The procreative good (bonum prolis) in canonical marriage law. An attempt at synthesis

Authors

  • Rafał Wierzchanowski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

DOI:

https://doi.org/10.15633/tst.2105

Keywords:

fruitfulness, conjugal life, matrimonial consent, right over the body (ius in corpus), aptness for the generation of offspring, the procreation and upbringing of children

Abstract

Following the directions of the Second Vatican Council, the current ecclesiastical legislation states in canon 1055 § 1 that the institution of marriage is, in its very nature, apt for bonum prolis and bonum coniugum. This publication presents the characteristic change (evolution) that has been taking place in canon law in relation to the procreative good. This change is often described as a transition from the purely biological dimension into a personalistic one.
 In the patristic thought and medieval canon studies, the marital intercourses were considered to be a remedy for lust (remedium concupiscentiae); however, through their aptness for new life, these acts became fully lawful (legal), and they were even a duty. This idea was adopted by the 1917 Code of Canon Law, which, in canon 1086 § 2, equated the procreative good with the right over the body (ius in corpus). As the analysis has shown, such a way of dealing with this question proved to be insufficient, as it did not consider a situation in which the spouses do not exclude the right to marriage acts itself, but they have an intention against the procreation of a child (e.g. by performing an abortion). The abovementioned lack or insufficiency was complemented by the new 1983 Code. According to its norms (regulations), the procreative good should be perceived in relation to a fruitful marriage act, in which the spouses mutually give themselves to each other and mutually accept their gifts of self. Thus, it is better to talk about the openness to life or potential maternity and paternity than about a right over the body, because in such an approach, having children is an affirmation of a mutual communion of persons. It is also worth mentioning that the canonical doctrine and the Vatican II documents univocally connect the procreative good with the duty of bringing up the children.

Author Biography

  • Rafał Wierzchanowski, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Rafał Wierzchanowski – prezbiter diecezji tarnowskiej, doktor nauk prawnych, magister licencjat teologii, oficjał Sądu Diecezjalnego w Tarnowie, autor kilku artykułów z kanonicznego prawa małżeńskiego i procesowego, członek zwyczajny Stowarzyszenia Kanonistów Polskich.

References

Bonfante P., Istituzioni di diritto romano, Milano 1932.

Burke C., „Bonum coniugum” e il „bonum prolis”: fini o proprietà del matrimonio?, „Apollinaris” 62 (1989), s. 559–570.

Codex Iuris Canonici. Auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks prawa kanonicznego z przekładem polskim zatwierdzonym przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań 1984.

Congregatio pro Doctrina Fidei, Instructio de observantia erga vitam humanam nascentem deque procreationis dignitate tuenda, (Donum vitae), „Acta Apostolicae Sedis” 80 (1988), s. 97, przekład polski: Posoborowe dokumenty Kościoła Katolickiego o małżeństwie i rodzinie, t. 1, Kraków 1999, s. 309–343.

Góralski W., Ius matrimoniale. Ze studiów nad kościelnym prawem małżeńskim, t. 1, Lublin 1990.

Góralski W., Studia nad małżeństwem i rodziną, Warszawa 2007.

Góralski W., Wykluczenie dobra potomstwa w nowszym orzecznictwie rotalnym, „Ius Matrimoniale” 9 (2004), s. 115–136.

Graziani E., Essenza del matrimonio e definizione del consenso, w: La nuova legislazione matrimoniale canonica (Studi Giurdici, 10), Città del Vaticano 1986.

Hendriks J., Diritto matrimoniale. Commentato ai canoni 1055–1165 del codice di diritto canonico, Milano 1999.

Homerski J., Życie religijne wspólnoty małżeńskiej i rodzinnej w świetle tekstów biblijnych, „Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 23 (1980) z. 3, 63–72.

Inlender B., Cel małżeństwa w aspekcie naturalnym i nadprzyrodzonym, „Ateneum Kapłańskie” 62 (1970) t. 75 z. 1, s. 44–54.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.

Konieczny K., Nieważność małżeństwa z tytułu wykluczenia potomstwa, „Ateneum Kapłańskie” 50 (1958) t. 56 z. 3, s. 427–439.

Leszczyński G., Pojęcie „bonum coniugum” w prawie małżeńskim Kościoła, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 36 (2003) z. 1, s. 101–115.

Paweł VI, Encyklika Humanae vitae, 25 VII 1968, „Acta Apostolicae Sedis” 60 (1968), s. 481–503, przekł. polski: Posoborowe dokumenty Kościoła katolickiego o małżeństwie i rodzinie, t. 1, Kraków 1999, s. 21–42.

Pius XI, Encyklika Casti connubii, 31 XII 1930, „Acta Apostolicae Sedis” 22 (1930), s. 539–592, przekł. polski: Londyn 1945.

Romaniuk K., Małżeństwo i rodzina w Biblii, Katowice 1981.

S. Thomas Aquinatis, Opera omnia ad fidem optimarum editionum accurate recognita, t. 1–25, Parmae 1862–1873.

Skrzydlewski W., Problem celów małżeństwa, „Analecta Cracoviensia” 3 (1971), s. 321–361.

Sobór Watykański II, Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002, s. 314–324.

Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002, s. 526–606.

Stawniak H., Problem „bonum coniugum”, „Prawo Kanoniczne” 32 (1989) nr 1–2, s. 97–118.

Stawniak H., Uprawnienie – obowiązek zrodzenia i wychowania potomstwa w świetle kanonicznego prawa małżeńskiego, „Prawo Kanoniczne” 32 (1989) nr 3–4, s. 125–142.

Stawniak H., Wspólnotowy charakter małżeństwa w świetle nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego, „Prawo Kanoniczne” 31 (1988) nr 3–4, s. 109–130.

Suprema Sacra Congregatio S. Officci, Decretum de finibus matrimonii, 1 IV 1944, „Acta Apostolicae Sedis” 36 (1944), s. 103.

Sztychmiler R., Implikacje procesowe ujęcia celów małżeństwa w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r., w: W. Góralski, R. Sztychmiler, Przymierze małżeńskie, Lublin 1993, s. 75–95.

Świto L., „Exclusio boni prolis” jako tytuł nieważności małżeństwa, Olsztyn 2003.

Downloads

Published

2017-06-15

Issue

Section

Artykuły