Zamienniki pokut w ujęciu irlandzkich i brytyjskich ksiąg pokutnych
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.3569Słowa kluczowe:
irlandzkie i brytyjskie księgi pokutne, zamienniki pokutyAbstrakt
Artykuł omawia zamienniki pokuty występujące w irlandzkich i brytyjskich księgach pokutnych, wydanych przez Arkadiusza Barona i Henryka Pietrasa (zob. Księgi pokutne, Kraków 2011, s. 1-259). Zamienniki pokut znajdujemy w Canones Hibernenses, c. 650; Poenitentiale Cummaeani (VII wiek); Discipulus Umbriensium; Capitula Theodori; Excarpsum de canonibus catholicorum Patrum vel Poenitentiale ad remedium animarum domini Egberti archiepiscopi Eburacae civitatis (lata 732–766) oraz w Sancti Egberti Eboracensis archiepiscopi poenitentiale libri V (VIII wiek). Większość zamienników umożliwia zmianę długiej i uciążliwej pokuty postu o chlebie i wodzie na krótszą i mniej uciążliwą, a nawet na zmianę formy pokuty postnej na odmówienie modlitw (np. psalmów, Ojcze nasz itp.), klękanie, a w przypadku ludzi zamożnych na przekazanie odpowiedniej sumy pieniędzy na jałmużnę dla biednych, dla mnichów lub na potrzeby kościoła. Problemem teologicznym związanym z zamiennikami pokuty jest łatwa formalizacja i minimalizacja otrzymanej pokuty, czyli praktykowanie rytów chrześcijańskich bez autentycznego nawrócenia, do którego wzywał Jezus.
Bibliografia
Baron A., Świętość a ideały człowieka (Ojcowie Apostolscy, Klemens Aleksandryjski, Orygenes). Studium teologiczne na tle modeli filozoficzno-religijnych, Kraków 2013.
Bieler L., The Irish Penitentials: Their Religious and Social Backgrand, Berlin 1966, s. 329–340 (Studia Patristica, 8).
Binchy D.A., The Old-Irish Table of Penitential Commutations, „Eriu” 19 (1962), s. 47–72.
Castiglioni L., Mariotti S., Vocabolario della lingua latina, Milano 1990.
Collins R., Europa wczesnośredniowieczna 300–1000, tłum. T. Szafrański, Warszawa 1996.
Kent J.P.C., Gold coinage in the late Roman Empire, w: Essays in Roman coinage presented to Harold Mattingly, Oxford 1956, s. 190–204.
Libri poenitentiales, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras SJ, Kraków 2011 (Synodi et Collectiones Legume, 5).
Pietras H., La genesi delle indulgenze, „Gregorianum” 99 (2018) no. 2, s. 315–333.
Szulc F., Syn Boży w „Pasterzu” Hermasa: świadectwo chrystologii judeochrzescijańskiej, Katowice 2006 (Studia Antiquitatis Christiana, 2).
Vogel C., En rémission des péchés. Recherches sur les systèmes pénitentiels dans l’Eglise latine, Aldershot 1994 (Collected Studies, 450).
Vogel C., Il peccatore e la penitenza nel medioevo. II Edizione italiana riveduta e ampliata a cura di Clara Achille Cesarini, Torino 1988.
Vogel C., Les „Libri paenitentiales”, Turnhout-Belgium 1978 (Typologie des sources du Moyen Age occidental, 27).
Wright Ch.D., The Irish Tradition in Old English Literature, Cambridge 1993.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).