Problem ubóstwa w biblijnej koncepcji człowieka

Autor

  • Tomasz Jelonek Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/ps.1596

Słowa kluczowe:

ubóstwo, bogactwo, Księga Hioba, Księga Koheleta, Księga Tobiasz, hierarchia wartości

Abstrakt

Wszystkie przypadki braków, jakie są udziałem ludzi, określamy terminem „ubóstwa”, mówiąc bardziej szczegółowo o ubóstwie materialnym, fizycznym lub duchowym. Jednak termin „ubóstwo” ma także szersze zastosowanie i w sensie moralnym może oznaczać postawę wewnętrznej wolności względem posiadanych lub nieposiadanych dóbr materialnych, a w sensie religijnym oznacza wewnętrzne uzależnienie od Boga w odniesieniu do wszystkich potrzeb życiowych. W myśli biblijnej obserwujemy bardzo charakterystyczną zmianę poglądów na przyczynę ubóstwa i jego znaczenie. W początkowych etapach dziejów zbawienia bogactwo człowieka uważano za przejaw szczególnego błogosławieństwa Bożego, a zatem ubóstwo było oznaką braku tego błogosławieństwa, co wiązało się z karą Bożą za grzechy. Zatem człowiek ubogi to człowiek grzeszny, zasługujący na gniew Boży. Myśl ta bardzo dobitnie została wyakcentowana w niezwykłej medytacji na temat ludzkiego cierpienia i nędzy, jaką jest biblijna Księga Hioba. Księga ta jest ważnym etapem rozwoju myśli biblijnej na ten temat. Ubóstwo nie musi być wyrazem kary Bożej, a człowiek ubogi nie musi być grzesznikiem. Materialne bogactwo, a także materialne ubóstwo nie stanowią istotnej sprawy w życiu człowieka. Jego prawdziwą wartością, która liczy się wobec Boga i decyduje o osiągnięciu ostatecznego celu, jest ubóstwo duchowe, które ustanawia poprawną hierarchię wszystkich wartości. Naczelną jest Bóg, któremu należy całkowicie zaufać, a to zaufanie zawsze będzie busolą, która może tak poprowadzić człowieka wobec bogactwa lub ubóstwa, aby jedno i drugie mogło mu służyć w odpowiadaniu na skierowany ku niemu Boży plan zbawienia.

Bibliografia

Bremer J., Hiob: obrońca własnej prawości, Kraków 2002.

Chirpaz F., Księga Hioba. Poemat o nadziei, przeł. A. Merdas, Poznań 1999.

Jelonek T., Kohelet i Syrach. Dwaj mędrcy Izraela, Kraków 1992 (Biblia dla Wszystkich).

Katolicyzm A–Z, pod red. Z. Pawlaka, Poznań 1982.

Ravasi G., Hiob. Dramat Boga i człowieka, t. 1, przeł. B. Rzepka, Kraków 2004,

Ravasi G., Hiob. Dramat Boga i człowieka, t. 2 przeł. K. Stopa, Kraków 2005.

Ravasi G., Kohelet. Najbardziej oryginalna i „skandaliczna” księga Starego Testamentu, tłum. J. Skrzypnik, Kraków 2003.

Słownik teologii biblijnej, pod red. X. Léon-Dufoura, tłum. u oprac. K. Romaniuk, Poznań 1973.

Witaszek G., Myśl społeczna proroków, Lublin 1998.

Witaszek G., Prorocy Amos i Micheasz wobec niesprawiedliwości społecznej, Tuchów 1992.

Pobrania

Opublikowane

2016-01-18

Numer

Dział

Artykuły tematyczne