Między zawodem a służbą. O pracy pracownika socjalnego z osobami starszymi w perspektywie etyki personalistycznej
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.59103Słowa kluczowe:
osoba starsza, pracownik socjalny, utylitaryzm, personalizm, godnośćAbstrakt
Wobec wyzwania, jakim jest proces starzejącego się społeczeństwa (zwłaszcza w Europie), wydaje się słuszne podjęcie tematu dotyczącego roli pracownika socjalnego wobec osób starszych. Zagadnienie to rozważane jest w aspekcie etycznym, w oparciu o współczesne trendy wypracowane na gruncie utylitaryzmu i personalizmu. W artykule kładzie się nacisk głównie na personalizm, który pozwala spojrzeć na opiekę nad starszymi z punktu widzenia osoby, podmiotowości, godności i odpowiedzialności, obowiązków zawodowych i służby; pozwala dowartościować pozycję starszych w strukturze społecznej, a także docenić pracę na ich rzecz.
Bibliografia
Bartnik C., Personalizm, Lublin 2008.
Bubala D., Eutanazja a prawo do życia. Filozoficzny spór o zakres obowiązywania normy „nie zabijaj”, „Tarnowskie Studia Teologiczne” 1 (2013), s. 17–31.
Burgos J. M., Personalizm, przekł. K. Koprowski, Warszawa 2010.
Fabiś A., Wawrzyniak J. K., Chabior A., Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej, Kraków 2015.
Franczyk E., Osoba starsza a kryzys we współczesnej rodzinie w ujęciu systemowym, „Horyzonty Wychowania” 20 (2021) nr 53, s. 61–71.
Galarowicz J., Nowy elementarz etyczny, Kraków 2011.
Galarowicz J., Powrót do wartości, Kraków 2011.
Gogacz M., Czym jest etyka zawodowa?, w: Zagadnienie etyki zawodowej, red. A. Andrzejuk, Warszawa 1998, s. 11–14.
Jasiński A., Kto to jest pracownik socjalny?, „Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe studia humanistyczne” (2012) nr 1, s. 289–296.
Kanios A., W stronę integracji czy wykluczenia społecznego – poglądy pracowników socjalnych na temat osób starszych, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia” 29 (2016) nr 1, s. 115–126.
Lazari-Radek K. de, Singer P., Utilitarianism: A Very Short Introduction, Oxford 2017.
Łuszczyńska M., Pracownik socjalny w sytuacji kryzysu motywacji własnej – charakterystyka zjawiska i propozycje przeciwdziałania, „Studia nad Rodziną” (2018) nr 2, s. 53–75.
Maciejewska Ż., „Srebrne Tsunami” – skutki społeczne zmian demograficznych w XXI wieku, „Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze” 4 (2016), s. 165–176.
MacIntyre A., Krótka historia etyki, przekł. A. Chmielewski, Warszawa 1995.
Majchrowska A., Pracownik socjalny w systemie pomocy społecznej, „Roczniki Nauk Społecznych” 33 (2005) nr 1, s. 203–230.
Maritain J., Pisma filozoficzne, przekł. J. Fenrychowa, Kraków 1988.
Mill J. S., O wolności, przekł. M. Ossowska, Warszawa 1959.
Olech M., Utylitaryzm Petera Singera. Rozważania o eutanazji, „Edukacja Humanistyczna” (2013) nr 1, s. 123–129.
Ostrowska M., Michcik A., Wypalenie zawodowe – przyczyny, objawy, skutki, zapobieganie, „Bezpieczeństwo Pracy: nauka i praktyka” (2013) nr 8, s. 22–25.
Singer P., Etyka praktyczna, przekł. A. Sagan, Warszawa 2007.
Sójka J., Idea etyki stosowanej: pomiędzy wyżynami filozofii a wymogami praktyki, „Annales. Etyka w życiu gospodarczym” 10 (2007) nr 1, s. 117–126.
Struzik Z., Wartości przekazywane i praktykowane przez osoby starsze w rodzinie, „Mazowsze. Studia Regionalne” (2013) nr 13, s. 115–126.
Uzar-Szcześniak K., Personalistyczna perspektywa starości i jej implikacje dla pedagogii osoby, „Forum Pedagogiczne” 5 (2015) 2, s. 77–93.
Vanier J., Znaki. Siedem opowieści o nadziei, przekł. A. Zielińska, Kraków 2013.
Weinstein D., Utilitarianism and the New Liberalism, Cambridge 2011.
Weissbrot-Koziarska A., W pułapce samotności. Pracownik socjalny wobec wykluczenia samotnych seniorów z lokalnej przestrzeni społecznej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia” 30 (2017) nr 4, s. 133–145.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
