Powtórzenie. Wątki kierkegaardowskie w filozofii Martina Heideggera
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.31106Słowa kluczowe:
czas, egzystencja, Heidegger, ironia, Kierkegaard, powtórzenieAbstrakt
Artykuł stanowi komparatystyczne zestawienie filozofii Martina Heideggera z twórczością Kierkegaarda. Głównym tematem jest tu kategoria powtórzenia oraz, powiązana z nią, tematyka czasowości. W pierwszej części przeanalizowano prace Kieregaarda. Następnie, na tym tle pokazano, jak pewne wątki duńskiego autora rezonowały w filozofii Martina Heideggera.
Bibliografia
Buben A., Heidegger’s reception of Kierkegaard: the existential philosophy of death, „British Journal for the History of Philosophy” 21 (2013) no. 5, s. 967–988, https://doi.org/10.1080/09608788.2013.825576.
Bursztyka P., Spełniona subiektywność. Powtórzenie jako doświadczenie egzystencjalne według Sørena Kierkegaarda, „Sztuka i Filozofia” 24 (2004), s. 69–87.
Bursztyka P., Powtórzenie jako doświadczenie egzystencjalne (Freud, Nietzsche, Kierkegaard), „Przegląd Filozoficzny — Nowa Seria” 13 (2004) nr 1 (49), s. 107–123.
Caputo J. D., Radical hermeneutics. Repetition, deconstruction and the hermeneutic project, Bloomington– Indianapolis 1987.
Heidegger M., Bycie i czas, tłum. B. Baran, Warszawa 2004.
Heidegger M., List o humanizmie, tłum. J. Tischner, w: M. Heidegger, Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, oprac. K. Michalski, Warszawa 1977, s. 76–127.
Kierkegaard S., Albo — albo, tłum. M. Hammermeister, Gdańsk 2015.
Kierkegaard S., O pojęciu ironii z nieustającym odniesieniem do Sokratesa, tłum. A. Dajkowska, Warszawa 1999.
Kierkegaard S., Powtórzenie. Przedmowy, tłum. B. Świderski, Warszawa 2000.
Khawaja N., Heidegger’s Kierkegaard: philosophy and religion in the tracks of a failed interpretation, „The Journal of Religion” 95 (2015) no. 3, s. 295–317, https://doi.org/10.1086/681111.
Magurshak D., „The concept of anxiety”: the keystone of the Kierkegaard–Heidegger relationship, w: S. Kierkegaard, The concept of anxiety, ed. R. L. Perkins, Macon 1985, s. 167–195 (International Kierkegaard Commentary, 8).
Magurshak D., Despair and Everydayness: Kierkegaard’s corrective contribution to Heidegger’s notion of fallen everydayness, w: S. Kierkegaard, The sickness unto death, ed. R. L. Perkins, Macon 1987, s. 209–237.
McCarthy V., Martin Heidegger: Kierkegaard’s influence hidden and in full view, in: Kierkegaard and existentialism, ed. J. Steward, London–New York 2016, s. 95–127 (Kierkegaard Research: Sources, Reception and Resources, 9).
Patios G., Kierkegaard’s concept of history, „Prolegomena. Časopis za filozofiju” 13 (2014) no. 1, s. 85–106.
Pávliková M., Tavilla I., Repetition as a path to authentic existence in Kierkegaard’s work, „Journal of Education, Culture and Society” 2 (2023), s. 105–115.
Sosnowski M. A., Pokochać dialektykę. O pojęciu miłości filozofii spekulatywnej z nieustającym odniesieniem do Sørena Kierkegaarda, Kraków 2011.
Spanos W. V., Heidegger and criticism. Retrieving the cultural politics of destruction, Minneapolis 1993.
Strzelecki R., Etyka a czas, „Kultura i Rozwój” (2017) nr 4 (5), s. 96–102. https://doi.org/10.7366/KIR.2017.4.5.07.
Strzelecki R., Czas etyki a czas jako chrono-logia, „Kwartalnik Filozoficzny” 44 (2016) z. 2, s. 29–44.
Strzelecki R., Odpowiedzieć Byciu. Odpowiedzieć Innemu, Kraków 2014.
Szwed A., Rozum wobec chrześcijańskiego Objawienia. Kant, Hegel, Kierkegaard, Kęty 2011.
Świderski B., Kierkegaard jako powieściopisarz, „Teksty Drugie” (1994) nr 2 (26), s. 172.
Wahl J., Transcendence and the concrete: selected writings, Bronx 2016, https://doi.org/10.5422/fordham/9780823273010.001.0001.
Watts D., Kierkegaard, repetition and ethical constancy, „Philosophical Investigations” 40 (2017) no. 4, s. 414–439, https://doi.org/10.1111/phin.12169.
Żelazny M., Filozofia egzystencji u Kierkegaarda, Jaspersa i Heideggera, „Studia z Historii Filozofii” 3 (2012) nr 3, s. 219–230, https://doi.org/10.12775/szhf.2012.014.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Adriana Joanna Mickiewicz

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.