The establishment and activities of the House of the Poor “on the Huta” in Tarnów as a church social and welfare institution in the years 1934–1990
DOI:
https://doi.org/10.15633/tst.40202Keywords:
Catholic Church, works of mercy, “House of the Poor”, Tarnów, 1934–1989Abstract
The article discusses the history of a representative missionary investment in Tarnow — the House for the Poor “on the Huta”, established in the 1930s in the context of contemporary economic, social and political conditions. The construction of this facility was of active interest to well-known politicians — Deputy Prime Minister Eugeniusz Kwiatkowski and former Prime Minister Ignacy Jan Paderewski. The originator of the House of the Poor was the then pastor of the missionary parish in Tarnow, Fr. Bronisław Szymański CM, and the designer was engineer Tadeusz Stapf. The house has undergone many organizational, naming and architectural transformations since its inception in 1934 to the present day. However, the functions and ethos of its activities have remained unchanged, in keeping with the Vincentian spirit pursued by the missionaries and Sisters of Mercy, which includes providing works of mercy to the poor, the sick, the lonely, orphans and the disabled.
References
Archiwum Diecezjalne im. abp. J. Ablewicza w Tarnowie, Akta lokalne. Parafia Tarnów Św. Rodziny 1897–1946, sygn. LT XIII.7.
Archiwum Domu Ubogich na Hucie w Tarnowie, Kronika Domu Ubogich im. Św. Ludwiki de Marillac w Tarnowie.
Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział w Tarnowie, Urząd Wojewódzki w Tarnowie, Wydział do Spraw Wyznań, Dom Zakonny SS. Szarytki, ul. Robotnicza 4 Tarnów, Zgromadzenie SS. Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo, ul. Grunwaldzka 1555, sygn. UW 2003.
Archiwum Parafii Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Tarnowie, Kronika parafii, t. 1; Różne 1920–1931.
Archiwum Prowincji Polskiej Zgromadzenia Misji w Krakowie, Tarnów II. Korespondencja 1. z lat 1903–1959; Tarnów IV. Dom św. Ludwiki; Tarnów V. Akta budowy 1. Korespondencje, rachunki 1935–1936; Tarnów V. Akta budowy 4. Dom św. Ludwiki; Tarnów XVII. Parafia św. Rodziny. Towarzystwo św. Wincentego; Tarnów XX. Parafia św. Rodziny. Akcja Katolicka.
Budzik M., Huty szkła, w: Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010, s. 167.
Chojnowski A., Marian Zyndram-Kościałkowski, premier Rzeczypospolitej 13 X 1935–15 V 1936, w: A. Chojnowski, P. Wróbel, Prezydenci i premierzy Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992, s. 346–351.
Foltyn-Pokrywka I., Huta szkła Bernarda Kropfa, w: Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010, s. 167.
Gabała J., Wątok, w: Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010, s. 482–483.
Historia PRL, t. 1: 1944–1945, red. J. Cieślewska, Warszawa 2009 (Wielka Kolekcja 1944–1989).
H. S., Poświęcenie kapliczki na Hucie, „Nasza Sprawa” 1 (1933) nr 10, s. 11.
Łyszczarz Z., Wątroba J., Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo, prowincja krakowska, w: Żeńskie zgromadzenia zakonne w Polsce, t. 17, red. A. Mirek, Lublin 2014.
Relacja ustna S. Skorupy z 15.06.2014 (zapis w posiadaniu autora).
Szymański B., Tarnów. Ochronka św. Ludwiki de Marillac na Hucie przy Kościele Księży Misjonarzy w Tarnowie, „Roczniki Obydwóch Zgromadzeń św. Wincentego a Paulo” 38 (1935) nr 1, s. 118–121.
Zapiski ks. Stanisława Kałężnego, cz. 2, „Roczniki Wincentyńskie” 19–20 (2008–2009) nr 1–2, s. 174–225.
Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia, Historia Domu Pomocy Społecznej dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych Intelektualnie, prowadzony [sic!] przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia w Tarnowie ul. Robotnicza 4, w: Tarnów: Strusina, red. S. Potępa, Tarnów 2009, s. 253–267 (Wielki Przewodnik, 20).
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2021 Paweł Glugla
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).