Between the defence of freedom and the road to revolution. The teacher's strike of 1937

Authors

  • Michał Wenklar Jesuit University Ignatianum Krakow Institute of National Remembrance

DOI:

https://doi.org/10.15633/fhc.2244

Keywords:

ZNP, Polish Teachers' Union, Wanda Wasilewska, Paweł Musioł, Płomyk, the People's Front, KPP, Polish Communist Party

Abstract

In March 1936, a Soviet edition of the youth periodical „Płomyk" was pub- lished. Some papers of that time denounced it as a part of the Soviet prop­aganda. To defend their good name, the publishers of the periodical sued one of such newspapers, but they lost the case. A year and a half later, in September 1937, the government suspended the Executive Board of Polish Teachers' Union (ZNP) and appointed an administrator. One of the charg­es, along with financial inaccuracies, was that the organization harboured pro-communist political sympathies.

In response to the government's actions, some of the members of the Executive Board organized a sit-in, soon followed by teachers and many trade unions as well political organizations. The strike proved successful. First, the government pulled out on the previous appointment and assigned a new administrator. Subsequently, the Polish Teacher's Union convention appointed a new Executive Board, composed of key pre-strike activists.

For activists closely connected with the ZNP, government's activities constituted an attempt to curb trade union liberties, and the industrial ac- tion was merely an act of defence of freedom and civil liberties. However, one can find traces of the Polish Communist Party's direct contacts with strike initiators can and their aspirations, at least in the case of certain ac- tivists such as Wanda Wasilewska and Janina Broniewska, to escalate the conflict and call a general strike.

References

J. Broniewska, Tamten brzeg mych lat, Warszawa 1979.

A. J. Cieślikowa, Wielki skandal polityczny „Płomyka", „Zeszyty Prasoznawcze" 2004 nr 1—2, s. 177—178.

I. Desperak, Strajk przeciwko złej zmianie, http://krytykapolityczna.pl/ kultura/historia/strajk-przeciwko-zlej-zmianie/ (26.06.2017).

H. Glass, Wpływy Kominternu wśród nauczycieli. Materiały oświetlające cele i taktykę komunistów w Związku Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1938.

A. Glimos-Nadgórska, Lewicowy charakter działań podejmowanych przez ZNP w walce o oblicze ideowe szkolnictwa powszechnego w międzywojennym województwie śląskim, w: Polska lewica wXX wieku. Historia — ludzie — idee, red. T. Ślęzak, M. Śliwa, Kraków 2004, s. 112—118.

B. Grześ, Obrona niezależności Związku Nauczycielstwa Polskiego (65. rocznica zawieszenia działalności ZNP), „Przegląd Historyczno- -Oświatowy" 2003 nr 1—2, s. 21—35.

E. Jamrozik, Na bezdrożach. O nielegalnej działalności Związku Nauczycielstwa Polskiego, Poznań 1937.

L. Jarosz, Musioł Paweł, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 22, Wrocław 1977. J. Kwapiński, Moje wspomnienia 1904—1939, Paryż 1965.

S. W. Maciszewski, Kartka z dziejów kryzysu w ZNP (1937—1938), „Rozprawy z Dziejów Oświaty XLI" (2002), s. 243 — 253.

I. Michalska, Czasopisma Związku Nauczycielstwa Polskiego dla dzieci w okresie Drugiej Rzeczypospolitej, Łódź 1994.

A. Notkowski, Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej 1918—1939. Przegląd wydawnictw warszawskich, cz. 1, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej" 1988 nr 27/3, s. 5-49.

Oni tworzyli obraz Górnego Śląska wXX wieku, red. A. Kubica, J. Mokrosz, Katowice-Rybnik 2017.

A. Paczkowski, Prasa polska w latach 1918—1939, Warszawa 1980.

Polsko-radzieckie stosunki kulturalne 1918—1939. Dokumenty i materiały, red. W. Balcerak, Warszawa 1977.

T. Szczechura, Związek Nauczycielstwa Polskiego. Zarys dziejów 1919—1939, Warszawa 1957 .

W. Wasilewska, Historia jednego strajku, Warszawa 1950.

C. Wycech, Wspomnienia 1905—1939, Warszawa 1969.

J. Żarnowski, „Lewica sanacyjna" w latach 1935—1939, „Przegląd Historyczny" 1958 nr 49/4, s. 714-737.

Downloads

Published

2017-10-30

Issue

Section

Commentationes et dissertationes

Similar Articles

1-10 of 172

You may also start an advanced similarity search for this article.