Krakowska szkoła antropologiczna w kręgu fenomenologii. Zarys wybranych koncepcji
DOI:
https://doi.org/10.15633/tst.41104Słowa kluczowe:
krakowska szkoła antropologiczna, antropologia, fenomenologia, Roman Ingarden, Karol Wojtyła, Władysław Stróżewski, Józef TischnerAbstrakt
Fenomenologia była i jest ważnym nurtem w historii filozofii. Chociaż nie jest tworem jednolitym, lecz zróżnicowanym i bogatym, istnieje coś, co łączy fenomenologów: jest to pragnienie, by powrócić do samych rzeczy i opisywać je tak, jak one jawią się naszej świadomości. Jedną z rzeczy jawiącą się naszej świadomości jest człowiek. W polskim środowisku filozoficznym odnajdujemy licznych filozofów zajmujących się naturą i kondycją człowieka. Niektórzy pochodzą ze środowiska krakowskiego, a ich szeroka i bogata twórczość pozwala mówić o istnieniu krakowskiej szkoły antropologicznej. Niniejszy artykuł prezentuje filozoficzną sylwetkę kilku zaliczanych do tej szkoły fenomenologów. Należą do nich: Roman Ingarden, Karol Wojtyła, Władysław Stróżewski i Józef Tischner.
Bibliografia
Burgos J. M., Personalizm. Autorzy i tematy nowej filozofii, tłum. K. Koprowski, Warszawa 2010.
Buttiglione R., Myśl Karola Wojtyły, tłum. J. Merecki, Lublin 1996.
Frossard A., Nie lękajcie się! Rozmowy z Janem Pawłem II, Kraków 1983.
Galarowicz J., Antropodramatyka. Krakowska szkoła antropologiczna, Kraków 2021.
Galarowicz J., Ks. Józef Tischner, Kraków 2013.
Galarowicz J., Personalizm Józefa Tischnera, „Pietas et Studium” 2 (2009), s. 91–94.
Heller M., Ks. Józef Tischner — mistrz i filozof (1931–2000), „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 26 (2000), s. 3–4.
Ingarden R., Książeczka o człowieku, Kraków 1973.
Ingarden R., Spór o istnienie świata, Warszawa 1961.
Ingarden R., Wykłady z etyki, Warszawa 1989.
Ingarden R., Z badań nad filozofią współczesną, Warszawa 1963.
Krakowska szkoła antropologiczna, red. J. Kupczak, J. Majka, Kraków 2009.
Majewska Z., Książeczka o Ingardenie. Szkic biograficzny, Lublin 1995.
Merecki J., Źródła filozofii Karola Wojtyły, „Ethos” (2006) nr 4, s. 76–92.
Miłość i nicość. Z Władysławem Stróżewskim rozmawia Anna Kostrzewska-Bednarkiewicz, Warszawa 2017.
Mizińska J., Filozofia bez granic, w: Spór o Ingardena. W setną rocznicę urodzin, red. J. Dębowski, Lublin 1994.
Polska filozofia powojenna, red. W. Mackiewicz, Warszawa 2001.
Rozmowy o filozofii, red. A. Zieliński i in., Lublin 1996.
Stróżewski W., Logos, wartość, miłość, Kraków 2013.
Stróżewski W., O wielkości. Szkice z filozofii człowieka, Kraków 2002.
Stróżewski W., W kręgu wartości, Kraków 1992.
Tatarkiewicz W., Roman Ingarden, w: Fenomenologia Romana Ingardena, wydanie specjalne „Studiów Filozoficznych”, Warszawa 1972, s. 55–57.
Tischner J., Bezdroża spotkań, „Analecta Cracoviensa” 12 (1980), s. 137–172.
Tischner J., Etyka wartości i nadziei, w: D. von Hildebrand, J. Tischner, J. Paściak, J. A. Kłoczowski, Wobec wartości, Poznań 1982, s. 9–132.
Tischner J., Myślenie w żywiole piękna, wybór i opracowanie W. Bonowicz, Kraków 2004.
Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 1982.
Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 1998.
Tischner J., Studia z filozofii świadomości, Kraków 2006.
Tischner J., Świat ludzkiej nadziei, Kraków 1975.
Tischner J., Wokół sprawy wiary i rozumu, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 26 (2000), s. 37–45.
Wojtyła K., Aby Chrystus się nami posługiwał, Kraków 1979.
Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Lubin 2001.
Wojtyła K., „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, Lublin 1994.
Wojtyła K., Problem doświadczenia w etyce, w: Karol Wojtyła. Filozof i papież — wybór tekstów, Warszawa 2009.
Wojtyła K., Znak sprzeciwu, Warszawa 2007.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Tomasz Maziarka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).