Oto są baranki młode – an extraordinary paschal journey
DOI:
https://doi.org/10.15633/pms.3712Słowa kluczowe:
Apokalipsa, chrzest, Wielkanoc, Eucharystia, hymn, neofici, dominikanie, responsorium, Tyniec, KrakówAbstrakt
Oto są baranki młode to popularna pieśń liturgiczna, wyrastająca z nurtu odnowy liturgicznej i duszpasterskiej, jaka miała miejsce w środowisku krakowskich dominikanów we wczesnych latach 90. ubiegłego wieku. W artykule zbadane są źródła muzyki oraz tekstu, poczynając od długiego responsorium z końca pierwszego millenium, przez nowy tekst i muzykę powstałe we Francji na początku XX w., aż po kolejną wersję tekstu z Tyńca w lalach 60. i wreszcie nową muzykę skomponowaną w klasztorze krakowskim. Słowa połączone z dominikańską muzyką współtworzą śpiew liturgiczny pełen intensywnych paschalnych odniesień, celebrujący przyjęcie chrztu i Eucharystii. Autor przyrównuje powstanie dominikańskiego połączenia tekstu i motywów muzycznych z najwcześniejszymi śpiewanymi propria Missae w Mszy rzymskiej.
Bibliografia
Printed
L’antiphonaire du Mont-Renaud. Antiphonaire de la messe et de l’office. Xe siècle, ed. J. Gajard, Solesmes 1955 (Paléographie Musicale, 16).
Antiphonale Romanum Secundum Liturgiam Horarum Ordinemque Cantus Officii Dispositum A Solesmensibus Monachis Praeparatum Tomus Alter. Liber Hymnarius cum Invitatoriis & Aliquibus Responsoriis, Solesmis 1983.
Antiphonale Sacrosanctae Romanae Ecclesiae pro diurnis horis SS. D.N. Pii X. Pontificis Maximi jussu restitutum et editum, Romae 1912.
Breviarium Romanum. Editio Princeps (1568), eds. M. Sodi, A. M. Triacca, Roma 2012 (Monumenta Liturgical Concilii Tridentini, 3).
Corpus Antiphonalium Officii, vol. 4: Responsoria, Versus, Hymni et Varia, ed. R.-J. Hesbert, Roma 1970 (Rerum Ecclesiasticarum Documenta. Series Maior. Fontes, 10).
Corpus Antiphonalium Officii, vol. 3: Invitatoria et Antiphonae, ed. R.-J. Hesbert, Roma 1968 (Rerum Ecclesiasticarum Documenta. Series Maior. Fontes, 9).
Kyriale dla wiernych. Części stałe Mszy świętej, wybrane msze gregoriańskie, ważniejsze śpiewy na rok kościelny, red. F. Małaczyński, Katowice 1960.
Laudes vespertinae seu cantus diversi ad benedictionem, Westmalle 1939.
Liber responsorialis pro festis i. classis et communi sanctorum juxta ritum monasticum Adnectuntur Invitatorium et Hymnum Aliorum Festorum, Solesmis 1899.
Liber usualis, Tournai–New York 1961.
Liturgia godzin, t. 2, Katowice 1984.
Liturgia horarum iuxta ritum romanum. Antiphonale Romanum in canto gregoriano ad exemplar ordinis cantus officii dispositum. II. Ad vesperas in dominicis et festis. Cura scriptorii paleographici solesmensis praeparatum, Solesmis 2009.
Liturgia Horarum, vol. 3, Città del Vaticano 1973.
Mariale seu Liber precum metricarum ad Beatam Virginem Mariam quotidie dicendarum, ed. P. Ragey, London 1884.
Pothier J., Cantus Mariales quos e fontibus antiquis eruit aut opere novo veterum instar concinnavit, Parisiis 1903.
Pothier J., Isti sunt agni novelli, “Revue du chant grégorien” 10 (1902), p. 113–118.
Śpiewnik liturgiczny. Niepojęta Trójco, Kraków 1998, p. 204–205.
Online
Hartker Antiphonary: https://www.e-codices.unifr.ch/en/list/one/csg/0391 (14.04.2020).
Poissy Antiphonary: https://viewer.slv.vic.gov.au/?entity=IE10953604&mode=browse (14.04.2020).
Ryan F., “These Newborn Lambs” – an extraordinary paschal journey, https://www.liturgia.pl/these-newborn-lambs-an-extraordinary-paschal-journey/ (14.04.2020).
Ryan F., “Oto są baranki młode” – niezwykła paschalna podróż, https://www.liturgia.pl/oto-sa-baranki-mlode-niezwykla-paschalna-podroz/ (14.04.2020).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Fergus Michael Timothy Ryan
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
