Czynności administracyjne i cywilnoprawne poprzedzające zawarcie małżeństwa konkordatowego przez pełnomocnika w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.15633/acan.2780Słowa kluczowe:
małżeństwo, zezwolenie na zawarcie małżeństwa, okoliczności wyłączające małżeństwo, pełnomocnictwoAbstrakt
Gdy w grę wchodzi zawarcie małżeństwa konkordatowego per procura, czynności administracyjne i cywilnoprawne poprzedzające zawarcie małżeństwa w formie wyznaniowej ze skutkami cywilnymi w prawie polskim ujawniają istotne wątpliwości. Dotyczą one wszystkich podmiotów uczestniczących w tym postępowaniu, to jest obowiązków nupturientów, pełnomocnika, kierownika USC, a także duchownego. Wątpliwości istnieją także co do zakresu kognicji sądu prowadzącego postępowanie w przedmiocie udzielenia zgody na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika.
Artykuł poprzez analizę obowiązujących uregulowań polskiego kodeksu prawa rodzinnego, kodeksu postępowania cywilnego, ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego oraz prawa wewnętrznego Kościoła katolickiego zawiera próbę odpowiedzi na te pytania.
Bibliografia
Borecki P., Autonomia kościołów i innych związków wyznaniowych we współczesnym prawie polskim, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 15 (2012), s. 85–109.
Borecki P., Geneza modelu relacji państwo–kościół w konstytucji RP, Warszawa 2008.
Borysiak W., Komentarz do art. 16 k.r.o., LexOnline, teza 5.
Codex Iuris Canonici. Auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań 1984.
Czajkowska A., Pachniewska E., Prawo o aktach stanu cywilnego. Komentarz. Orzecznictwo. Wzory dokumentów i pism, Warszawa 2013.
Domański M., Zezwolenie na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika, „Prawo w Działaniu” 2010, nr 7, s. 137–194.
Gajda J., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2011.
Goryczko E., Autonomia i samorządność związków wyznaniowych w Polsce Ludowej, Tarnów 2005.
Góralski W., Czynności i rola duchownego przy zawieraniu małżeństwa „konkordatowego”, w: Prawo rodzinne w Polsce i Europie. Zagadnienia wybrane, red. P. Kasprzyk, Lublin 2005, s. 105–133.
Haak H., Zawarcie małżeństwa. Komentarz. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Toruń 1999.
Jędrejek G., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2017.
Konkordat między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 r., Dz.U. z 1998 r. poz. 318.
Konwencja nowojorska z dnia 10 grudnia 1962 r. w sprawie zgody na zawarcie małżeństwa, najniższego wieku małżeńskiego i rejestracji małżeństw, Dz.U. z 1965 r. Nr 9 poz. 53.
Krukowski J., Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych, Lublin 1993.
Krukowski J., Warchałowski K., Polskie prawo wyznaniowe, Warszawa 2000.
Madaj S., Postępowanie nieprocesowe w sprawach małżeńskich, Warszawa 1978.
Majer P., Małżeństwo jako przedmiot zainteresowania Kościoła i Państwa – prawo kanoniczne a małżeństwo cywilne, w: Prawo wyznaniowe w systemie prawa polskiego, red. A. Mezglewski, Lublin 2004, s. 255–286.
Mezglewski A., Opinia prawna dotycząca problemu obowiązywania prawa wewnętrznego związków wyznaniowych w obrocie prawnym, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2011, t. 3, s. 251–258.
Osuchowska M., Pojęcie duchownego w świetle przepisów o wyznaniowej formie zawarcia małżeństwa cywilnego, „Państwo i Prawo” (2011) nr 7–8, s. 67–79.
Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2, red. K. Piasecki, Warszawa 2006.
Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2005.
Pietrzykowski K., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2012.
Postanowienie NSA w Warszawie z 7 czerwca 1983 r. w sprawie II SA 594/83, LEX 1688594.
Postanowienie SN z dnia 16 listopada 1971 r. w sprawie III CRN 354/71, OSPiKA 1972, nr 9, poz. 172.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 stycznia 2015 r. w sprawie wzorów dokumentów wydawanych z zakresu rejestracji stanu cywilnego, Dz.U. z 2015 r. poz. 194.
Smyczyński T., System prawa prywatnego, t. 12, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2011.
Stanisz P., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2006.
Świto L., Entering into Marriage by Proxy in the Roman Catholic Church, w: Entering into Marriage by Proxy in the Internal Law of the Churches and Other Religious Organizations, eds. L. Świto, M. Tomkiewicz, Roma 2018, s. 133–148.
Świto L., Małżeństwo konkordatowe, „Zeszyty Teologiczne. Folia Theologica” 15 (2006) nr 43, s. 51–57.
Tomkiewicz M., Contracting Marriage by Proxy in the Seventh-day Adventist Church in the Republic of Poland, w: Entering into Marriage by Proxy in the Internal Law of the Churches and Other Religious Organizations, eds. L. Świto, M. Tomkiewicz, Roma 2018, s. 83–98.
Tunia A., Procedura zawarcia małżeństwa „konkordatowego” – administracyjna czy cywilna?, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Iuridica” 81 (2017), s. 83–97.
Ustawa z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823, z późn. zm.
Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (Dz.U. z 1991 r. Nr 22 poz. 91).
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zmn.
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. z 2018 r. poz. 380.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz.U. z 2018 r. Nr 16 poz. 93, z poźn. zm.
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dz.U. 1964, Nr 9, poz. 59 z późn. zm.
Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego, Dz.U. 2014, poz. 1741.
Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego, Dz.U. 2016, poz. 2064.
Wyrok SN z dnia 22 lutego 2012 r. w sprawie IV CSK 240/11, LEX nr 1217052.
Wyrok SN z dnia 4 listopada 1998 r., IICKN 866/97, OSNC 1999, nr 3, poz. 66.
Zielonacki A., Komentarz do art. 16 k.r.o., LexOnline, teza 3.
Żurawińska O., Małżeństwo konkordatowe zawarte przez pełnomocnika (uwagi na tle prawa polskiego i kodeksu prawa kanonicznego), „Rejent” (2012) nr 3, s. 135–142.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Lucjan Świto, Małgorzata Tomkiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
