The Sacrament of Baptism in the light of the Medieval Penitential Books
DOI:
https://doi.org/10.15633/acan.3832Keywords:
sacrament, baptism, minister of the sacrament, penance, penitential book, godparentsAbstract
The penitential books written during the Late Ancient Christianity and the Early Middle Ages are an evidence of the formation of the penitential practices in the Church. The aim of this article is to discuss – in the light of these books – a variety of practices, including those seen as inadequate, which were related to the sacrament of Baptism and which caused significant punishment to those deemed guilty. Such penitential practices required adequate atonement which was often difficult to fulfill.
The penitential books pointed out that the child should be baptized as soon as possible, especially if they were ill. During the confession, the confessors were required to verify when the child was brought to be baptized by their parents. Penitentiaries also discussed when baptism can be seen as rightfully administered and when not. They highlighted that rightfully administered baptism cannot be administered again. Some of the penitential books contained, however, an incorrect understanding of the relation between the moral life of the priest who administered baptism and the rightfulness of the sacrament. The books also pointed out who can become a godparent and discussed the obstacle of priest’s kinship with regards to the sacrament of baptism.
References
Źródła
Codex Iuris Canonici. Pii X Pontificis Maximi iussu digestus Benedicti Papae XV auctoritate promulgates, Typis Polyglottis Vaticanis, Romae 1951.
Codex Iuris Canonici, auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks prawa kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań 1984.
Kodeks kanonów Kościołów wschodnich, promulgowany przez papieża Jana Pawła II, Lublin 2002.
Księgi pokutne. Synody i kolekcje praw, t. 5, red. Baron A., Pietras H., Kraków 2011 (Źródła Myśli Teologicznej, 58).
Literatura przedmiotu
Adamiak S., Porównania do donatystów w nowożytnych polemikach wyznaniowych, „Warszawskie Studia Teologiczne” 30 (2017) nr 3–4, s. 108–118.
Bączkowicz F., Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa, t. 2, Opole 1958.
Budniak J., Chrzest i Eucharystia w praktyce ekumenicznej Kościoła katolickiego i luterańskiego, „Studia Oecumenica” 17 (2017), s. 305–320.
Gajda P., Prawo małżeńskie Kościoła katolickiego, Tarnów 2002.
Góralski W., Księga XV – „De laicis” w Dekrecie Burcharda z Wormacji, „Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich” 28 (2015), s. 59–78.
Hanc W., Polska Rada Ekumeniczna i jej znaczenie dla ekumenicznego dialogu, „Łódzkie Studia Teologiczne” 25 (2016) nr 4, s. 13–28.
Jakubiak T., Warunki wymagane do ważności i godziwości chrztu ze strony przyjmującego sakrament według aktualnie obowiązującego prawa w Kościele rzymskokatolickim, „Studia Redemptorystowskie” 11 (2013), s. 382–399.
Kieling M., Zasady ogólne dotyczące praktyk pokutnych na podstawie Libri Poenitentiales, „Vox Patrum” 37 (2017) t. 67, s. 225–240.
Kodzia J., Prawo do sakramentu chrztu według Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r., „Colloquia Theologica Ottoniana” 2 (2012), s. 93–108.
Kubiak P., Szafarz chrztu, „Colloquia Theologica Ottoniana” 2 (2012), s. 109–118.
Kumor B., Historia Kościoła, cz. 2, Lublin 1973.
Mierzejewski K., Wymagania prawne do dopuszczenia dziecka do sakramentu chrztu, „Studia Gdańskie” 28 (2011), s. 91–103.
Mokrzycki B., Droga chrześcijańskiego wtajemniczenia, Warszawa 1983.
Nowicka U., Przeszkoda pokrewieństwa duchowego, „Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny” 54 (2011) nr 1–2, s. 247–271.
Pastuszko M., Obrzędy chrztu w niebezpieczeństwie śmierci, „Studia Płockie” 8 (1980), s. 91–106.
Szarlak M., Ofiary za udzielanie sakramentów świętych, „Kortowski Przegląd Prawniczy” 3 (2013), s. 13–17.
Sztafrowski E., Podręcznik prawa kanonicznego, t. 1, Warszawa 1985.
Zaborowski M., Sakramenty święte w aspekcie prawno-historycznym, „Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny” 55 (2012) nr 2, s. 29–54.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
