„I address my song to the king” (Ps 45:2). The category of musical beauty in the liturgical celebration

Authors

  • Wiesław Hudek Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach

DOI:

https://doi.org/10.15633/pms.1514

Keywords:

beauty, liturgical celebration, Gregorian chant, organ music, vocal-and-instrumental music

Abstract

The beauty of music at the service of the liturgical celebration. Derived from the biblical evidence (cf. Ps 45) and theology (cf. J. Ratzinger / Benedict XVI), the beauty of liturgical music leads to an encounter with God, who is the most perfect Beauty. Three types of liturgical music: vocal, instrumental and choral, offer countless opportunities to reach the Beauty. They create not only a richness of touching the Mystery, but direct, intuitive encounter with God. Among the various genres of music associated with the liturgy of the Church the ones that are especially worth noting are those recorded in the traditions and laws: Gregorian chant, Palestrina’s polyphony, Church song, organ music and choral music with its wide range of performing arrangements (soloists, choir, and orchestra). All of these, confirmed by the history of music, and recorded in the documents of the Church, are demanding reliable and aesthetic updates in relation to the knowledge of “the spirit of the liturgy” (cf. Joseph Ratzinger). This requirement calls for a series of actions of formation (on the musical, liturgical and spiritual level). The proposals placed in the article (responsorial psalm, choral music for worship and organ music at the end) are examples of how specifically the beauty called for by the documents, written in the liturgical texts – is to be incarnated into the time and space of the liturgical celebration.

Author Biography

  • Wiesław Hudek, Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach
    Ur. 1969 w Wodzisławiu Śląskim, święcenia kapłańskie przyjął w 1994 roku w Katowicach. Doktor teologii, muzykolog, poeta, liturgista, organizator życia kulturalnego, rzecznik prasowy Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych, asystent kościelny Polskiej Federacji Pueri Cantores, przewodniczący Archidiecezjalnej Komisji Muzyki Sakralnej, duszpasterz organistów I środowisk twórczych archidiecezji katowickiej, konsultor komisji duszpasterstwa liturgicznego II Synodu Archidiecezji Katowickiej, dyrektor artystyczny żorskich festiwali (Pieśni Pokutnej i Pasyjnej oraz Twórczości Religijnej Fide et Amore), przewodniczący jury Festiwalu Kolęda w Puławach, założyciel grupy modlitewnej Apostolstwo Zdrowia i Stowarzyszenia Ecce Homo, doradca duchowy Equipes Notre-Dame, felietonista Radia Katowice, współpracownik Radia eM, autor 15 książek (w tym 6 tomów poezji), artykułów naukowych i popularyzujących kulturę muzyczną, tekstów pieśni (m.in. ku czci NMP Rzeszowskiej, św. Jadwigi królowej, św. Jana Pawła II) i oratoriów, nauczyciel szkół muzycznych (PSM w Katowicach i Rybniku) oraz wykładowca akademicki (Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach), przyjaciel szkół w Żorach i Pawłowicach Śląskich, laureat nagrody Phoenix Sariensis’ 2013. Mieszka i duszpasterzuje w parafii św. Brata Alberta w Żorach-Kleszczówce.

References

Augustyn, św., Wyznania, tłum. T. Kubiak, Kraków 1994.

Dąbek S., Twórczość mszalna kompozytorów polskich XX wieku (1900–1995), Warszawa 1996.

Dąbek S., Wokół problematyki pojęciowej oraz pewnych idei, w kontekście dziejów wielogłosowej muzyki w Polsce (do Vaticanum II), [w:] „Thesaursus Musicae Sacrae summa cura servetur et foveatur”. Historia i współczesność muzyki liturgicznej w Polsce 100 lat od wydania Motu proprio papieża Piusa X, red. S. Dąbek, I. Pawlak, Lublin 2004, s. 106–117.

Dąbek S., Współczesna muzyka religijna. Uwarunkowania i aspekt duchowy, „Ethos” 73–74 (2006), s. 76–86.

Delimat W., Kształcenie muzyków kościelnych w Polsce i jego wpływ na repertuar muzyki sakralnej, [w:] Muzyka w służbie liturgii, red. R. Tyrała, Kraków 2005, s. 97–106.

Dunikowska B. F., Akt twórczy organisty w ramach liturgii Kościoła rzymskokatolickiego w kontekście wartości, [w:] Wartości w muzyce, t. 4, Muzyka w środowisku społecznym, red. J. Uchyła-Zroski, Katowice 2012, s. 205–218.

Gładysz J. M., Muzyka instrumentalna w tradycji sanktuarium w Tuchowie, „Biuletyn Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych” 5 (2010), s. 61–65.

Hudek W., Muzyka instrumentalna w tradycji sanktuarium w Piekarach Śląskich, „Biuletyn Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych” 5 (2010), s. 49–60.

Hudek W., Organista i jego posługa – refleksje liturgiczno-muzyczne, [w:] W. Hudek, Słowa dźwiękiem malowane, Lublin 2005, s. 55–62.

Hudek W., Zasady doboru śpiewów mszalnych, [w:] Sacrum i profanum w muzyce wokalnej i instrumentalnej, red. M. Pietrzykowska, G. Rubin, Bydgoszcz 2010, s. 172–188.

