Liturgia sercem pisana! Ks. prof. dr hab. Jan Józef Janicki i jego Mistrzowie

Abstrakt

Skoro „liturgia jest źródłem i szczytem życia Kościoła” (KL 10), jak naucza nas Sobór Watykański II, to z niej wszystko wypływa i do niej wszystko zdąża. O takim właśnie rozumieniu tej „cząstki” życia Kościoła niezwykle przekonany jest Jubilat, który dla piękna tej szaty Kościoła, jaką jest liturgia, poświęcił swoje naukowe i życiowe dociekania, dlatego można powiedzieć o nim, że liturgię sercem pisał! Kierunki badań naukowych Księdza Profesora Jana Józefa Janickiego koncentrują się wokół następujących zagadnień: teologii liturgii (podstawowe rzeczywistości liturgiczne, teologia tekstów euchologijnych nowych ksiąg liturgicznych Kościoła, misterium paschalne i jego uobecnienie w Eucharystii i w roku liturgicznym); historii liturgii (wpływy kultury hebrajskiej, helleńskiej i rzymskiej na liturgię chrześcijańską, liturgia pierwszych wieków Kościoła, dzieje ksiąg liturgicznych); historii lat świętych – jubileuszowych (historia ruchu liturgicznego, historia kongresów eucharystycznych, rola świętych w życiu Kościoła w świetle formularzy mszalnych); duszpasterstwa liturgicznego (liturgia wypełnianiem posługi uświęcania we wspólnocie Kościoła, posługa zakrystiana, liturgia w Ziemi Świętej). Wydaje się, że całkowitą drogę „pisania sercem liturgii” zaszczepił mu jeden z najważniejszych teologów i historyków liturgii po Vaticanum II, a był nim benedyktyński mnich z opactwa Maria Laach o prof. Burkhard Neunheuser. Ten wyjątkowy człowiek, profesor Pontificio Istituto Liturgico w Rzymie, stał się mentorem i wskazującym kierunek dla rozwoju naukowego naszego Jubilata.
Kluczowe dla nauczania o soborowej liturgii przez o. Neunheusera było zwrócenie uwagi na misterium paschalne, które jest centrum roku liturgicznego i każdej czynności Kościoła. To bowiem Męka, Śmierć i Zmartwychwstanie oraz Wniebowstąpienie Chrystusa, przez które właśnie dokonują się najważniejsze „cuda”, a są to uwielbienie Boga i odkupienie człowieka (zob. KL 5, 6). To jest wydarzenie centralne w historii zbawienia. Skoro Boży plan zbawienia urzeczywistnia się w Chrystusie, to w centrum chrześcijaństwa znajduje się Pascha, czyli ofiara. Kościół bierze aktywny udział w Jego ofierze, Jego ofiarę czyni swoją ofiarą i przez niego zostaje podniesiony z tego świata do Boga oraz uwielbiony. To zaś uczestnictwo w ofierze jest dziełem łaski, potrzebna jest więc wiara, a dokonuje się to w misterium kultu. Wszystko to, czemu służyli przez całą historię odnowy liturgii wielcy jej piewcy tej miary co dom Prosper Gueranger, Pius Parch, Odo Casel, Romano Guardini i inni, a także Burkhard Neunheuser, było niezwykle ważne dla tego, aby misterium paschalne wkorzenić w życie człowieka. I dlatego wydaje się, że tu znajduje się owa nić, która łączy tych wielkich i wspaniałych liturgistów z naszym Jubilatem, który głosi z dużym powodzeniem misterium paschalne.