«Жаль только, что его философические письма обращены к даме»… Письма к даме как философский жанр
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1969Słowa kluczowe:
Piotr Czaadajew, listy filozoficzne, dialog, filozofia rosyjskaAbstrakt
Gdy Czaadajew odnosi się w Listach filozoficznych do „Pani”, wpisuje się w już ugruntowaną tradycję. W historii myśli rosyjskiej możemy przywołać filozoficzne listy Dmitriego Wenewitinowa do „Hrabiny NN” (w rzeczywistości księżny Trubieckiej) lub korespondencję Katarzyny Wielkiej z Wolterem i Diderotem. „Pani” jako cel lub, wręcz przeciwnie, jako nadawca wiadomości filozoficznych stawia uczestników dialogu w sytuacji, w której nie oczekuje się debaty. Rzeczywiście, w publiczną debatę z Czaadajewem zostali wciągnięci nie pani Panowa, lecz Puszkin i Chomiakow. Jednak tradycja dialogu między filozofem i Panią jest o wiele starsza: już Sokrates z szacunkiem nasłuchiwał Diotymy… W artykule przeanalizowano specyfikę, sens i znaczenie tej sytuacji dialogicznej.Bibliografia
Булгаков С. Н., Апокалиптика и социализм, в: С. Н. Булгаков, Сочинения в 2 томах, т. 2, Москва 1993, с. 368–434.
Веневитинов Д. В., Письма к графине NN, в: Д. В. Веневитинов, Полное собрание сочинений, Санкт‑Петербург 1862, с. 174–181.
Вильде H. H., Корреспондентка Чаадаева, «Голос Москвы» № 94, 24 апреля 1913.
Гершензон М., П. Я. Чаадаев. Жизнь и мышление, Санкт‑Петербург 1908.
Лукьянов С. М., О Вл. С. Соловьеве в его молодые годы. Материалы к биографии, кн. 1, Петроград 1916.
Письма разных лиц к П. Я. Чаадаеву (1828–1832), в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 2, Москва 1991, с. 413–523.
Письма Владимира Сергеевича Соловьева, т. 3, Санкт‑Петербург 1911.
Тарасов Б. Н., Чаадаев, Москва 1986.
Трубецкой Е. Н., Миросозерцание В. С. Соловьева, т. 1, Москва 1995.
Улыбышев А. Д., Сон, в: Сильфида: Фантастические повести русских романтиков, Москва 1988, с. 216–222.
Хомяков А. С., Несколько слов о философическом письме (напечатанном в 15 книжке «Телескопа»), в: А. С. Хомяков, Сочинения в 2 томах, т. 1, Москва 1994, с. 449–455.
Чаадаев П. Я., Письма, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 2, Москва 1991, с. 6–289.
Чаадаев П. Я., Философические письма, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 320–440.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
