Kwestie bioetyczne w encyklice „Laudato si’” papieża Franciszka

Autor

  • Andrzej Muszala Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/ps.1782

Słowa kluczowe:

papież Franciszek, Laudato si’, personalizm, modele ekologiczne, antropocentryzm, biocentryzm

Abstrakt

Artykuł podejmuje refleksję nad wątkami bioetycznymi zawartymi w ostatniej encyklice papieża. W punkcie pierwszym analizuje modele filozoficzne we współczesnej bioetyce, szczególnie rozpowszechnione w ostatnich latach, takie jak: scjentyzm, utylitaryzm, model absolutnej autonomii i personalizm. W punkcie tym ukazano również ocenę tych sposobów filozofowania dokonaną przez papieża Franciszka i jego wniosek, że jedynie model personalistyczny jest adekwatny do właściwego rozwiązania kwestii ekologicznej i bioetycznej.
W punkcie drugim opisane są trzy modele ekologiczne: model antropocentryczny, biocentryczny i partnerski. Ukazana jest także refleksja Franciszka w tej kwestii: relacja człowieka do przyrody powinna mieć charakter partnerski i uwzględniać fakt odpowiedzialności człowieka przed Bogiem za działania wobec przyrody. Człowiek powinien być nie władcą tego świata, lecz sługą mającym na celu dobro stworzeń i winien szanować nadane przez Boga prawa.
W trzeciej części omówiono kazusy bioetyczne poruszone w encyklice Laudato si’. Dotyczą one początków życia człowieka (status embrionu ludzkiego, aborcja), przemocy wobec dzieci, godności osoby cierpiącej i starszej oraz bioetyki ekologicznej (zadawanie cierpień zwierzętom i żywność GMO).

Biogram autora

  • Andrzej Muszala - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Ks. Andrzej Muszala – dr hab. teologii, prof. Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, dyrektor Międzywydziałowego Instytutu Bioetyki UPJPII w Krakowie, kierownik Katedry Bioetyki Społecznej na Wydziale Nauk Społecznych. Autor książek z zakresu bioetyki i etyki medycznej. Redaktor Encyklopedii bioetyki. Redaktor działu „Etyka” w „Medycynie Praktycznej“. Współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Opieki Duchowej w Medycynie. Opiekun wspólnoty „Pustelnia” (pustelnia.pl) oraz asystent kościelny polskiej wersji czasopisma „Teresa z Lisieux”. E­‑mail: muszala@pustelnia.pl.

Bibliografia

Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate.

Benedykt XVI, Homilia podczas Mszy św. z okazji inauguracji pontyfikatu, „L’Osservatore Romano” wydanie polskie, 6/2005, s. 11–12.

Benedykt XVI, Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 2010 roku, „L’Osservatore Romano” wydanie polskie, 1/2010, s. 4.

Benedykt XVI, Przemówienie w Bundestagu, Berlin (22 września 2011), „Acta Apostolicae Sedis” 103 (2011), s. 664.

Deklaracja Love for creation. An Asian response to the ecological crisis, kolokwium pod patronatem Federacji Konferencji Episkopatów Azji (Tagatay, 31 stycznia – 5 lutego 1993), http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/encyclicals/documents/papa­‑

francesco_20150524_enciclica­‑laudato­‑si.html#_ftn94 (03.04.2016).

Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium.

Franciszek, Encyklika Laudato si’.

Guardini R., Das Ende der Neuzeit, Würzburg9 1965, wyd. polskie: Koniec czasów nowożytnych, tłum. Z. Włodek, Kraków 1969.

Jan Paweł II, Katecheza (30 stycznia 2002), „L’Osservatore Romano” wydanie polskie, 6/2002, s. 33.

Jan Paweł II, Encykilka Centesimus annus.

Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae.

Jan Paweł II, Katecheza (17 stycznia 2001), „L’Osservatore Romano” wydanie polskie, 4/2001, s. 43–44.

Jan Paweł II, Katecheza (2 sierpnia 2000), „L’Osservatore Romano” wydanie polskie 1/2001, s. 37.

Jan Paweł II, Katecheza (26 stycznia 2000), „L’Osservatore Romano” wydanie polskie, 3/2000, s. 50.

Jan Paweł II, Nauczanie papieskie, t. 3, 2 Poznań–Warszawa 1986.

Jan Paweł II, Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1990, „L’Osservatore Romano” wydanie polskie, n. 12 bis/1989, s. 21–22.

Jan Paweł II, Przemówienie do naukowców i przedstawicieli Uniwersytetu Narodów Zjednoczonych, Hiroszima (25 lutego 1981 r.), „Acta Apostolicae Sedis” 73 (1981), s. 415–428.

Jan Paweł II, Przesłanie do niepełnosprawnych, Modlitwa Anioł Pański w katedrze w Osnabrück (16 listopada 1980), „Insegnamenti” 3/2 (1980), s. 1232.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.

Konferencja Episkopatu Argentyny, Komisja ds. Duszpasterstwa Społecznego, Una tierra para todos (czerwiec 2005), http://www.uca.edu.ar/uca/common/grupo68/files/Una_tierra_para_todos.pdf (03.04.2016).

Organizacja Narodów Zjednoczonych, Karta Ziemi, 2000, http://earthcharter.org/invent/images/uploads/echarter_polish.pdf (03.04.2016).

Ricoeur P., Philosophie de la volonté. 2. Finitude et Culpabilité, Paris 2009.

Sartre J. P., Huit clos, Paris 1946.

Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes.

Pobrania

Opublikowane

2016-09-20

Podobne artykuły

1-10 z 65

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.