Freedom, Infinity and Sublimity: Spiritual Space in Experiencing Religious Music. A Phenomenological Perspective

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15633/pms.3706

Keywords:

aesthetics, religious music, experience of music, William James, Edmund Gurney, Max Scheler, listening-in

Abstract

In pursuing the phenomenological description of musical religious experience author refers to William James’ analysis of religious experience, pointing to his ideas of the individual, emotional and above all engagement as the major elements that mark the religious experience. She refers to the aesthetic and psychological though of Edmund Gurney as well as the work of Max Scheler trying presenting a comparison between the religious and aesthetic in the context of the musical experience. Pointing to the music that may be neither functioning nor inspired by the Church, author describes the attentive and engaged music experience that opens up the spiritual space for growing and changing oneself as the ultimate prize for the listening-in.

References

Adorno T. W., Teoria estetyczna, przeł. K. Krzemień-Ojak, Warszawa 1993.

Adorno T. W., Minima moralia. Refleksje z poharatanego życia, przeł. M. Łukasiewicz, Kraków 1999.

Bernard z Clairvaux, O miłowaniu Boga i inne traktaty, przeł. S. Kiełtyka, Poznań 2000 (Biblioteka Christianitas, 4).

Bernard z Clairvaux, O stopniach pokory i pychy, przeł. S. Kiełtyka, Kraków 1991.

Burke E., Dociekania filozoficzne dotyczące pochodzenia naszych idei wzniosłości i piękna, przeł. P. Graff, Warszawa 1968.

Czernik T., Jedno czy wiele doświadczeń religijnych w poglądach Williama Jamesa, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 10 (2011) nr 1 (18), s. 35–45.

Dahlhaus C., Idea muzyki absolutnej i inne studia, przeł. A. Buchner, Kraków 1988.

Dąbek S., Współczesna muzyka religijna. Uwarunkowania i aspekt duchowy, „Ethos” 19 (2006) nr 1–2, s. 76–86.

Dilthey W., Budowa świata historycznego w naukach humanistycznych, przeł. E. Paczkowska-Łagowska, Gdańsk 2004.

Gadamer H.-G., Aktualność piękna. Sztuka jako gra, symbol i święto, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1993.

Gurney E., The Power of Sound, London 1880.

Gurney E., The Psychology of Music, „Mind” 7 (1882) issue 25, s. 89–100, https://doi.org/10.1093/mind/os-VII.25.89 (11.06.2020).

Gurney E., Relations of Reason to Beauty, „Mind” 4 (1879) issue 16, s. 482–500.

Gurney E., What is Emotion?, „Mind” 9 (1884) issue 35, s. 421–426, https://doi.org/10.1093/mind/os-IX.35.421 (11.06.2020).

Heidegger M., Bycie i czas, przeł. B. Baran, Warszawa 2004.

Ingarden R., Studia z estetyki, Warszawa 1958.

James W., Doświadczenia religijne, przeł. J. Hempel, Warszawa 1958.

James W., Odmiany doświadczenia religijnego. Studium natury ludzkiej, przeł. J. Hempel, Warszawa 2011.

James W., Will to Believe and other Essays, London 1897.

James W., Z wybranych problemów filozofii, przeł. M. Filipczuk, Kraków 2006.

Kant I., Krytyka władzy sądzenia, przeł. J. Gałecki, Warszawa 2004.

Kandyński W., O duchowości w sztuce, przeł. S. Fijałkowski, Łódź 1996.

Krawcowicz B., William James: Pragmatyzm i religia, Toruń 2017.

Lyotard J.-F., Po wzniosłości: stanowisko estetyki, „Teksty Drugie” 1998 nr 4, s. 131–137.

Łukaszewski M., Aspekty religijne w polskiej muzyce fortepianowej XX i XXI wieku, „Aspekty Muzyki” 5 (2015), s. 27–58.

Marcel G., Dziennik metafizyczny, przeł. E. Wende, Warszawa 1987.

Perz M., Interpretacje muzycznego „sacrum” w kontekście polskiej tradycji, w: Współczesna polska religijna kultura muzyczna jako przedmiot badań muzykologii, pod red. B. Bartkowskiego, S. Dąbka, A. Zoły, Lublin 1992, s. 21–35.

Plotyn, Enneady, przeł. A. Krokiewicz, Warszawa 2003.

Scheler M., Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, przeł. S. Czerwniak, A. Węgrzecki, Warszawa 1987.

Schelling F. W. J., Filozofia sztuki, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1983.

Schmitz H., Ciałosfera, przestrzeń i uczucia, przeł. B. Andrzejewski, Poznań 2001.

Schopenhauer A., W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena. Drobne pisma filozoficzne, przeł. J. Garewicz, t. 2, Kęty 2004.

Steiner G., Rzeczywiste obecności, przeł. O. Kubińska, Gdańsk 1997.

Stróżewski W., Wokół piękna. Szkice z estetyki, Kraków 2002.

Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2008.

Tomaszewski M., Muzyka w dialogu ze słowem. Próby, szkice, interpretacje, Kraków 2003.

Tomaszewski M., Interpretacja integralna dzieła muzycznego. Rekonesans, Kraków 2000.

Współczesna polska religijna kultura muzyczna jako przedmiot badań muzykologii, pod red. ks. B. Bartkowskiego, S. Dąbka, A. Zoły, Lublin 1992.

Zimnica-Kuzioła E., Doświadczenie religijne: perspektywa teologiczna i socjologiczna, „Collectanea Theologica” 84 (2014) nr 2, s. 61–78.

Downloads

Published

2020-12-30

Issue

Section

Artykuły i rozprawy