Pytanie o luterańską tożsamość
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.1952Słowa kluczowe:
Marcin Luter, usprawiedliwienie, zasady protestantyzmu, Usprawiedliwienie i wolność, luterańska tożsamośćAbstrakt
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o luterańską tożsamość w dzisiejszym świecie na podstawie dokumentu Usprawiedliwienie i wolność, przygotowującego protestantów duchowo i organizacyjnie do uroczystości 500-lecia reformacji. Reformacja była wydarzeniem historycznym, które wpłynęło na kulturowe, społeczne i polityczne oblicze Europy. W centrum teologicznych wypowiedzi reformatorów znajduje się kwestia relacji Bóg–człowiek, a fundamentem ruchu z XVI wieku stało się usprawiedliwienie, które trzeba ujmować przez pryzmat miłości, uznania i docenienia, przebaczenia i wolności, aby zweryfikować wiarygodność doświadczenia iustificatio. Reformacja nie jest czymś zamkniętym, ale stanowi proces odnowy w duchu reformacyjnym. Teologia protestancka wyraża się w pięciu zasadach: solus Christus, sola gratia, solo verbo, sola scriptura i sola fide. Przez te elementy podjęto próbę przeniesienia idei usprawiedliwienia na obecny czas. Świętowanie 500-lecia reformacji ma się odbyć w rozsądnej równowadze między tradycją a innowacją, nie ignorując głębokiego znaczenia reformacji dla teraźniejszości. Dokument Usprawiedliwienie i wolność podejmujący temat usprawiedliwienia z łaski przez wiarę w Chrystusa poddano krytyce.Bibliografia
Baum M., Wem gehört die Geschichte? Erinnerungskultur in Literatur und Film, Münster 2012.
Bayer O., Martin Luther’s theology: a contemporary interpretation, Grand Rapids 2008.
Bedford‑Strohm sieht in EKD‑Papier keinen Gegensatz zur Ökumene, http:///www.ekd.de/aktuell_presse/news_2014_07_21_1_bedford_strohm_zu_ekdpapier.html/ (4.12.2015).
Brady T., The Protestant Reformation in German History, Washington 1998.
Calvin J., Unterricht in der christlichen Religion, Neukirchen–Vluyn 2008.
Die EKD hat ein ideologisches Luther‑Bild, http://www.m.welt.de/debatte/kommentare/article128354577/Die‑EKD‑hat‑ein‑ideologisches‑Luther‑Bild.html (4.12.2015).
Heidelberger Katechismus, w: Reformierte Bekenntnisschriften. Eine Auswahl von den Anfängen bis zur Gegenwart, Hg. G. Plasger, M. Freudenberg, Göttingen 2005, s. 151–186.
Jüngel E., Das Evangelium von der Rechtfertigung des Gottlosen als Zentrum des christlichen Glaubens, Tübingen 1998.
Kardinal Kasper kritisiert Reformationspapier der EKD, http://www.evangelisch.de/inhalte/9546/24-06-2014/ kardinal‑kasper‑kritisiert‑reformationspapier‑der‑ekd/ (4.12.2015).
Lehmann H., Luthergedächtnis 1817 bis 2017, Göttingen 2012.
Leonard E., A history of Protestantism, t. 1, The Reformation, London 1965.
Luther M., Der große Katechismus, w: Die Bekenntnisschriften der evangelisch‑lutherischen Kirche, hrsg. im Gedenkjahr der Augsburgischen Konfession 1930, Göttingen 1998, s. 543–738.
Luther M., Der kleine Katechismus, w: Die Bekenntnisschriften der evangelisch‑lutherischen Kirche, hrsg. im Gedenkjahr der Augsburgischen Konfession 1930, Göttingen 1998, s. 499–542.
Luther M., Disputatio contra Scholasticam Theologiam (1517), w: Martin Luthers Werke. Weimarer Ausgabe, Böhlaus Nachfolger 2003, t. 1, s. 221–228.
Melanchthon P., Apologia Confessionis Augustanae, w: Die Bekenntnisschriften der evangelisch‑lutherischen Kirche, hrsg. im Gedenkjahr der Augsburgischen Konfession 1930, Göttingen 1998, s. 139–404.
Melanchthon P., Confessio Augustana, w: Die Bekenntnisschriften der evangelisch‑lutherischen Kirche, hrsg. im Gedenkjahr der Augsburgischen Konfession 1930, Göttingen 1998, s. 31–137.
Napiórkowski A., Bogactwo łaski a nędza grzesznika, Kraków 2000.
Olszewski D., Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, Kraków 1999.
Pesch O., Die Theologie der Rechtfertigung bei Martin Luther und Thomas von Aquin, Mainz 1985.
Ratzinger J., Zum Fortgang der Ökumene, „Theologische Quartalschrift” 166 (1986), s. 243–258.
Rechtfertigung und Freiheit. 500 Jahre Reformation 2017, München 2015.
Reformationsjubiläum – 500 Jahre Martin Luther sind genug, http://www.theologe.de/500-jahre_reformation_jubilaeum_2017.htm (4.12.2015).
Schmidt M., Der Pietismus und das moderne Denken, w: Pietismus und moderne Welt, Hrsg. K. Aland, Witten 1974, s. 9–74.
Schwöbel C., Unterschiedliche Konstruktionsprinzipien, w: Reformation erinnern. Eine theologische Vertiefung im Horizont der Ökumene, Hrsg. M. Heimbucher, Neukirchen–Vluyn 2013, s. 108–135.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).