Święcenia kapłańskie kobiet z perspektywy prawosławnej
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.1096Słowa kluczowe:
prawosławie, święcenia (ordynacja) kobiet, kapłaństwo, dialog ekumenicznyAbstrakt
Celem niniejszego artykułu jest prezentacja aktualnego stanowiska prawosławia w sprawie możliwości święceń kapłańskich kobiet. Z problemem święceń (ordynacji) kobiet Kościoły prawosławne zetknęły się w latach 60. ubiegłego stulecia w ramach Światowej Rady Kościołów. Początkowo teologowie prawosławni postrzegali tę kwestię jako obcą dla ich świadomości eklezjalnej. Z biegiem czasu, pod wpływem kontaktów z Kościołami chrześcijańskimi na Zachodzie, prawosławie uświadomiło sobie wagę problemu i potrzebę pogłębionej refleksji na ten temat. Wyzwanie to podjęli teologowie prawosławni, zwłaszcza z Europy Zachodniej i USA. Praktyka święceń kapłańskich kobiet została negatywnie oceniona w dokumencie końcowym Międzyprawosławnej Konsultacji Teologicznej na Rodos (1988). Podobne stanowisko strona prawosławna wyraziła w dokumentach końcowych międzywyznaniowych dialogów ekumenicznych. Zawarte w tych tekstach prawosławne argumenty przeciw święceniom kobiet koncentrują się wokół tradycji poświadczonej w Piśmie Świętym, antropologii, symbolizmu liturgicznego i jedności chrześcijan. Aktualne stanowisko prawosławia w sprawie możliwości święceń kapłańskich kobiet jest więc negatywne. Można jednocześnie zauważyć pewne zróżnicowanie poglądów teologów prawosławnych w tej kwestii, co może świadczyć o tym, że debaty wokół święceń kapłańskich kobiet w prawosławiu nie można uznać za zakończoną.
Bibliografia
Behr-Sigel É., L’ordination de femmes. Une question posée aussi aux Églises orthodoxies, [w:] É. Behr-Sigel E., K. Ware, L’ordination de femmes dans l’Église orthodoxe, Paris 1998, s. 17–50.
Behr-Sigel E., Le ministère de la femme dans l’Église, Paris 1987.
Bloom A., Préface, [w:] É. Behr-Sigel, Le ministère de la femme dans l’Église, Paris 1987, s. I–III.
Chitescu N., The ordination of women, [w:] World Council of Churches, Concerning the ordination of women, Geneva 1964, s. 57–60.
Churches respond to BEM, vol. 2: Official responses to „Baptism, Eucharist and Ministy”, ed. M. Thurian, Geneva 1986; vol. 3: Official responses to „Baptism, Eucharist and Ministy”, ed. M. Thurian, Geneva 1987.
Commissione Dottrinale Mista Anglicana–Ortodossa, Dichiarazione di Atene (1978), [w:] Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 1: Dialogi internazionali 1931–1984, a cura di G. Cereti, S. J. Voicu, Bologna 1986, s. 208–214.
Commissione Dottrinale Mista Anglicana–Ortodossa, Dichiarazione di Dublino (1984), [w:] Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 1: Dialogi internazionali 1931–1984, a cura di G. Cereti, S. J. Voicu, Bologna 1986, s. 215–260.
Commissione Teologica Mista Ortodossa-Vecchiocattolica, Dichiarazioni comuni sulla dottrina sacramentale, sull’escatologia e sulla comunione ecclesiale (1985–1987), [w:] Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 3: Dialogi internazionali 1985–1994, a cura di G. Cereti, J. F. Puglisi, Bologna 2004, s. 1149–1175.
Consulta Teologica Anglicana-Ortodossa negli USA, Dichiarazione sull’ordinazione delle donne (New York, 1976), [w:] Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 2: Dialogi locali 1965–1987, red. G. Cereti, S.J. Voicu, Bologna 1988, s. 1219–1223.
Evdokimov P., La femme et le salut du monde, Tournai 1958; wyd. 2: Paris 1979. Przekład polski: Kobieta i zbawienie świata, tłum. E. Wolicka, Poznań 1991.
