Eschatology in Theory and in Practice. An Attempt to Present the Issue Based on Selected Texts of Fr. Jan Berthier MS
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.4064Keywords:
eschatology, ars moriendi, Fr. John Berthier MSAbstract
The article is an attempt to present two texts by Fr. Jan Berthier MS – Founder of the Missionaries of the Holy Family: a treaty on the last things and a practical method of accompanying the dying. The aim of this article is not to critically analyze Berthier’s eschatology, but to demonstrate on its example the necessity of combining academic lecture of eschatology (theory) with pastoral care (practice). The presentation leads to three conclusions: 1) the continuing need for presence of eschatology in the teaching and practice of the Church; 2) the need to update the understanding of its content and method of its communication; 3) the importance of coherence of eschatological theory and practice.
References
Ancona G., Escatologia cristiana, Brescia 2003 (Nuovo Corso di Teologia Sistematica, 13).
Barnhoorn H.J., Ks. Jan Berthier. Założyciel Misjonarzy Św. Rodziny 1840–1908, tłum. Z. Kruża, Katowice 1973.
Bajorski A., „Metoda asystowania umierającym” Księdza Jana Berthier jako model metody ogłaszania Królestwa Bożego, w: „Cor unum et anima una”. Księga Jubileuszowa ku czci księdza Jana Berthier Założyciela Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny z okazji 100-lecia jego śmierci, red. A.J. Sobczyk, Pelplin 2009, s. 95–101.
Bajorski A., Pisarstwo Księdza Jana Berthier ze szczególnym uwzględnieniem „Kult i naśladowanie Świętej Rodziny”, w: „Cor unum et anima una”. Księga Jubileuszowa ku czci księdza Jana Berthier Założyciela Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny z okazji 100-lecia jego śmierci, red. A.J. Sobczyk, Pelplin 2009, s. 102–115.
Benedykt XVI, Ostatnie rozmowy, rozmawia P. Seewald, tłum. J. Jurczyński, Kraków 2016.
Berthier J., Abrégé de Théologie Dogmatique et Morale. Avec les Notions les plus Importantes de Droit Canon, de Liturgie, de Pastorale, de Théologie mystique et de philosophie chrétienne, Lyon–Paris 19274.
Berthier J., Compendium Theologiae Dogmaticae et Moralis. Una cum Praecipuis Notionibus Theologiae Canonicae, Liturgicae. Pastoralis et Mysticae, ac Philosophiae Christianae, La Salette–Parisiis 18984.
Berthier J., Kult i naśladowanie Świętej Rodziny, tłum. A. Bocian, Pelplin 2019.
Berthier J., Méthode pour assister les mourants, La Salette 1898.
Berthier J., Méthode pour assister les mourants, Abbaye St Antoine (Isère), br.
Berthier J., Metoda asystowania umierającym, tłum. W. Biedrzycki, Górka Klasztorna 2015 (Berthierana, 5).
Berthier J., Le Sacerdoce. Son Excellence, Ses Obligations, Ses Droits, Ses Privilèges, Paris 1898.
Berthier J., Sommario di Teologia Dogmatica e Morale. Colle Nozioni più Importanti di Diritto Canonico, di Liturgia, di Teologia Mistica e di Filosofia Cristiana, Torino 1933.
Biedrzycki W., Przy łożu śmierci. „Metoda towarzyszenia umierającym” ks. Jana Berthiera, w: Śmierć i wiara w życie pośmiertne w świetle nauk przyrodniczych i humanistycznych, red. M. Machinek, Olsztyn 2003, s. 257–267 (Biblioteka Wydziału Teologii, 17).
Bordoni M., Ciola N., Gesù nostra speranza. Saggio di escatologia in prospettiva trinitaria, Bologna 20002 (Corso di teologia sistematica, 10).
Bóg i świat: wiara i życie w dzisiejszych czasach, z kardynałem Josephem Ratzingerem (Benedyktem XVI) rozmawia Peter Seewald, przekł. G. Sowinski, Kraków 2005.
„Cor unum et anima una”. Księga Jubileuszowa ku czci księdza Jana Berthier Założyciela Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny z okazji 100-lecia jego śmierci, red. A.J. Sobczyk, Pelplin 2009.
Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Edizione bilingue sulla 40a edizione, a cura di H. Denzinger, P. Hünermann, Bologna 2009.
Färber E., Towarzyszyć umierającym. Pastoralne wskazówki duszpasterza Jana Berthiera MS (1840–1908) oraz ich dalszy rozwój w regułach zakonnych Misjonarzy Świętej Rodziny, „Nadzieja i Życie” 2 (2017) s. 14–17; 3 (2017) s. 4–7.
