Zarys filozoficznych poglądów Stanisława Lema
DOI:
https://doi.org/10.15633/sts.3015Słowa kluczowe:
antropologia, filozofia, Lem, ontologia, poglądyAbstrakt
W niniejszym artykule starano się zwięźle przedstawić główne założenia filozoficzne Stanisława Lema. Ułożono je według porządku typowego dla klasycznej filozofii chrześcijańskiej, omawiając kolejno zagadnienia poznawcze i naukowe, ontologiczne, dotyczące bytu absolutnego oraz antropologiczne i etyczne. Analiza filozoficznych poglądów Lema rodzi potrzebę głębszego wniknięcia w dociekania polskiego futurologa, który – jak widać z jego tez i wniosków – antycypował popularne dziś w filozofii postmodernistycznej poglądy na długo przed ich ogłoszeniem przez ludzi uznawanych za ich twórców. Zwraca też uwagę swoisty realizm polskiego autora, który może niekiedy graniczyć z filozoficznym pesymizmem. Z powodu oryginalności jego dzieła na pewno warto poddać tezy Lema głębokiej analizie i dyskusji.
Bibliografia
Źródła drukowane:
Jan Paweł II, Fides et ratio, Kraków 1999.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 2002.
Lem S., Fiasko, Kraków 2017.
Lem S., Filozofia przypadku. Literatura w świetle empirii, Warszawa 2010.
Lem S., Dzienniki gwiazdowe, Kraków 2012.
Lem S., Golem XIV, Kraków 1981.
Lem S., Katar, Kraków 1976.
Lem S., Sex Wars, Kraków 2004.
Lem S., Śledztwo, Kraków 1959.
Opracowania:
Gajewska A., Zagłada i gwiazdy. Przeszłość w prozie Stanisława Lema, Poznań 2016.
Gomółka Ł., Filozofia w nauce i nauka w filozofii. Kilka uwag w świetle myśli Stanisława Lema, „Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria” 25 (2016), nr 2 (98), s. 539–551.
Jaroszyński P., Człowiek i nauka. Studium z filozofii kultury, Lublin 2008.
Judycki S., O klasycznym pojęciu prawdy, „Roczniki Filozoficzne” 49 (2001), z. 1, s. 25–62.
Krąpiec M.A. [i in.], Wprowadzenie do filozofii, Lublin 2012.
Okołowski P., Materia i wartości. Neolukrecjanizm Stanisława Lema, Warszawa 2010.
Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 3, Systemy epoki hellenistycznej, tłum. I. Zieliński, Lublin 2004.
Sobota J., Akcenty filozoficzne w prozie Stanisława Lema, „Humanistyka i Przyrodoznawstwo” 28 (2022), s. 145–163.
Tarski A., Pojęcie prawdy w językach nauk dedukcyjnych, Warszawa 1933.
Źródła internetowe:
Stanisław Lem mówi o nauce i wierze, www.youtube.com/watch?v=pm0VXfxlQlk [dostęp: 10 XII 2023 r.].
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).