Podstawy aksjologii politycznej III RP na podstawie konstytucji z 2 kwietnia 1997 roku
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.3478Słowa kluczowe:
konstytucja, wartości, aksjologia polityczna, wspólnota polityczna, III RPAbstrakt
W 1997 roku została uchwalona i przyjęta przez naród w referendum polska konstytucja. Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wymienionych w polskiej ustawie zasadniczej wartości oraz przedstawienie ich jako swoistego fundamentu aksjologii politycznej III RP. Autor wskazuje, że Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku stanowi nie tylko nadrzędny akt normatywny w państwie, ale jest również bazą aksjologii politycznej, jaką definiuje się, tworząc każdą wspólnotę polityczną. Kluczowymi wartościami dla aksjologii ustanawianej w polskiej konstytucji są zasady suwerenności ludu i państwa prawa.
Bibliografia
Ackerman B., Przyszłość rewolucji liberalnej, przeł. H. Grzegołowska-Klarkowska, Warszawa 1996.
Bastiat F., Prawo, przeł. P. Toboła-Pertkiewicz, Warszawa 2015.
Dąbrowski M., Sankcje konstytucyjne. Istota, funkcje oraz rodzaje, „Przegląd Sejmowy” 2014 nr 5 (124), s. 9–28.
Dudek A., Historia polityczna Polski 1989–2005, Kraków 2007.
Galston W., Cele liberalizmu, przeł. A. Pawelec, Kraków–Warszawa 1999.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 1998.
Jóźwicki W., Rzeczpospolita dobrem wspólnym wszystkich obywateli jako uzasadnienie wymogu wierności obywateli wobec niej w kontekście integracji europejskiej, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w pierwszych dekadach XXI wieku wobec wyzwań politycznych, gospodarczych, technologicznych i społecznych, red. S. Biernat, Warszawa 2013, s. 7–25.
Kallas, Historia ustroju Polski X–XX w., Warszawa 2003.
Kustra A., Współczesny paradygmat nadrzędności konstytucji, „Studia Iuridica Toruniensia” 4 (2008), s. 105–127.
Małajny R. M., Podział władzy państwowej jako przesłanka jej legitymacji, „Przegląd Sejmowy” 2014 nr 3 (122), s. 9–28.
Monteskiusz, O duchu praw, przeł. T. Boy-Żeleński, Warszawa 2002.
Nowotarski B., Kryzys zasady przedstawicielstwa a odpowiedzialność władzy w demokracji. Próba konceptualizacji, „Przegląd Sejmowy” 2014 nr 1 (124), s. 11–28.
Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Kraków 2000.
Piechowiak M., Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku konstytucyjnego, Warszawa 2012.
Piechowiak M., W sprawie aksjologicznej spójności Konstytucji RP. Dobro wspólne czy godność człowieka?, w: Jednolitość aksjologiczna systemu prawa w rozwijających się państwach demokratycznych Europy, red. S. L. Stadniczeńko, Opole 2011, s. 111–123.
Radbruch G., Ustawa i prawo, przeł. J. Zajadło, „Ius et Lex” 2002 nr 1, s. 159–163.
Sarnecki P., Idee przewodnie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., „Przegląd Sejmowy” 1997 nr 5 (22), s. 9–31.
Słomka T., System polityczny i konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej, http://biblioteka.oapuw.pl/tomasz-slomka-system-polityczny-i-konstytucyjny-rzeczypospolitej-polskiej/(3.01.2018).
Stefaniuk M., Preambuła do Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G” 50/51 (2003/2004), s. 203–223.
Strauss L., Czym jest filozofia polityki?, w: L. Strauss, Sokratejskie pytania, przeł. P. Maciejko, Warszawa 1998, s. 61–106.
Szahaj A., Jednostka czy wspólnota? Spór liberałów z komunitarystami a „sprawa polska”, Warszawa 2000.
Szklarski T. W., Wzorzec ustrojowy. Przyczynek do rozważań na temat recepcji w nauce o systemach politycznych, „Przegląd Sejmowy” 2016 nr 5 (136), s. 61–80.
Szymanek J., Interpretacja przepisów wyznaniowych w konstytucji, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 9 (2006), s. 101–132.
Śpiewak P., Obietnice demokracji, Warszawa 2004.
Tarasiewicz P., Państwo prawa i suwerenność człowieka, w: Od sprawiedliwości do państwa prawa, red. S. Kowolik, Tarnowskie Góry 2012, s. 11–20.
Tocqueville A. de, O demokracji w Ameryce, tłum. M. Król, Warszawa 1976.
Voegelin E., Arystoteles, przeł. M. J. Czarnecki, Warszawa 2011.
Ziembiński Z., Wartości konstytucyjne: zarys problematyki, Warszawa 1993.
Zubik M., Refleksje nad „dobrem wspólnym” jako pojęciem konstytucyjnym, w: Prawo a polityka, red. M. Zubik, Warszawa 2007, s. 385–403
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
