LOGOS as God’s rationality. Ancient Logos concepts. From Heraclitus to the Hymn of John the Evangelist

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15633/acr.5501

Keywords:

Logos, Reason, Rationality, Heraclitus of Ephesus, Word, God, Philo of Alexandria

Abstract

The article describes the concept of the Logos in the understanding of divine rationality, the rationality of the world, about which ancient philosophers already wrote. The term Logos had many different meanings. Most often it meant word, reason, speech, but it also gained new meanings in Greek philosophy, and then in Judaic and Christian thought. The first to introduce the concept of the Logos into philosophy was Heraclitus of Ephesus. According to him, the Logos is the mind of the world, its law and the cosmic principle. The thought of Heraclitus was taken over by the Stoics who identified the Logos with God, with pneûma, poured out in the structures of reality. Logos in the understanding of the metaphysical principle, the principle that orders reality, was also present in eastern thought and appeared there under the concept of Tao and Brahman. The thought of the ancient Greek philosophers influenced Jewish thinkers, as exemplified by Philo of Alexandria. For Philo, the Logos are the mediator between God and the created world, the world-controlling director, an idea and a model for created reality. The concepts of the Logos were developed by Christian thought, which, referring to Greek thought, recognized Logos as a word, but emphasized that it is the incarnate Word of God and identified it with the Second Hypostasis of the Trinity of God. A specific concept of the Logos is revealed in the Prologue to the Gospel of John. The Logos is recognized there as God in whom all beings have a beginning.

References

Aall A., Der Logos. Geschichte der Logosidee in der griechischen Philosophie, Leipzig 1896.

Arystoteles, Metafizyka, oprac. M. A. Krąpiec, A. Maryniarczyk, t. 1, Lublin 1996.

Arystoteles, Etyka nikomachejska, tł. D. Gromska, Warszawa 2007.

Avanzini F., Religie Chin, Kraków 2004.

Boecjusz, O pocieszeniu jakie daje filozofia, tł. W. Olszewski, Warszawa 1962.

Boethius, Philosophiae consolatio, ed. L. Bieler, Turnhout 1957.

Boethius, The Theological Tractates The Consolation on Pfilosophy, eds. H. F. Stewart, E. K. Rand, Cambridge (MA) – London 1962.

Cassirer E., Logos, Dike, Kosmos in der Entwicklung der griechischen Philosophie, Göteborg 1941.

Chantraine P., Dictronnaire étymologique de la langue grecque. Historie des mots, vol. 2, Paris 1968.

Commentarium in Platonis „Theaetetum”, ed. G. Bastianini, D. Sedley, w: Corpus dei papiri filosofici greci e latini, parte 3: Commentari, Firenze 1995, s. 227–562.

Danielou J., Philon d’Alexandrie, Paris 1958.

Die Fragmente der Vorsokratiker, Griechisch und Deutsch von H. Diels, hrsg. von W. Kranz, vol. 1, Berlin 1951.

Diels H., Herakleitos von Ephesos, Berlin 1909.

Dillersberger J., Das Wort vom Logos. Vorlesungen über den Johannes-Prolog, Salzburg–Leipzig 1935.

Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy sławnych mężów, oprac. zbior., Warszawa 1985.

Eisler R., Logos, w: Worterbuch der philosophischen Begriffe, Bd. 2, Berlin 1910.

Fattal M., Logos. Między Orientem a Zachodem, Warszawa 2001.

Gorgias, Helenes enkomion 82, B11, w: Griechisch und Deutsch von H. Diels, hrsg. von W. Kranz, vol. 1, Berlin 1951, s. 98.

Guthrie W. K. C., Filozofowie greccy od Talesa do Arystotelesa, Kraków 1996.

Heidegger M., Logik. Heraklits Lehre vom Logos, w: M. Heidegger, Gesamtausgabe, Bd. 55: Heraklit, Frankfurt am Main 1979.

Heinze M., Die Lehre vom Logos in der griechischen Philosophie, Oldenburg 1872.

Kelber W., Die Logoslehre von Heraklit bis Origenes, Stuttgart 1958.

Kirk G. S., Heraclitus: the Cosmic Fragments, Cambridge 1970.

Klejnowski-Różycki D., Teologia chińska. Uwarunkowania kulturowe pojęć trynitarnych, Opole 2012.