Hudek W., Źródła, Katowice 2012, s. 29.

Jan Paweł II, List „Mosso dal vivo desiderio” ogłoszony w setną rocznicę Motu proprio „Tra le Sollecitudini” o muzyce sakralnej, „Ethos” 73–74 (2006).

Janicka-Słysz M., Pärt Arvo, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM, t. 7, N-Pa, red. E. Dziębowska, Kraków 2002, s. 351–353.

Jasiński T., Jana Pawła II myśl o sztuce i dwanaście muzycznych kontrapunktów, Lublin 2006.

Księga psalmów, tłumaczył z hebrajskiego C. Miłosz, Paryż 1981.

Liturgia Godzin, t. 2, Poznań 1984.

Liturgia Godzin, t. 3, Poznań 1987.

Malik E., Udział orkiestry dętej w liturgii na przykładzie działalności młodzieżowej orkiestry dętej „Camerata” z parafii św. Rocha w Starych Budkowicach, „Biuletyn Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych” 5 (2010), s. 31–40.

Marini P., Liturgia i piękno. Nobilis pulchritudo, tłum. W. Dzierża, Pelplin 2007.

Pasierb J. S., Słowo Boże między ludźmi, Katowice 2010, s. 175.

Pawlak I., Muzyka instrumentalna w świetle dokumentów Kościoła, „Biuletyn Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych” 5 (2010), s. 17–25.

Pawlak I., Muzyka liturgiczna po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła, Lublin 2001.

Pietrzykowska M., Sakralna twórczość wokalno-instrumentalna Arvo Pärta, [w:] Sacrum i profanum w muzyce wokalnej i instrumentalnej, red. M. Pietrzykowska, G. Rubin, Bydgoszcz 2010, s. 190–199.

Piekarz G., Organista – zawód czy powołanie?, [w:] Cantate Domino Canticum novum.

Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Kazimierzowi Pasionkowi, red. S. Garnczarski, Tarnów 2004, s. 293–307.

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, opracował Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Towarzystwa Świętego Pawła, Częstochowa 2009.

Pociej B., Sacrum w muzyce dzisiaj – problem estetyki, Lublin 1982.

Pociej B., Stadia muzycznej duchowości. Trzy wykłady, Katowice 2009.

Psałterz Dawidów w przekładzie Jana Kochanowskiego, red. B. Banaszek, Sandomierz 2000, s. 90.

Rakowski T., Muzyka instrumentalna w tradycji katedry pelplińskiej, „Biuletyn Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych” 5 (2010), s. 44–48.

Ratzinger J., Nowa pieśń dla Pana. Wiara w Chrystusa a liturgia dzisiaj, Kraków 1999.

Reginek A., Miejsce i znaczenie kościelnych zespołów śpiewaczych w liturgii po Soborze Watykańskim II, [w:] Muzyka liturgiczna w Kościele Katowickim 1925–2005, red. W. Hudek, Katowice 2005, s. 45–52.

Sobór Watykański II, Konstytucja o Świętej Liturgii, [w:] A. Filaber, Prawodawstwo muzyki kościelnej, Warszawa 2008, s. 37–42.

Szymik J., Theologia benedicta, t. 1, Katowice 2010.

Światłość świata: Papież, Kościół i znaki czasu. Benedykt XVI w rozmowie z Peterem Seewaldem, przekł. P. Napiwodzki, Kraków 2011, s. 183.

Waloszek J., Teologia muzyki. Współczesna myśl teologiczna o muzyce, Opole 1997.

Wit Z., Zaangażowanie świeckich w posługi muzyczne w liturgii, [w:] Muzyka liturgiczna w Kościele Katowickim 1925–2005, red. W. Hudek, Katowice 2005, s. 27–43.

Zając A., Teologiczne aspekty uczestnictwa chóru w liturgii, „Liturgia Sacra” 7 (2001) 1 (17), s. 95–108.

Downloads

Published

2014-10-31

Issue

Vol. 12 (2014)

Section

Artykuły i rozprawy

License

The author declares that he/she owns the copyrights to the work and that they are not limited in the scope covered by this declaration, and that the work is an original work and does not violate the copyrights of others.

The author permits the Pontifical University of John Paul II in Cracow to use the work free of charge, non-exclusively and indefinitely, that is:

  • to record and reproduce: produce copies of the work by printing, reprography, magnetic recording and recording with the digital technique;
  • to circulate the original or copies on which the work has been recorded (to introduce into circulation, lend or hire of the original or copies, public exhibition, display as well as make the work available to the public in such a manner that everyone can have access to it in a place and at a time of their choice);
  • to include the paper in a collective work;
  • to grant the Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Poland sublicense by Pontifical University of John Paul II in Cracow

The Pontifical University of John Paul II in Cracow makes the work available on the University's Periodicals Platform owned by the University under the Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska licence. This entitles all interested parties to use the work under the following conditions:

  • the author and title of the work will be presented,
  • the place of publication (the title of the magazine and the URL of the original work published)will be indicated,
  • the work will be distributed in a non-commercial manner,
  • no derivative works will be created.