Godność osoby ludzkiej podstawą odpowiedzialności za ekologię w „Laudato si’” i „Fratelli tutti”

Abstrakt

Badania treści encyklik papieskich Laudato si’ i Fratelli tutti pozwalają na następujące konstatacje. Po pierwsze, Franciszek patrzy na ekologię zgodnie z hermeneutyką ciągłości, to znaczy podejmuje nauczanie Jana Pawła II na temat ekologii ludzkiej i rozwija je, pisząc o ekologii integralnej. Po drugie, Franciszek zauważa, że ekologia integralna domaga się troski o środowisko ze strony poszczególnych osób, instytucji, narodów i społeczności międzynarodowych. Po trzecie, zdaniem Franciszka, to nie sam rozwój technologiczny przyczynia się do niszczenia świata, ale brak gotowości człowieka do samoograniczenia. Konsumpcjonizm, który idzie w parze z „kulturą odrzucenia” domaga się nawrócenia. Nawrócenie to jest niezbędne zarówno w przypadku osób wierzących, jak i niewierzących. Papież adresuje swój apel do wszystkich ludzi, dlatego że są ludźmi, obywatelami stworzonego świata. Człowiek jako stworzenie Boże jest połączony z innymi stworzeniami, jednakże fakt, że jest stworzony na obraz i podobieństwo Boga, decyduje o jego wyjątkowej godności. Z niej zaś wynika odpowiedzialność za resztę stworzenia zgodnie z poleceniem „czyńcie sobie ziemię poddaną (Rdz 1, 28). Ludzka troska o stworzenie może być rozpatrywana na płaszczyznach: ekologii, ekologii ludzkiej i ekologii integralnej. Ponadto fakt zaniedbań człowieka wobec stworzenia domaga się omówienia nawrócenia ekologicznego. Człowiek powinien troszczyć się o stworzenie, ponieważ swoją naturą rozumną je przewyższa. Nawrócenie ekologiczne wpisuje się w dzieło nowej ewangelizacji w Kościele i łączy się z przekształcaniem świadomości współczesnego człowieka zgodnie z Dobrą Nowiną Jezusa Chrystusa przypominaną przez papieża Franciszka.