Религиозный кризис (Лев Толстой и Петр Чаадаев)
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1967Słowa kluczowe:
Piotr Czaadajew, Lew Tołstoj, kryzys duchowy, doświadczenie religijne, historiaAbstrakt
Tołstoj i Czaadajew reprezentują dwa zupełnie różne sposoby przezwyciężenia kryzysu religijnego, które wszakże mają wiele wspólnego. Istnieje podobieństwo w ich podejściu, którym jest panenteizm i tendencja do religijnej utopii polegającej na idei stworzenia idealnego królestwa ludzkiego i wezwania do budowania królestwa Bożego na ziemi. Różnica między ich podejściami zależy od akceptacji lub odrzucenia ludzkiej kultury i historii. Z perspektywy Tołstoja wiara i chrześcijaństwo są przeciwne kulturze. Zdaniem Czaadajewa wiara, chrześcijaństwo i Kościół dostarczają „jedności religii”, która stanowi prawdziwą moc kształtowania i zachowania procesu historycznego. Ten typ eklezjalności Czaadajewa ma warunkowy i bardzo niepewny charakter i ukazuje przejście od soteriologicznego do społecznego elementu.Bibliografia
Антонов К. М., П. Я. Чаадаев и творческая программа религиозного западничества (рукопись).
Ильин И. А., Кризис безбожия, Москва 2005.
Тарасов Б. Н., Непрочитанный Чаадаев, неуслышанный Достоевский (христианская мысль и современное сознание), Москва 1999.
Толстой Л. Н., Дневники и записные книжки 1858–1880, в: Л. Н. Толстой, Полное собрание сочинений в 90 томах, т. 48, Москва 1952.
Толстой Л. Н., Письма, 1905 (июль – декабрь) – 1906, в: Л. Н. Толстой, Полное собрание сочинений в 90 томах, т. 76, Москва 1956.
Флоровский Г., Пути русского богословия, http://www.vehi.net/florovsky/puti/06.html.
Чаадаев П. Я., Апология сумасшедшего, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 523–538.
Чаадаев П. Я., Отрывки и разные мысли, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 441–511.
Чаадаев П. Я., Письма, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 2, Москва 1991, с. 6–282.
Чаадаев П. Я., Философические письма, в: П. Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 1, Москва 1991, с. 320–440.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
