. Stabryła, Wrocław 2004.
Pernoud R., Kobieta w czasach katedr, przeł. I. Badowska, Warszawa 1990.
Platon, Fedon, przeł. W. Witwicki, Kęty 2002.
Platon, Państwo, przeł. W. Witwicki, Kęty 1999.
Powszechna encyklopedia filozofii, t. 3, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2002.
Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, przeł. E. I. Zieliński, Lublin 2000.
Rousseau J. J., Umowa społeczna, przeł. A. Peretiatkowicz, Łódź 1948.
Salij J., Czy Bóg nas zaprogramował? Przeznaczenie a wolność, w: J. Salij, Rozpacz pokonana, Poznań 1983, s. 102–125.
Seneka, Listy moralne do Licyliusza, przeł. W. Kornatowski, Warszawa 1998.
Seneka, O gniewie, przeł. L. Joachimowicz, Warszawa 1965.
Wergiliusz, Eneida, przeł. Z. Kubiak, Warszawa 1998.
Zięba M., Kobiety i ideologia, „Arka Noego” 5–6.02.2005.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
