Dimensions of Time, Sound and Silence. Krzysztof Penderecki and the Holy
DOI:
https://doi.org/10.15633/pms.4114Keywords:
dimensions of time and silence, 20th cent music, metaphysical space, new music, penderecki credo, penderecki st luke passion, religious music, sacrum profanum, spiritual dimension human beingAbstract
The article discusses certain aspects of a spiritual dimension in the music of Krzysztof Penderecki, seen from a perspective by himself, inspired by his crucial statements about his own art. “Restoring of the metaphysical space, crushed by the 20th century disasters” requires rethinking the principles of our culture as well as seeking new artistic means of expression. The author, referring to six decades of Polish Requiem creator’s career, focuses on a few key ideas such as: number and parameter, time and space, metaphysics of sound, ethos of a work of art and holiness present in the music itself. This interpretation aims to throw light on less exposed features of Penderecki’s music. However, in the author’s opinion, these features form its constant and important component through all periods of his artistic biography.
References
Bramorski J., Teologiczno-estetyczne wyznaczniki sakralności dzieła muzycznego, „Pro Musica Sacra” (2013) nr 11, s. 11–22.
Bramorski J., Pieśń nowa człowieka nowego. Teologiczno-moralne aspekty muzyki w świetle myśli Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, Gdańsk 2012.
Chłopicka R., Krzysztof Penderecki między sacrum a profanum, Kraków 2000.
Cyran K., „Kanon i postmodernizm” w twórczości religijnej kompozytorów polskich przełomu XX i XXI wieku, Kraków 2015 (niepublikowana praca doktorska pod kierunkiem prof. Teresy Maleckiej).
Cyran K., Wielka synteza – od dogmatu do dramatu. O Credo Krzysztofa Pendereckiego, „Teoria Muzyki. Studia, Interpretacje, Dokumentacje” 8 (2019) nr 14, s. 93–110.
Duchowość Europy Środkowej i Wschodniej w muzyce końca XX wieku, red. K. Droba, T. Malecka, K. Szwajgier, Kraków 2004.
Eliade M, Sacrum i profanum. O istocie religijności, tłum. R. Reszke, Warszawa 1999.
Górecki H.M., Wystąpienie doktora honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie, 12.05.2008 (faksimile rękopisu), „Teoria Muzyki. Studia, Interpretacje, Dokumentacje” (2013) nr 3, s. 104–110.
Krzysztof Penderecki – muzyka ery intertekstualnej. Studia i interpretacje, red. M. Tomaszewski, E. Siemdaj, Kraków 2005.
Krzysztof Penderecki’s music in the context of the 20th-century theatre: studies, essays and materials, ed. T. Malecka, Kraków 1999.
Penderecki K., Labirynt czasu. Pięć wykładów na koniec wieku, Warszawa 1997.
Penderecki K., Rozmowy lusławickie, t. 1, rozmawiał M. Tomaszewski, Olszanica 2005.
Piotrowska M., Kanon i postmodernizm, „Muzyka” 42 (1997) nr 1, s. 5–30.
Pociej B., Sacrum w polskiej muzyce współczesnej, w: Przemiany techniki dźwiękowej, stylu i estetyki w polskiej muzyce lat 70., red. L. Polony, Kraków 1986.
Robinson R., Studies in Penderecki, vol. 2, Princeton–New Jersey 2003.
Sacrum i sztuka, Materiały z konferencji KUL Kościół a sztuka współczesna, red. N. Cieślińska, Kraków 1986.
Tomaszewski M., Interpretacja integralna dzieła muzycznego, Kraków 2000.
Tomaszewski M., Penderecki. Bunt i wyzwolenie, t. 1: Rozpętanie żywiołów, Kraków 2008 (Kompozytorzy Polscy XX Wieku).
Tomaszewski M., Penderecki. Bunt i wyzwolenie, t. 2: Odzyskiwanie raju, Kraków 2009 (Kompozytorzy Polscy XX Wieku).
Tomaszewski M., Muzyka wobec sacrum. Próba rozeznania, w: Olivier Messiaen we wspomnieniach i w refleksji badawczej, red. M. Szoka, R.D. Golianek, Łódź 2009.
Waloszek J., Teologia muzyki. Współczesna myśl teologiczna o muzyce, Opole 1997.
Zieliński T.A., Podstawy harmoniki nowoczesnej, Kraków 2009.
Downloads
Published
Issue
Section
License
The author declares that he/she owns the copyrights to the work and that they are not limited in the scope covered by this declaration, and that the work is an original work and does not violate the copyrights of others.
The author permits the Pontifical University of John Paul II in Cracow to use the work free of charge, non-exclusively and indefinitely, that is:
- to record and reproduce: produce copies of the work by printing, reprography, magnetic recording and recording with the digital technique;
- to circulate the original or copies on which the work has been recorded (to introduce into circulation, lend or hire of the original or copies, public exhibition, display as well as make the work available to the public in such a manner that everyone can have access to it in a place and at a time of their choice);
- to include the paper in a collective work;
- to grant the Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Poland sublicense by Pontifical University of John Paul II in Cracow
The Pontifical University of John Paul II in Cracow makes the work available on the University's Periodicals Platform owned by the University under the Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska licence. This entitles all interested parties to use the work under the following conditions:
- the author and title of the work will be presented,
- the place of publication (the title of the magazine and the URL of the original work published)will be indicated,
- the work will be distributed in a non-commercial manner,
- no derivative works will be created.
