Deformation of Conscience. Pseudo‑­Norms in Terms of Dietrich von Hildebrand

Authors

  • Tadeusz Biesaga Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.2124

Keywords:

Dietrich von Hildebrand, pseudo‑­norms, legalism, anarchism, extra‑­moral theories, extra‑­moral ideologies, moral values, extra‑­moral values, value response, reverent‑­humble‑­loving center, concupiscent center, pride center

Abstract

The paper presents a description of moral pseudo‑­norms, which displace proper moral norms from our consciousness and action as well as distort our morality. The study analyzes mainly the pseudo‑­norms that generate the fundamentals of legalism and their opposition – the fundamentals of moral anarchism. The first groups of pseudo‑­norms identifies morality with civil law, especially criminal law. On the other hand the other group of pseudo‑­norms, equates morality with what is spontaneous, impulsive, authentic.
The paper analyzes not only the scope- and content‑­related distortion of moral norms caused by the substitutes of morality, but it also reveals the reasons of creating the pseudo‑­norms in our consciousness. These reasons are induced by the impact of the pride center and the concupiscent center on our value response and by preferring the extra‑­moral values over the moral ones.
Exposing the mechanism of functioning of the pseudo‑­norms in our moral consciousness is useful not only for ethics but also for psychology and pedagogy as well as for self‑­education and moral development.

Author Biography

  • Tadeusz Biesaga, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tadeusz Biesaga SDB, dr hab., prof. UPJPII – etyk, bioetyk, kierownik Katedry Bioetyki na Wy­dziale Filozoficznym UPJPII. Rozwija per­so­nalistyczną etykę, bioetykę i etykę medyczną. Z punktu widzenia personalizmu realistycznego przeprowadza krytykę utylitaryzmu, socjonomizmu i kontraktualizmu w etyce ogólnej, w bioetyce i etyce medycznej.

References

Biesaga T., Dietricha von Hildebranda epistemologiczno­‑ontologiczne podstawy etyki, Lublin 1989.

Biesaga T., Emocjonalna odpowiedź na wartość u podstaw życia moralnego, w: Konteksty podmiotowej świadomości, red. E. Podrez, R. Moń, Olecko 2003 (Episteme, 29), s. 91–100.

Biesaga T., Spór o normę moralności, Kraków 1998.

Biesaga T., Świadomościowe i osobowe warunki odpowiedzialności, w: O odpowiedzialności. Moralny wymiar odpowiedzialności w życiu publicznym, red. J. Pawlica, Kraków 1993, s. 67–74; oraz w: „Studia Philosophiae Christianae” 29 (1993) nr 2, s. 27–37.

Dąbrowski K., Osobowość i jej kształtowanie poprzez dezintegrację pozytywną, Lublin 1984.

Fenomen sumienia, red. D. Adamczyk, Kielce 2012.

Gorczyca J., Dietricha von Hildebranda koncepcja poznania wartości moralnych, „Analecta Cracoviensia” 19 (1987), s. 427–439.

Hildebrand D. von, Christian Ethics, New York 1952; wyd. niem. Ethik, Regensburg 1973 (Gesammelte Werke, 2).

Hildebrand D. von, Fundamentalne postawy moralne, tł. K. Meissner OSB, w: Wobec wartości, Kraków 1984, s. 11–54.

Hildebrand D. von, Graven Images: Substitutes for True Morality, New York 1957; wyd. niem. Substitute für wahre Sittlichkeit, w: Idolkult und Gotteskult, Regensburg 1974, s. 13–190 (Gesammelte Werke, 7).

Hildebrand D. von, Liturgie und Pesönlichkeit, w: Idolkult und Gotteskult, Regensburg 1974, s. 191–300 (Gesammelte Werke, 7).

Hildebrand D. von, Przemienienie w Chrystusie, tł. J. Zychowicz, Kraków 1982.

Hildebrand D. von, Hildebrand A. von, The Art of Living, Chicago 1965.

Kurtek P., Lasota A., Wybrane psychologiczne aspekty struktury i rozwoju sumienia, w: Feno­men sumienia, red. D. Adamczyk, Kielce 2012, s. 53–70.

Murawski K., Jaźń i sumienie. Filozoficzne zagadnienia rozwoju duchowego człowieka w pracach Carla Gustawa Junga i Antoniego Kępińskiego, Wrocław 1987.

Stach R., Sumienie i mózg. O wewnętrznym regulatorze zachowań moralnych, Kraków 2012.

Wiśniewska D., Rodzaje i rola substytutów w moralności w ujęciu Dietricha von Hilde­bran­da, „Logos i Ethos” 2014 nr 2 (37), s. 77–98.

Downloads

Published

2017-06-01

Issue

Section

Articles