Rola ojca na podstawie XX homilii św. Jana Złotoustego do Listu do Efezjan
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.738Słowa kluczowe:
ojciec, rodzina, mąż, żona, mały KościółAbstrakt
Podział obowiązków rodzinnych, które są wyznaczone dla każdego członka rodziny, oraz harmonijne relacje rodzinne są kwestiami kluczowymi w myśli Jana Chryzostoma. Temu zagadnieniu poświęcił on homilie do Listu do Efezjan. Rola ojca w rodzinie wypływa z naśladowania Chrystusa. Jego relacja do żony, zwłaszcza szacunek dla niej, ma być budowana na relacjach Chrystusa do Kościoła. Nazywa rodzinę małym Kościołem, porównując ją do Kościoła jako Ciała Mistycznego. Życie „małego Kościoła” jest przeniknięte modlitwą oraz czytaniem Pisma Świętego. Najpierw mąż – głowa rodziny, wykonuje następujące praktyki chrześcijańskie: czyta teksty natchnione, czerpie siłę z sakramentu Eucharystii (czyli przystępuje do Komunii Świętej). Chodzenie do kościoła oraz świętowanie Dnia Pańskiego pozostają zwykłą praktyką wszystkich członków parva Ecclesia.
Bibliografia
Fregni G., Miłujcie się czule. Duchowość rodziny według Ojców Kościoła, tłum. D. Wandzioch, Kraków 2002.
In Genesim, Sermo 6, 1–2, Patrologia Graeca, 54, 604–607; tłum. polskie: Homilie na Księgę Rodzaju (seria pierwsza: Rdz 1–3), red. i tłum. S. Kaczmarek, Kraków 2008, s. 91–95 (Źródła Myśli Teologicznej, 45); Восемь слов на книгу Бытия, Слово VI, 6, 1–2, t. IV, s. 778–781.
In librum ad eos qui scandalizati sunt ob adversitates, 22. [XX. Afflictiones non modo non scandalizzare, sed et prodesse illis qui ex aequo et bono judicent], Patrologia Graeca 52, 523–524; Joannes Chrysostomus, Беседа О том, что никому не должно отчаиваться, ни молиться о вреде врагам, ни падать духом, не получая просимого; также к мужьям о сохранении мира с женами, 22, t. ІІІ, s. 403–404.
Joannes Chrysostomus 24. Умовляння приходити до церкви. Слово про хрещення, [w:] Зібрання повчань, cz. 1, ред. І. Жеребецька, Жовква 20102, s. 51–53.
Joannes Chrysostomus, De baptizmo Christi, 4, Patrologia Graeca 49, 363–372.
Joannes Chrysostomus, De Eleemosyna Sermo, 1–6, Patrologia Graeca 51, 261–272; Беседа о милостыне, произнесенная после того как он (св. Златоуст) в зимнее время прошел и увидел на площади бедных и нищих, лежащих без призрения, 1–6, Почаев, t. III, s. 279–292.
Joannes Chrysostomus, De Paenitentia, 6, 1–5, Patrologia Graeca 49, 313–324; Беседы о покаянии. Беседа VI, 1–5, t. ІІ, s. 360––372.
Joannes Chrysostomus, De Virginitate liber unus, 1–84, 53, Patrologia Graeca 48, 533–596, Книга о девстве, 1–84, t. І, s. 397–472.
Joannes Chrysostomus, Ecloga 2. De Oraione, Patrologia Graeca 63, 579–590; Повчання про молитву і духовну тверезість, [w:] Святі Отці. Про молитву та духовну тверезість, пер. М. Лемик, Львів 2007, s. 50–113.
Joannes Chrysostomus, Ecloga 7. De humilitate animi, Patrologia Graeca 63, 615–622; Слово VII. О смиренномудрии, т. XII/1, s. 542–548.
Joannes Chrysostomus, Eloga de Mulieribus et Pulchritudine, Homilia XIV, Patrologia Graeca 63, 657–666; Выборки из разных слов. Слово ХІV. О женщинах и о красоте, t. ХІІ/1, s. 595–607.
Joannes Chrysostomus, Homilia in Ioannem 57, 1–3, Patrologia Graeca 59, 313–322; Беседа LVII на Иоанна IX, 6–7, 1–3, t. VІІІ, s. 384–390.
Joannes Chrysostomus, Homilia in Matthæum, 11, 1–8, Patrologia Graeca 57, 191–202, Толкование на святого Матфея евангелиста. Беседа ХІ, 1–8, t. VII, s. 113–126.
Joannes Chrysostomus, Homilia in Matthæum, 19, 1–8, Patrologia Graeca 57, 273–286; Толкование на святого Матфея евангелиста. Беседа ХІХ, 1–8, t. VII, s. 222–239.
Joannes Chrysostomus, Homilia in Matthæum, 23, 1–10, Patrologia Graeca 57, 299–308; Толкование на святого Матфея евангелиста. Беседа ХХІІІ, 1–10, s. 267–285.
Joannes Chrysostomus, Homilia in Matthæum, 30, 1–6, Patrologia Graeca 57, 357–362; Толкование на святого Матфея евангелиста. Беседа ХХХ, 1–6, t.VII, s. 340–351.
