Narratives about Cyborgization in the Context of Technoevolution
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.3575Słowa kluczowe:
cyborgizacja, technoewolucja, imaginarium społeczne, narracja kulturowa, Martin Heidegger, Andy ClarkAbstrakt
Artykuł poświęcony jest narracjom kulturowym na temat cyborgizacji, w których zostaje opisana relacja między człowiekiem i cybermaszyną. W tym nowym ujęciu maszyna staje się częścią ludzkiego ciała, pozwala człowiekowi na poprawę jakości życia, ale może także uzupełnić ludzkie naturalne zdolności, wyposażając go w nowe („sztuczne”) kompetencje. Autor artykułu poddaje analizie problem trzech kulturowych narracji kulturowych dotyczących cyborgizacji człowieka. Te trzy modele narracji to narracja inżyniersko-pragmatyczna, biologiczno-ewolucyjna i kulturowo-humanistyczna. Stanowią one współczesne imaginaria społeczne na temat technoewolucji i związku człowieka z cybermaszyną. Autor artykułu na przykładzie koncepcji naturalnego cyborga Andy’ego Clarka sprawdza tezę, czy jest możliwe porozumienie między tymi narracjami. Kwestia społecznej akceptacji dla cyborgizacji jest szczególnie ważna z punktu widzenia postępu technologicznego oraz pytania o istotę człowieka i techniki w odniesieniu do nowych możliwości, jakie daje współczesna biotechnologia i robotyka w kontekście poprawy jakości naszego życia.
Bibliografia
Butler S., Darwin among the Machines. (To the Editor of The Press), “The Press (Christchurch, New Zealand)” 1863, p. 179–185.
Cave S., Nyrup R., Vold K., Weller A., Motivations and Risks of Machine Ethics, “Proceedings of the IEEE” 107 (2019) no. 3, p. 562–574, doi: 10.1109/JPROC.2018.2865996.
Clark A., Intrinsic content, active memory and the extended mind, “Analysis” 65 (2005) no. 1, p. 1–11, doi: 10.1093/analys/65.1.1.
Clark A., Natural-Born Cyborgs: Minds, Technologies, and the Future of Human Intelligence, Oxford–New York 2003.
Clark A., Supersizing the Mind: Embodiment, Action, and Cognitive Extension, Oxford 2008.
Clark A., Surfing Uncertainty: Prediction, Action, and the Embodied Mind, Oxford 2016.
Clark A., Chalmers D., The extended mind, “Analysis” 58 (1998) no. 1, p. 7–19.
Dourish P., Where the Action Is: The Foundations of Embodied Interaction, Cambridge–London 2001.
Dreyfus H. L., Being-in-the-World: A Commentary on Heidegger’s Being and Time, Cambridge, MA 1991.
Ford M., Rise of the Robots: Technology and the Threat of a Jobless Future, New York 2016.
Fukuyama F., Transhumanism, “Foreign Policy” 2004 no. 144, p. 42–43, doi: 10.2307/4152980.
Garreau J., Radical Evolution: The Promise and Peril of Enhancing Our Minds, Our Bodies – and What It Means to Be Human, New York–London et al. 2005.
Gehlen A., Anthropologische und sozialpsychologische Untersuchungen, Hamburg 1986.
Gehlen A., W kręgu antropologii i psychologii społecznej: studia, tłum. K. Krzemień-Ojak, Warszawa 2001.
Giere R., The problem of agency in scientific distributed cognitive systems, “Journal of Cognition and Culture” 4 (2004) no. 3–4, p. 759–774, doi: 10.1163/1568537042484887.
Heidegger M., Budować, mieszkać, myśleć: eseje wybrane, tłum. K. Michalski, K. Wolicki, Warszawa 1977.
Jonas H., Das Prinzip Verantwortung: Versuch einer Ethik für die technologische Zivilisation, Frankfurt a.M 1979.
Klichowski M., Narodziny cyborgizacji: nowa eugenika, transhumanizm i zmierzch edukacji, Poznań 2014.
Latour B., Visualization and cognition: thinking with eyes and hands, “Knowledge and Society, Studies in the Sociology of Culture Past and Present” 6 (1986), p. 1–40.
Menary R., Neural plasticity, neuronal recycling and niche construction, “Mind & Language” 29 (2014) no. 3, p. 286–303, doi: 10.1111/mila.12051.
More M., Transhumanism: Towards a Futurist Philosophy, “Extropy” (1990) no. 6, p. 6–12.
Muszyński Z., Umysł rozszerzony, poznanie rozszerzone, „nauka rozszerzona”, “Filozofia i Nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne” 3 (2015), p. 265–280.
Sandberg A., Bostrom N., Converging cognitive enhancements., “Annals of the New York Academy of Sciences” 1093 (2006) no. 1, p. 201–227, doi: 10.1196/annals.1382.015.
Searle J. R., The Construction of Social Reality, New York 1995.
Sorgner S. L., Beyond Humanism: Reflections on Trans- and Posthumanism, “Journal of Evolution and Technology” 21 (2010) no. 2, p. 149–172.
Stephens G., Beyond Transhumanism, “Futurist” 46 (2012) no. 5, p. 32–44.
Sutton J., Exograms and Interdisciplinarity: History, the Extentented Mind, and the Civilizing Process, in: The Extended Mind, ed. R. Menary, Cambridge–London 2010.
Taylor C., Modern Social Imaginaries, Durham–London 2004.
Tegmark M., Why the brain is probably not a quantum computer, “Information Sciences” 128 (2000) no. 3, p. 155–179, doi: 10.1016/S0020-0255(00)00051-7.
Tennison M. N., Moral transhumanism: The next step, “Journal of Medicine and Philosophy” 37 (2012) no. 4, p. 405–416, doi: 10.1093/jmp/jhs024.
Virtual: Origin and meaning of virtual, https://www.etymonline.com/word/virtual (29.11.2019).
Wojewoda M., Jakość życia jako problem filozoficzny, “Folia Philosophica” 40 (2018), p. 97–115.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
