Żarliwy chwały Boskiej promotor – ks. Sebastian Jan Piskorski (1636–1707)
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.1786Słowa kluczowe:
ks. Sebastian Jan Piskorski, Uniwersytet Jagielloński, kolegiata św. Anny w Krakowie, kaznodzieja i autor programu ikonograficznego kolegiatyAbstrakt
W 650-letnie dzieje Akademii Krakowskiej – Uniwersytetu Jagiellońskiego wpisało się wielu wspaniałych kapłanów. Jednym z nich był ks. Sebastian Jan Piskorski (1636–1707). Artykuł przedstawia cztery pola działalności, na których zasłużył się ten wielki skawinianin. Zasłynął on jako profesor i rektor Akademii Krakowskiej, budowniczy kolegiaty św. Anny, literat (poeta, panegirysta, hagiograf, tłumacz) i kaznodzieja.Trwałą pamięć i wdzięczność u potomnych przyniosła Piskorskiemu funkcja budowniczego kolegiaty św. Anny. W jej ramach zabiegał nie tylko o fundusze, odpowiedni budulec, sprawną organizację pracy murarzy i kamieniarzy, ale także o sprowadzenie wybitnych artystów, zdolnych nadać wyjątkowy charakter powstającej świątyni. Takimi byli: znakomity sztukator i kontynuator Berniniego – Baltazar Fontana, twórca polichromii – Karol Dankwart oraz związany z dworem króla Jana III Sobieskiego malarz Jerzy Eleuter‑Siemiginowski. Również sam Piskorski był autorem szczegółowych programów ideowych i artystycznych tej świątyni. Należał też do grupy profesorów, którzy w 1689 roku zadecydowali o zmodyfikowaniu nakreślonego przez Tylmana z Gameren planu nowego kościoła, przyjmując do realizacji układ rzymskiego kościoła San Andrea della Valle.
Ksiądz Piskorski był postacią barwną, przejawiającą wieloraką aktywność, a wszystkie pola swej działalności włączył w szerzenie jeszcze większej chwały Bożej.
Bibliografia
Baczkowska W., Piskorski Sebastian Jan, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 26, z. 3, s. 559–561.
Dawni pisarze polscy od początku piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny, t. 3, Warszawa 2002, s. 261.
Kobielus S., Idea Niebiańskiej Jerozolimy w dekoracji monumentalnej kościoła św. Anny w Krakowie, „Rocznik Krakowski” 53 (1987), s. 63–64.
Kozak A., Związki literacko‑obrazowe w utworze S. Piskorskiego „Flores vitae B. Salomeae”, [w:] Słowo i obraz, pod red. A. Morawińskiej, Warszawa 1982, s. 115–128.
Kracik J., Wspaniałe Bogu wystawione dzieło. Jak w Krakowie kościół świętej Anny budowano, Kraków 2003.
Kurzej M., Ksiądz Sebastian Piskorski a sztuka i historia, [w:] Sztuka po Trydencie, red. K. Kuczman, A. Witko, Kraków 2014, s. 415–428.
Leclercq J., La figura della donna nel medioevo, Milano 1994.
Mossakowski S., Charakterystyka i geneza formy architektonicznej kościoła Św. Anny w Krakowie, „Rocznik Krakowski” 37 (1965), s. 37–62.
Natoński B., Piskorski Sebastian Jan, [w:] Słownik polskich teologów katolickich, red. H. E. Wyczawski OFM, t. 3, Warszawa 1982, s. 373–376.
Panuś K., Od świątyni z kamienia do świątyni duchowej. „Kazanie na dedykacyją kościoła świętej Anny” ks. Sebastiana Piskorskiego, [w:] Kartka z kalendarza dziejów uniwersyteckiej kolegiaty św. Anny w Krakowie – 310 rocznica konsekracji kolegiaty, red. T. Panuś, Kraków 2014, s. 53–65.
Pelc J., Słowo i obraz – na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Kraków 2002.
Pruszcz P. H., Klejnoty stołecznego miasta Krakowa albo kościoły i co w nich jest widzenia godnego i znacznego przez… krótko opisane, wydanie K. J. Turowskiego, Kraków 1861.
Zawadzki M., Staropolski konterfekt świętego Jana z Kęt, Kraków 2002.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