FitzGerald K., Die Eva-Maria Typologie una die Frauen in der Orthodoxen Kirche – Erwägungen zu Rhodos, „Internationale Kirchliche Zeitschrift” 88 (1998) nr 2, s. 225–243.
Gwyn McDowell M., The iconicity of priesthood: male bodies or embodied virtue?, „Studies in Christian Ethics” 26 (2013) nr 3, s. 364–377.
Harrison N.V., Orthodox arguments against the ordination of women as priests, [w:] Women and the priesthood, red. T. Hopko, Crestwood (N.Y.) 1999, s. 165–187.
Hopko T., On the male character of Christian priesthood, [w:] Women and priesthood, ed. T. Hopko, Crestwood (N.Y.) 1983, s. 97–134.
Hopko T., Women and the priesthood: reflections on the debate – 1983, [w:] Women and the priesthood, ed. T. Hopko, Crestwood (N.Y.) 1999, s. 225–247.
Jensen A., Ist Frauenordination ein ökumenisches Problem? Zu den jüngsten Entwicklungen in den anglikanischen, altkatholischen und orthodoxen Kirchen, „Internationale Kirchliche Zeitschrift” 84 (1994) nr 4, s. 210–228.
Khodre G., The ordination of women, [w:] World Council of Churches, Concerning the ordination of women, Geneva 1964, s. 61–64.
Komisja „Wiara i Ustrój” Światowej Rady Kościołów, Chrzest, Eucharystia i posługiwanie duchowne. Dokument z Limy (1982), [w:] Chrzest. Eucharystia. Posługiwanie duchowne. Dokument z Limy 1982. Tekst i komentarze, red. P. Kantyka, S. Pawłowski, M. Składanowski, Lublin 2012, s. 17–68.
La place de la femme dans l’Église orthodoxe et la question de l’ordination des femmes (Conclusions du Congrès théologique interorthodoxe, Rhodos, 30 octobre – 7 novembre 1988), „Contacts” 41 (1989) nr 2, s. 94–108.
Larin V., What is „ritual im/purity” and why?, „St Vladimir’s Theological Quarterly” 52 (2008) nr 3–4, s. 275–292.
Liveris L. B., Ancient taboos and gender prejudice: challenges for Orthodox women and the Church, Burlington 2005.
Międzynarodowa Komisja Mieszana do spraw Dialogu Teologicznego między Kościołem rzymskokatolickim a Kościołem prawosławnym, Sakrament kapłaństwa w sakramentalnej strukturze Kościoła ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia sukcesji apostolskiej dla uświęcenia i jedności Ludu Bożego (Uusi Valamo 1988), [w:] Kościoły siostrzane: dialog katolicko-prawosławny 1980–1991, red. W. Hryniewicz, Warszawa 1993, s. 56–66.
Nikolaou Th., Die Frauenordination aus orthodoxer Sicht. Ein Plädoyer für den Diakonat der Frau, „Orthodoxes Forum” 16 (2002) nr 2, s. 173–191.
Orthodox Women: their role and participation in the Orthodox Church. Report on the Consultation of Orthodox women, held in Agapia, Romania, 1976, ed. C. Tarsar, I. Kirillova, New York 1977.
Schmemann A., Concerning women’s ordination. A letter to an episcopal friend, „St Vladimir’s Theological Quarterly” 17 (1973) nr 3, s. 239.
Schmemann A., Preface, [w:] Women and the priesthood, ed. Th. Hopko, Crestwood (N.Y.) 1983, s. 7–8.
The community of women and men in the Church. The Sheffield report, ed. C. Parvey, Genève 1983.
Topping E. C., Holy mothers of Orthodoxy, Minnesota 1987.
Troisième Conference Panorthodoxe Préconciliaire, Relations de l’Église orthodoxe avec l’ensemble du monde chrétien, „Episkepsis” 17 (1986) nr 369, s. 9–13.
Ware K., Homme, femme et prêtrise du Christ, [w:] E. Behr-Sigel, K. Ware, L’ordination de femmes dans l’Église orthodoxe, Paris 1998, s. 51–96.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
