Sprawiedliwość Boga wobec Szatana na podstawie „Jedenastego kazania do ludu” św. Cezarego z Arles
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.2294Słowa kluczowe:
Chrystus, sprawiedliwość, diabeł, podstęp, krzyż, ofiara, miłosierdzieAbstrakt
Cezary z Arles (†543) w jedenastym kazaniu do ludu dokonał precyzyjnego omówienia zagadnienia, dotyczącego sprawiedliwości Boga wobec szatana. W kazaniu tym, dał tak wyczerpujące wyjaśnienie na ten temat, że jest ono swoistego rodzaju traktatem teologicznym. Bóg, jak zauważa, mógł użyć wobec szatana swojej wszechmocy, nie uczynił jednak tego, ponieważ nie chciał naruszyć sprawiedliwości. Bóg jest sprawiedliwy tak wobec szatana, jak i wobec człowieka. Cezary wyjaśnił, że szatan sam siebie zgubił, nikt go do tego nie zmusił, a powodem była zazdrość. Z kolei szatan, jak zauważył Cezary, z zazdrości doradził człowiekowi wybór zła, nie zmusił człowieka do odwrócenia się od Boga, ponieważ człowiek był wolny. Człowiek natomiast, zamiast należeć do Boga, który go stworzył, wybrał propozycję szatana, która sprowadziła na niego śmierć. Cezary pokazał też dwa etapy wyrwania człowieka z niewoli szatana. Pierwszym było Wcielenie, czyli przyjście Chrystusa w ciele podobnym do ciała grzesznego, drugim był krzyż. Sprawiedliwy Chrystus przyjął na siebie niesprawiedliwość i ujawnił zbrodnicze i niesprawiedliwe postępowanie diabła. Szatan w Wielki Piątek, gdy zabił Chrystusa na krzyżu, przekroczył prawo sprawiedliwości. Dopuścił się zbrodni na Jezusie, stał się winny, gdyż skazał na śmierć całkowicie niewinną osobę. Szatan jako winny, musiał przeżyć konfiskatę tego, co zagarnął – człowieka. Chrystus, jak wykazał Cezary, uwolnił rodzaj ludzki spod władzy szatana przez swoją sprawiedliwość. Uczynił to nie jako Bóg, lecz w ludzkim ciele. Sprawiedliwość Chrystusa ujawnia Jego miłosierdzie względem człowieka.Bibliografia
Césaire d’Arles, Sermons au peuple, introduction, traduction et notes par M.-J. Delage, t. 1, Paris 1971 (Sources Chrétiennes, 175).
Césaire d’Arles, Sermons au peuple, introduction, traduction et notes par M.-J. Delage, t. 2, Paris 1978 (Sources Chrétiennes, 243).
Césaire d’Arles, Sermons au peuple, introduction, traduction et notes par M.-J. Delage, t. 3, Paris 1986 (Sources Chrétiennes, 330).
Cezary z Arles, Homilie do Księgi Rodzaju. Objaśnienie Apokalipsy św. Jana, oprac. A. Żurek, Kraków 2002 (Biblioteka Ojców Kościoła, 17).
Cezary z Arles, Pisma dogmatyczne i egzegetyczne, przeł. A. Strzelecka, oprac. P. Wygralak, Poznań 2004 (Pisma Ojców Kościoła, 29).
św. Cezary z Arles, Kazania do ludu, tłum. S. Ryznar (1–55), Józef Pochwat (56–80), wstęp J. Pochwat, Kraków 2011 (Źródła Myśli Teologicznej, 57).
Cyprian, Firmin, Wiwencjusz, Messjan, Stefan, Żywot Cezarego z Arles, przeł. A. Strzelecka, oprac. P. Wygralak, Poznań 2008 (Pisma Ojców Kościoła, 32).
Delage M.-J., Introduction, w: Césaire d’Arles, Sermons au peuple, SCh 175, Paris 1971, s. 13–124.
Felici S., La catechesi cristologica di S. Cesario d’Arles. Cristologia e catechesi patristica, Roma 1980.
Grzegorz z Nyssy, Wybór Pism, tłum. W. Kania, wstęp i oprac. E. Stanula, Warszawa 1974 (Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, 14).
Kołosowski T., Nauka o szatanie, jego oddziaływaniu na ludzi i walce z nim, w kazaniach św. Cezarego z Arles, w: Demonologia w nauce Ojców Kościoła, red. H. Pietras, Kraków 2000 (Źródła Myśli Teologicznej, 17), s. 99–108.
Kołosowski T., Przepowiadanie wiary w środowisku wiejskim w kazaniach św. Cezarego z Arles, w: Ewangelizacja w epoce patrystycznej, red. F. Drączkowski, J. Pałucki, Lublin 1994, s. 39–60.
Mały słownik łacińsko‑polski, J. Korpanty, Warszawa 2005.
Pochwat J., Dzień Pański w nauczaniu św. Cezarego z Arles w świetle jego „Kazań do ludu”, „Vox Patrum” 33 (2013) 60, s. 245–262.
Pochwat J., Konsekwencje chrztu według św. Cezarego z Arles, w: Chrzest w teologicznej refleksji Ojców Kościoła, Poznań 2016 (Teologia Patrystyczna, 13), s. 77–94.
Pochwat J., Nowotestamentalny wymiar eschatologii. Studium „Kazań do ludu” św. Cezarego z Arles, w: Problemy duszpasterskie starożytnego Kościoła, Lublin 2009, s. 223–237.
Pochwat J., Obraz społeczeństwa Galii pierwszej połowy VI wieku. Studium „Kazań do ludu” św. Cezarego z Arles, w: Fructus Spiritus est Caritas. Księga Jubileuszowa ofiarowana Księdzu Profesorowi Franciszkowi Drączkowskiemu z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin, czterdziestopięciolecia święceń kapłańskich i trzydziestopięciolecia pracy naukowej, red. M. Wysocki, Lublin 2011, s. 315–333.
Pochwat J., Sprawiedliwość i miłosierdzie. Studium „Kazań do ludu” św. Cezarego z Arles, Kraków 2008.
Pochwat J., Św. Cezary z Arles i jego czasy, w: św. Cezary z Arles, Kazania do ludu (1–80), tłum., Stefan Ryznar (1–55), Józef Pochwat (56–80), ŹMT 57, Kraków 2011, s. 7–32.
Pochwat J., Św. Cezary z Arles jako nauczyciel modlitwy, na podstawie jego „Kazań do ludu”, w: Przez Maryję ku Wcielonemu Słowu, red. J. Kręcidło, Kraków 2012 (Studia Salettensia, 5), s. 73–97.
Rivière J., La doctrine de la Rédemption chez saint Césaire d’Arles, „Bulletin de Littérature Ecclésiastique” 44 (1943), s. 3–20.
Wielki słownik francusko‑polski, t. 2, red. J. Dobrzański i in., Warszawa 1982.
Żurek A., Cezary z Arles, Kraków 2003.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
