Linguistic means of the impact on addressees in sermons of Tomash Mlodzianovskyi
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.09408Słowa kluczowe:
kazanie, barok, oddziaływanie językowe, taktyka komunikacyjna, historia języka polskiegoAbstrakt
The means of the linguistic impact on addressees in sermons of Polish preacher of baroque epoch T. Mlodzianovskyi were studied in the paper. The analyzed texts of T. Mlodzianovskyi’s sermons prove that the author has used various linguistic tactics to produce an impact on addressees, to convince them in the contents of his preachers. T. Mlodzianovskyi applied linguistic resource skillfully, mastered communicative linguistic tactics and techniques of their realization. He used communicative tactics of the solidarization with addresses, the tactics of the reference to the authority and applied them along with expressive linguistic means. The analyzed material is an empiric basis for the studying of the Polish language.
Bibliografia
I. Sources
Wybór kazań ks. Tomasza Młodzianowskiego S.J. z przedmową profesora Stanisława Windakiewicza, 1: Kazania niedzielne, A. Syski (red.), Warszawa 1935.
Wybór kazań ks. Tomasza Młodzianowskiego S.J., 2: Kazania świąteczne, pasyjne i roratnie, A. Syski (red.), Warszawa 1935.
II. Literature
Bizior R., Kazanie jako wspólnototwórczy gatunek wypowiedzi w drugiej połowie XIX wieku, Częstochowa 2018.
Brzozowski M., Kulturowe i historyczne uwarunkowania kaznodziejstwa Tomasza Młodzianowskiego, Lublin 1988.
Сhruszczewski P. Aspekty dyskursu religijnego [in:] Język trzeciego tysiąclecia, G. Szpila (red.), Kraków 2000, 81–94.
Grzesiak-Witek D., Sposoby argumentacji prawd wiary w „Kazaniach na niedziele i święta całego roku” Piotra Skargi [in:] Język religii. Konstrukcje i dekonstrukcie, L. Rożek (red.), Częstochowa 2006, 327–345.
Grzesiak-Witek D., Strategie komunikacyjne w „Kazaniach na niedziele i święta całego roku” Piotra Skargi, Stalowa Wola 2008.
Hnizdechko O.M., Avtoryzatsiia naukovoho dyskursu: komunikatyvno-prahmatychnyi aspekt (na materiali anhlomovnykh statei suchasnykh yevropeiskykh ta amerykanskykh linhvistiv): avtoref. dys. … kand. filol. nauk: 10.02.04, Kyiv 2005.
Kępka I., Językowe środki perswazji w polskich kazaniach katolickich od oświecenia do czasów współczesnych: na wybranych przykładach, „Język–Szkoła–Religia”, 4 (2009), 152–161.
Lukianchuk S.V., Epitet u konfesiinomu styli suchasnoi ukrainskoi movy (funktsionalno-semantychnyi aspekt): avtoref. dys. … kand. filol. nauk: 10.02.01, Kyiv 2008.
Łukarska B., Sposoby wartościowania czynów dobrych i złych w wybranych testach moralistyki polskiej XVII i XVIII wieku [in:] Zjawisko nobilitacji i deprecjacji w języku. Komunikacja, R. Bizior, D. Suska (red.), Częstochowa 2012, 289–305.
Makuchowska M., Polski dyskurs religijny – tradycja i zmiana [in:] Język polski w europejskiej przestrzeni kulturowo-komunikacyjnej, S. Gajda (red.), Opole 2008, 283–374.
Nalyvaiko D.S., Baroko [in:] Entsyklopediia istorii Ukrainy, 1, V.A. Smolii (red.), Kyiv 2003, 192–194.
Pawlak W., Koncept w polskich kazaniach barokowych, Lublin 2005.
Radziievska T.V., Tekst yak zasib komunikatsii, M.M. Peshchak (red.), Kyiv 1993.
Shkitska I.Yu., Taktyka solidaryzatsii manipuliatyvnoi stratehii pozytyvu, „Mova i kultura”, 13 (2010), VII (143), 40–47.
Skwara M., O dowodzeniu retorycznym w polskich drukowanych oracjach pogrzebowych XVII wieku, Szczecin 1999.
Sławiński H., Homiletyka współczesna o języku kazań i homilii [in:] Język homilii i kazań, W. Przyczyna, K. Skowronek (red.), Tarnów 2020, 41–61.
Sokołowska T., Kultura mówienia i nauka o języku w XVII wiecznych „Kazaniach i homiliach” Tomasza Młodzianowskiego, „Prace Filologiczne”, 35 (1991), 209–216.
Spivak V., Zhyttievyi uspikh u barokovomu dyskursi, „Naukovyi visnyk Sivershchyny. Seriia: Osvita. Sotsialni ta povedinkovi nauky”, 2 (2019), 3, 165–175.
Szczukowski I., „Ćwiczcie się nabożeństwie”. Ignacjański modus vivendi w kazaniach Tomasza Młodzianowskiego [in:] Wzorce osobowe w dawnej literaturze i kulturze polskiej, B.M. Puchalska-Dąbrowska, E.A. Jurkowska (red.), Białystok 2018, 241–254.
Szczukowski I., Kobieta w kazaniach Tomasza Młodzianowskiego. Biblijne konteksty i inspiracje, „Literaturoznawstwo”, 10 (2016), 11–21.
Wojtak M., Polimorficzność stylu religijnego we współczesnej polszczyźnie [in:] Język religijny dawniej i dziś, 5, P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka (red.), Poznań 2009, 115–126.
Wojtak M., Styl religijny we współczesnej polszczyźnie, „Stil”, 5 (2006), 139–146.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
