Architektura i wystrój eremów kamedulskich w świetle prawodastwa zakonnego

Abstrakt

Niemal od początku swego istnienia kameduli wykształcili pewien zauważalny styl w sztuce, charakterystyczny dla wznoszonych przezeń eremów, w któ­rych konkretnym zasadom podlegała nie tylko sama architektura świątyni i klasztoru, ale i wyposażenie  wnętrza, malarstwo, rzeźba czy rzemiosło artystyczne. Cechy budownictwa kamedulskiego podkreślające duchowość i tradycję Zakonu Kamedułów dostrzec można we wszystkich eremach wzniesionych na ziemiach polskich.  Utrzymanie właściwie jednolitego stylu architektonicznego było
możliwe nie tylko dzięki rygorystycznym przepisom, ale i żywej tradycji. Nie znaczy to oczywiście, że wszystkie eremy kamedulskie są identyczne. Owszem, posiadają charakterystyczne cechy wyróżniające na przykład  poszczególne kościoły, jednak tradycja wznoszenia zespołów klasztornych według „zwyczaju ojców kamedułów”, przetrwał w nich przez kolejne stulecia, dając w nich poczucie ciszy, spokoju i oderwania od wszystkiego co przyziemne. Ten klimat rozmodlenia i kontemplacji Boga, jakie dawało to przedziwne i organiczne wręcz połączenie pustelni i przyrody, jest  wyczuwalny nadal nawet w tych kamandolach, w któ­rych już od wielu lat nie słychać monotonnie recytowanych psalmów i szelestu kamedulskich habitów.