Car jako sukcesor cesarza bizantyńskiego. Wstęp historyczno-‑ikonograficzny do początków idei w świetle literatury polskojęzycznej

Justyna Sprutta

doi:10.15633/tes.03306

The czar as the successor of the byzantine emperor. Historic-iconographic introduction to the beginnings of the idea in the light of polish literature

Authors

Justyna Sprutta Wydział Teologiczny Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

DOI:

https://doi.org/10.15633/tes.03306

Keywords:

czar, emperor, Byzantium, idea, succession, icon

Abstract

The article is based on native and foreign literature (Polish translations) and it presents the definition, meaning and reception of the idea of the czar as the successor of the Byzantine emperor on Russia as well as rituals connected with this succession. The article is only an introduction to the theme, which requires deepened reflection over the defined matter. In the second part of the article the icon of Militant Orthodox church in discussed. In one of its interpretation, the mentioned idea seems to be carnalized, though it seems not to be certain utterly.

References

Boroń P., Kniaziowie, królowie, carowie… Tytuły i nazwy władców słowiańskich we wczesnym średniowieczu, Katowice 2010.

Broda M., „Zrozumieć Rosję?” O rosyjskiej zagadce-tajemnicy, Łódź 2011.

Dąb-Kalinowska B., Ikony i obrazy, Warszawa 2000.

Encyklopedia kultury bizantyńskiej, O. Jurewicz (red.), Warszawa 2002.

Euzebiusz z Cezarei, Życie Konstantyna, tłum. T. Wnętrzak, Kraków 2007.

Fiedotow G., Święci Rusi (X–XVII w.), tłum. H. Paprocki, Bydgoszcz 2002.

Grotowski P.Ł., Święci wojownicy w sztuce bizantyńskiej (843–1261). Studia nad ikonografią uzbrojenia i ubioru, Kraków 2011.

Kepetzi V., Images de piété de l’empereur dans la peinture byzantine (X/XIII siècles) – Reflexions sur quelques exemples choisis [w:] Byzantinische Malerei. Bildprogramme. Ikonographie. Stil, G. Bühl (Hrsg.), Wiesbaden 2000.

Kobrzeniecka-Sikorska G., Wizerunki carów rosyjskich. Między ikoną a portretem, Olsztyn 2007.

Leksykon. Historia świata, W. Sienkiewicz (red.), Warszawa 2001.

Pawłow A., Perrie M., Iwan Groźny. Car i tyran, tłum. S. Kędzierski, Warszawa 2008.

Popova O., Smirnova E., Cortesi P., Ikony, tłum. T. Łozińska, Warszawa 2000.

Powieść minionych lat, tłum. i oprac. F. Sielicki, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968.

Romanowski D., Trzeci Rzym. Rozwój rosyjskiej idei imperialnej, Kraków 2013.

Runciman S., Teokracja bizantyjska, tłum. M. Radożycka-Paoletti, Katowice 2008.

Sawicki D., Idee „Świętej Rusi” i „Trzeciego Rzymu” oraz ich miejsce w nauczaniu staroobrzędowców pomorskich, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2013, t. 9.

Uspienski B., Car i imperator. Namaszczenie władcy i semantyka tytułów monarchy, tłum. H. Paprocki, Katowice 2002.

Uspienski B., Car i patriarcha. Charyzmat władzy w Rosji. Bizantyjski model i jego nowe rosyjskie ujęcie, tłum. i oprac. H. Paprocki, Katowice 1999.

Vodoff V., Remarques sur la valeur du term ‘tsar’ appliqué aux princes Russes avant le milieu du XVe siècle, „Oxford Slavonic Papers” 1978, No. 11, s. 1–41.

Zuber M., Opowiedzieć Rosję. Trzy pokusy, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2011, nr 1(77), s. 137–149.

Повесть временных лет, В.П. Адриановa-Перетц (ред.), Санкт-Петербург 2007.

Степовик Д., Українська икона. Iконотворчий досвiд дiаспори, Київ 2003.

Downloads

PDF (Polish)

Published

2019-09-17

Issue

Vol. 3 No. 3(11) (2017)

Section

Articles

License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions, and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).