Религиозный кризис (Лев Толстой и Петр Чаадаев)
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1967Słowa kluczowe:
Piotr Czaadajew, Lew Tołstoj, kryzys duchowy, doświadczenie religijne, historiaAbstrakt
Tołstoj i Czaadajew reprezentują dwa zupełnie różne sposoby przezwyciężenia kryzysu religijnego, które wszakże mają wiele wspólnego. Istnieje podobieństwo w ich podejściu, którym jest panenteizm i tendencja do religijnej utopii polegającej na idei stworzenia idealnego królestwa ludzkiego i wezwania do budowania królestwa Bożego na ziemi. Różnica między ich podejściami zależy od akceptacji lub odrzucenia ludzkiej kultury i historii. Z perspektywy Tołstoja wiara i chrześcijaństwo są przeciwne kulturze. Zdaniem Czaadajewa wiara, chrześcijaństwo i Kościół dostarczają „jedności religii”, która stanowi prawdziwą moc kształtowania i zachowania procesu historycznego. Ten typ eklezjalności Czaadajewa ma warunkowy i bardzo niepewny charakter i ukazuje przejście od soteriologicznego do społecznego elementu.Bibliografia
Антонов К. М., П. Я. Чаадаев и творческая программа религиозного западничества (рукопись).
Ильин И. А., Кризис безбожия, Москва 2005.
Тарасов Б. Н., Непрочитанный Чаадаев, неуслышанный Достоевский (христианская мысль и современное сознание), Москва 1999.
Толстой Л. Н., Дневники и записные книжки 1858–1880, в: Л. Н. Толстой, Полное собрание сочинений в 90 томах, т. 48, Москва 1952.
Толстой Л. Н., Письма, 1905 (июль – декабрь) – 1906, в: Л. Н. Толстой, Полное собрание сочинений в 90 томах, т. 76, Москва 1956.
Флоровский Г., Пути русского богословия, http://www.vehi.net/florovsky/puti/06.html.
Чаадаев П. Я., Апология сумасшедшего, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 523–538.
Чаадаев П. Я., Отрывки и разные мысли, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 441–511.
Чаадаев П. Я., Письма, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 2, Москва 1991, с. 6–282.
Чаадаев П. Я., Философические письма, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 320–440.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