Joannes Chrysostomus, Homilia in Matthæum, 57, 1–5, Patrologia Graeca 58, 549–558; Толкование на святого Матфея евангелиста. Беседа LXVII, 1–5, t. VII, s. 601–611.
Joannes Chrysostomus, Homilia in Matthæum, 78, 1–4, Patrologia Graeca 58, 701–710; Толкование на святого Матфея евангелиста. Беседа LXXVIII, 1–4, t.VII, s. 809–817.
Joannes Chrysostomus, In Epistolam I ad Corinthios, 19, 1–6, Patrologia Graeca 61, 151–160; Беседа ХІХ на 1 Кор. VII, 1–2, 1–6, t. Х, s. 183–194.
Joannes Chrysostomus, In epistulam ad Collosenses, 10, 1–5, Patrologia Graeca 62, 365–374; Беседа X на Колосс. III, 18–25, 1–5, t. XI, s. 453–462.
Joannes Chrysostomus, In epistulam ad Ephesios, 20, 1–9, Patrologia Graeca, 62, 135–150; Беседа XX на Эфес., 20, 1–9, t. XI, s. 172–190.
Joannes Chrysostomus, In epistulam ad Titum, 4, 1–5, Patrologia Graeca 62, 681–689; Беседа IV на Тит. II, 2–5, 1–5, t. XI, s. 889–897.
Joannes Chrysostomus, In epistulam I ad Corinthios, 34, 1–7, Patrologia Graeca 61, 285–296; Беседа XXXIV на 1 Кор. XIII, 13, 1–7, t. X, s. 354–366.
Joannes Chrysostomus, In epistulam I ad Timotheum, 10, 1–3, Patrologia Graeca 62, 547–564, Беседа Х на 1 Тим. III, 1–4, 10, 1–3, t. ХІ, s. 704–712.
Joannes Chrysostomus, In epistulam I ad Timotheum, 9, 1–2, Patrologia Graeca 62, 543–548; Беседа ІХ на 1 Тим. II, 11–15, 9, 1–2, t. ХІ, s. 699–704.
Joannes Chrysostomus, Laus Maximi, et quales ducendae sint uxores, 1–9, Patrologia Graeca 51, 225–242; ІІІ Похвала Максиму, и о том, каких должно брать жен, 1–9, t. III, s. 237–257.
Joannes Chrysostomus, Monitum. Ad viduam iuniorem, 1–7, Patrologia Graeca 48, 599–610, ІХ. К молодой вдове. Слово второе о воздержании от второго брака, 1–6, t. І, s. 485–496.
Joannes Chrysostomus, Non oportare quemquam de seipso desperare, aut preces contra inimicos fundere aut animo deficere, quamvis petens non accipiat; et ad maritos de pace arga uxores conseveranda, 1–7, Patrologia Graeca 51, 363–373; Беседа О том, что никому не должно отчаиваться, ни молиться о вреде врагам, ни падать духом, не получая просимого; также к мужьям о сохранении мира с женами, 1–7, t. ІІІ, s. 397–405.
Joannes Chrysostomus, Spuria. De oratione, Patrologia Graeca 62, 737–740; Выборки из разных слов. Слово ІІ. О молитве, t. ХІІ/1, s. 497–510.
Joannes Chrysostomus, Spuria. Sermo de caritate, Patrologia Graeca 60, 773–776; Выборки из разных слов. Беседа I. О любви, t. XII/1, s. 483–497.
Ojcowie żywi. Karmię Was tym, czym sam żyję. Komentarze na Ewangelie rok C, red. M. Starowieyski, t. III, Kraków 1980.
Scaglioni C., Ideale coniugale e familiare in San Giovanni Crisostomo, [w:] Etica sessuale e matrimonio nel cristianesimo delle origini, a cura di R. Cantalamessa, Milano 1976, s. 273–422.
Szczur P., Ideał doskonałości chrześcijańskiej według Jana Chryzostoma, „Studia Sandomierskie” 17 (2010) 1–2, s. 197–221.
Szczur P., Problematyka społeczna w późnoantycznej Antiochii na podstawie nauczania homiletycznego Jana Chryzostoma, Lublin 2008.
Szczur P., Zasady pedagogii św. Jana Chryzostoma w homiliach antiocheńskich, [w:] Czasy Jana Chryzostoma i jego pasterska pedagogika, red. N. Widok, Opole 2008, s. 168–189 (Opolska Biblioteka Pedagogiczna, 105).
Szram M., Cnota pokory w nauczaniu greckich Ojców Kościoła IV wieku, Lublin 2014.
Szram M., Pokora w walce z pychą – fundamentalny spór moralno-duchowy w rozumieniu Ojców Kapadockich i Jana Chryzostoma, „Vox Patrum” 33 (2013) 59, s. 531–345.
Szram M., Terminologia dotycząca pokory i pychy w pismach greckich Ojców Kościoła IV wieku, „Vox Patrum” 32 (2012) 58, s. 327–342.
Św. J. Chryzostom, O małżeństwie, wychowaniu dzieci i ascezie, przekł. W. Kania i in., red. J. Naumowicz, W. Krykowski, Kraków 2002.
Паскуато О., Миряни у Йоана Золотоустого. У Церкві, родині, громаді, Львів 2007.
Перлини Східних Отців, ред. Ю. Катрій, Львів 2006.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.