Kloskowski K., Nauka o Logosie w dziełach Filona z Aleksandrii i w hymnie Prologu czwartej Ewangelii, „Studia Gdańskie” (1986) z. 6, s. 313–352.

Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000.

Langkammer H., Pieśń o Logosie, w: Egzegeza Ewangelii św. Jana. Kluczowe teksty i tematy teologiczne, red. F. Gryglewicz, Lublin 1992.

Les oeuvres de Philon d’Alexandrie, sous la direction de R. Arnoldez, J. Pouilloux, C. Mondésert, vol. 1–31, Paris 1961–1992.

Leszczyński R. M., Starożytna koncepcja Logosu i jej wpływ na myśl wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa 2003.

Matuszewski S., Filozofia Filona z Aleksandrii i jej wpływ na wczesne chrześcijaństwo, Warszawa 1962.

Mędala S., Ewangelia według św. Jana. Rozdziały 1–2. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2010 (Nowy Komentarz Biblijny. Nowy Testament, 4/1).

Minar E. L., The logos of Heraclitus „Classical Philology” 34 (1939), s. 340–341.

Narecki K., Logos we wczesnej myśli greckiej, Lublin 1999.

Narecki K., Obraz a myśl filozoficzna Heraklita z Efezu, „Roczniki Humanistyczne” 29 (1981) z. 3, s. 5–35.

Osmański M., Logos i stworzenie. Filozoficzna interpretacja traktatu „De opificio mundi” Filona z Aleksandrii, Lublin 2001.

Philo von Alexandria, Die Werke in deutscher Übersetzung, Hrsg. L. Cohn, J. Heinemann, A. Adler, W. Theiler, Bd. 2, Berlin 1962.

Philonis Alexandrini opera ąuae supersunt, vol. 1–7, Berolini 1896–1930.

Platon, Dialogi, tł. W. Witwicki, Kęty 1999.

Platon, Fajdros, tł. W. Witwicki, Warszawa 1958.

Platon, Państwo z dodaniem siedmiu ksiąg Praw, tł. W. Witwicki, t. 1–2, Warszawa 1958.

Platon, Państwo, tł. W. Witwicki, Warszawa 1958.

Platon, Teajtet, tł. W. Witwicki, Warszawa 1936.

Platon, Timajos. Kritias albo Atlantyk, tł. P. Siwek, Warszawa 1986.

Platonis Opera, ed. I. Burnet, vol. 1–6, Oxford 1899–1906.

Plotyn, Enneady, tł. A Krokiewicz, Warszawa 1959.

Poniatowski Z., Eis ta idia then, w: Warszawskie studia biblijne, red. J. Frankowski, Warszawa 1976, s. 99–111.

Poniatowski Z., Prolog Ewangelii według Jana – hymnem przedchrześcijańskim?, „Euhemer. Przegląd Religioznawczy” 4–5 (1967), s. 71–82.

Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 3, Lublin 1999.

Schmidt W. H., The Word of God, w: G. J. Botterweck, H. Ringgren, Theological Dictionary of the Old Testament, vol. 3, Michigan 1977–1982, s. 121–125.

Segal Ch. P., Gorgias and the Psychology of the Logos, „Harvard Studies in Classical Philology” 66 (1962), s. 99–155.

Sekstus Empiryk, Zarysy pirrońskie, tł. A. Krokiewicz, Warszawa 1998.

Stachowiak L., Ewangelia według św. Jana, Poznań 1975.

Stein E., Filon z Aleksandrii, Warszawa 1932.

Stenzel J., Zur Theorie des Logos bei Aristoteles, w: Kleine Schriften zur griechischen Philosophie, Darmstadt 1956, s. 189–219.

Stoicorum veterum fragmenta, collegit I. ab Arnim, Stuttgart 1964.

Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 1, Warszawa 1981.

Voste J. M., De Prologo Joanneo et Logo, „Angelicum” 2 (1925) no. 1, s. 14–81.

Walton F. E., Development of the Logos. Doctrine in Greek and Hebrew Thought, Bristol 1911.

Winterhalder L., Das Wort Heraklits, Erlenbach 1962.

Wyszomirski S., Pojęcie „arete” w etyce stoi starszej i średniej, Toruń 1997.

Downloads

Published

2023-12-05

Issue

Section

Filozofia