Jost E., Jean Berthier (1840–1908). Missionar von La Salette und Gründer der MSF,
w: „…Zu denen in der Ferne gehen…”. Missionare von der Heiligen Familie (1895–1995), Hrsg. von F. Jürgensmeier, Mainz 1995, s. 83–110.
Jost E., Ksiądz Jan Berthier. Założyciel Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny. Positio, t. 1: Exposé o cnotach (Informatio), t. 2: Summarium, tłum. J. Drążkiewicz, M. Ferenc, Pelplin 2007.
Krupa P., Osoba i życie ks. Jana Berthier, w: „Cor unum et anima una”. Księga Jubileuszowa ku czci księdza Jana Berthier Założyciela Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny z okazji 100-lecia jego śmierci, red. A.J. Sobczyk, Pelplin 2009, s. 267–274.
Kulik B., Czy wystarczy być dobrym człowiekiem, żeby dostać się do nieba? Przyczynek do eschatologii praktycznej, „Teologia Praktyczna” 20 (2019), s. 53–68, doi:10.14746/tp.2019.20.04.
Lohfink G., Am Ende das Nichts? Über Auferstehung und Ewiges Leben, Freiburg–Basel–Wien 2018.
Machinek M., Towarzyszyć w ostatniej drodze. „Metoda asystowania umierającym” ks. Jana Berthier a współczesna troska o umierających, w: „Cor unum et anima una”. Księga Jubileuszowa ku czci księdza Jana Berthier Założyciela Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny z okazji 100-lecia jego śmierci, red. A.J. Sobczyk, Pelplin 2009, s. 79–94.
Napiórkowski A., Teologie XX i XXI wieku, Kraków 2016.
Nitrola A., Trattato di escatologia, vol. 1: Spunti per un pensare escatologico, Cinisello Balsamo (Milano) 2001.
O’Collins G., Farrugia E.G., Dizionario Sintetico di Teologia, Città del Vaticano 1995.
Pozzo G., La manualistica, w: Storia della teologia, a cura di R. Fisichella, vol. 3: Da Vitus Pichler a Henri de Lubac, Roma–Bologna 1996, s. 309–334.
Prefazione, w: J. Berthier, Sommario di Teologia Dogmatica e Morale. Colle Nozioni più Importanti di Diritto Canonico, di Liturgia, di Teologia Mistica e di Filosofia Cristiana, Torino 1933, s. 9–10.
Rampolla M., Lettera di S. Eminenza il Card. Rampolla, w: J. Berthier, Sommario di Teologia Dogmatica e Morale. Colle Nozioni più Importanti di Diritto Canonico, di Liturgia, di Teologia Mistica e di Filosofia Cristiana, Torino 1933, s. 4.
Ratzinger J., Dogma e predicazione, Brescia 20052 (Biblioteca di Teologia Contemporanea, 19).
Ratzinger J., Eschatologia i utopia, „Communio” 38 (2018) nr 3–4, s. 5–25.
Ratzinger J., Eschatologia – śmierć i życie wieczne, w: Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei, red. K. Góźdź, M. Górecka, Lublin 2014, s. 25–257 (Opera Omnia, 10).
Ratzinger J., O teologii śmierci, w: Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei, red. K. Góźdź, M. Górecka, Lublin 2014, s. 276–288 (Opera Omnia, 10).
Rogowski R.E., Tendencje współczesnej eschatologii, „Ateneum Kapłańskie” 98 (1982) z. 1 (438), s. 16–32.
Salij J., Horyzonty ostateczne, Poznań 2015.
Skowronek A., Eschatologiczny wymiar teologii a eschatologia, „Ateneum Kapłańskie” 98 (1982) z. 1 (438), s. 5–15.
Sobczyk A.J., Ksiądz Jan Berthier jako pisarz, w: „Cor unum et anima una”. Księga Jubileuszowa ku czci księdza Jana Berthier Założyciela Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny z okazji 100-lecia jego śmierci, red. A.J. Sobczyk, Pelplin 2009, s. 317–329.
Sobczyk A.J., Krupa P.J., W kręgu duchowości świętorodzinnej, Pelplin 2007.
Światłość świata. Papież, Kościół i znaki czasu, Benedykt XVI w rozmowie z P. Seewaldem, przekł. P. Napiwodzki, Kraków 2011.
Waleszczuk Z., O znaczeniu „ars moriendi”, „Życie Konsekrowane” (2019) nr 6 (140), s. 19–27.
Włodarski M., Trzy traktaty o sztuce umierania, Kraków 2015.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions, and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
